E. Antidepressiva + F. Benzodiazepines Flashcards
Namen/typen: antidepressiva
TCA’s: amitryptiline (remt heropname serotonine&noradrenaline), nortryptiline (remt heropname noradrenaline)
SSRI’s: SSRI’s: citalopram, fluoxetine, paroxetine (remmen heropname serotonine in presynaptisch neuron)
Hoe snel effect antidepressiva?
antidepressief effect meestal na 3w, bijwerkingen wel al meteen
==> effect na 6mnd evalueren. Bij herstel nog 6mnd continueren
Indicaties: antidepressiva
Matig-ernstige depressie
TCA’s: ook neuropathische pijn
SSRI’s: ook anxiolytisch –> angststoornissen & OCD
Bijwerkingen: TCA’s
anticholinerg: droge mond, visusstoornis, obstipatie, urineretentie, verwardheid (RF ouderen)
antihistaminerg: sedatie, sufheid
anti-noradrenerg: orthostatische hypotensie (RF: dehydratie), valneiging
Ritmestoornissen
Bijwerkingen: SSRI’s
Door serotoninepotentiering:
SIADH (na 1 week) met risico hyponatriëmie (suf, verward, misselijk)
Trombocytopathie –> bloedingsrisico
Serotoninesyndroom: agitatie, koorts, hyperreflexie ==> couperen met diazepam
maag-darmklachten, hoofdpijn, anorexie of juist gewichtstoename, slapeloosheid
Interacties: TCA’s
orthostase: antihypertensiva, diuretica
Contra-indicatie; recent MI
Interacties: SSRI’s
hyponatriëmie: thiazidediuretica
bloedingsrisico: NSAID’s
serotonerg syndroom: tramadol, lithium, triptanen, tryptofaan, sint-janskruid)
Werking: lithium
stemmingsstabilisator
beperkte therapeutische index –> bloedspiegels regelmatig meten
renale klaring en interactie met natrium
cave: intoxicatie bij nierfunctiestoornissen
Indicaties: lithium
Bipolaire stoornis (profylactisch en acuut)
Additietherapie therapieresistente persisterende depressieve stoornis
Bijwerkingen: lithium
Tragere schildklierwerking (periodiek TSH bepalen)
Diabetes insipidussyndroom (bij langdurig gebruik)
–> altijd ruim drinken (2-3L per dag) en 2-4x per jaar nierfunctie (creatinine) en bloedspiegel lithium controle
Lithiumintoxicatie: misselijkheid, braken, diarree, tremoren, myoklonieën, soms epileptische insulten en zelfs coma
Risicofactoren voor lithiumintoxicatie incl interacties
nierinsufficientie
onvoldoende vocht/zoutinname/extreemzweten (door interactie lithium met natrium)
geneesmiddelen (NSAIDs, RAS remmers, diuretica)
Werking: benzodiazepines
Versterken GABA via GABAa-receptor –> influx chloride ionen verlengd –> neuronale hyperpolarisatie
Namen: benzodiazepines
Kortwerkend: oxazepam (T1/2: 5-15 uur), temazepam (T1/2 7-11 uur)
Langwerkend: diazepam (T1/2 40-100 uur)
Indicaties: benzodiazepines
slaapstoornissen (temazepam)
gegeneraliseerde angststoornissen (mn diazepam)
onthoudingsverschijnselen
koortsconvulsie/epileptisch insult (diazepam of midazolam)
premedicatie chirurgie
Bijwerkingen: benzodiazepines
spierhypotonie (-> spierzwakte waardoor valneiging)
amnesie
afname alertheid (cave autorijden)
tolerantie
reboundfenomeen bij abstinentie (angst, slapeloosheid)
ademdepressie bij COPD
paradoxale reacties (agitatie, onrust) mn bij ouderen en kinderen
hangover effect bij ouderen door langere werking benzo door groter verdelingsvolume
Interacties: benzodiazepines
verhoogde valneiging: antihypertensiva, alcohol, opiaten
ademdepressie: opiaten, alcohol
Preventie van tolerantie en afhankelijkheid benzodiazepines
<2 weken voorschrijven met goede patiëntinstructie
Bij afhankelijkheid: langzaam afbouwen, evt overschakelen op langwerkend benzodiazepine (diazepam)
Couperen benzodiazepines met…
bij ademhalingsdepressie:
flumazenil (T1/2 ca. 1 uur!) = benzodiazepine receptorantagonist
