DSM-V en dysfuncties Flashcards
Wie bepaalt wat goede/gezonde/legale seksualiteit is?
In elke cultuur is er de wens om meesterschap te krijgen over seksualiteit en relaties.
Vroeger was er een moreel-religieuze en een juridische benadering.
- de kerk bepaalde welke vormen van seksualiteit minder zondig waren
- de wetgever geeft aan welke vormen van seksualiteit illegaal zijn
Aan het einde van de 19e eeuw is er een overgang geweest naar een psychiatrisch-psychologische benadering.
- zij bepaalden welke vormen van seksualiteit normaal/gezond zijn
- seksualiteit behoort nu tot de gezondheid van mensen
- een afwijking is een psychiatrische ziekte dat een medische behandeling vereist
- de norm dat het gaat om heteroseksuele coïtus binnen het huwelijk bleef bestaan, alles wat daarvan afweek was abnormaal en ongezond
Hoe zijn de seksuele stoornissen in de DSM tot stand gekomen?
- ‘Psychopathia Sexualis’ van Von Krafft-Ebing was uitgekomen
- Dit zorgde voor een opname van seksuele dysfuncties in de DSM-I (jaren 50)
- In de DSM-II (jaren 60-70) worden alle afwijking mbt seksualiteit gepubliceerd waaronder pedofilie, homoseksualiteit, sadisme, masochisme, voyeurisme. Erectiestoornis of genderidentiteitsstoornis werd hier niet in opgenomen. Dit omdat onderzoek naar seksualiteit pas laat op gang is gekomen.
Hoe verhouden de DSM, Kinsey en Masters en Johnson zich tegenover elkaar?
- 1948: Kinsey, onderzoek naar belevingsaspecten seksualiteit
- 1952: DSM-I
- 1966: Masters en Johnson, seksuele responscyclus
- 1968: DSM-II
- 1970: Masters en Johnson, boek met behandelmethoden voor seksuele dysfuncties
De wetenschap over seksualiteit was nog niet voldoende doorgedrongen om reeds opgenomen te worden in de classificatiesystemen.
Wat met homoseksualiteit?
- In de jaren 70 zijn homoseksuelen op straat gekomen om hun eigen rechten als zijnde een variatie op de normaliteit gaan opeisen
- Naarmate meer mensen naar buiten kwamen met het idee dat homoseksualiteit toch niet zo’n probleem was, is de APA zich meer gaan terugtrekken
- In de herdruk van de DSM-II in 1973 werd homoseksualiteit vervangen door een seksuele oriëntatie stoornis
Hoe zijn de psychoseksuele stoornissen opgedeeld in DSM-II?
Onder de grote noemer van psychoseksuele stoornissen:
Genderidentiteitsstoornissen
- transseksualiteit
- genderidentiteitsstoornis vanaf kindertijd
- atypische genderidentiteitsstoornis
Parafilieën
- fetisjisme
- transvestisme
- zoöfilie
- pedofilie
- exhibitionisme
- voyeurisme
- sadisme
- masochisme
- atypische parafilie
Psychoseksuele dysfuncties
- geremd seksueel verlangen
- geremde seksuele opwinding
- geremd vrouwelijk orgasme
- geremd mannelijk orgasme
- premature ejaculatie
- functionele dyspareunie
- functioneel vaginisme
Andere psychoseksuele stoornissen
- egodystoon homoseksualiteit
- psychoseksuele stoornis
- niet anders geclassificeerd
Wat is er veranderd in DSM-III revised ?
- egodystone homoseksualiteit wordt geschrapt
Wat is er veranderd in DSM-IV?
- overkoepelend thema ‘psychoseksuele stoornissen’ wordt ‘seksuele en genderidentiteitsstoornissen’
Wat is er veranderd in de DSM-V?
- 2015
- drie aparte hoofdstukken ipv één overkoepelend: seksuele dysfuncties, parafilieën en genderdysforie (besef dat gender niets met seksualiteit te maken heeft)
- seksuele dysfuncties zijn klinisch significante verstoringen in de mogelijkheid van een persoon om seksueel te reageren en/of seksueel plezier te ervaren. Voor het eerst wordt het concept van plezier naar boven gehaald
- mate waarin de seksuele disfunctie het gevolg is van inadequate seksuele stimuli of culturele factoren die verwachtingen en /of verboden met zich meebrengen. Er wordt erkent dat seksualiteit onderhevig is aan culturele factoren en dat niet iedereen dezelfde vorm van stimulatie nodig heeft. De clinicus moeit wel nog steeds het klinisch oordeel vellen
- de subtypes blijven gelijk: levenslang/verworven, gegeneraliseerd/situationeel, psychologische factoren/gemengde factoren
- enkele specifiers worden benoemd die iets zeggen over de mogelijke etiologie en dus een aanknopingspunt geven om na te denken over een mogelijke behandeling. Er wordt gekeken naar: partnerfactoren, relationele factoren, individuele kwetsbaarheid, culturele/religieuze factoren en medische factoren
Seksuele aversie stoornis wouden ze uit de DSM-V verwijderen, wat waren de mogelijke opties?
- schrappen en definitie van vaginisme uitbreiden tot vrouwen met een seksuele afkeer
- schrappen en genitale contactfobie werd ondergebracht onder specifieke fobieën
- SAD wordt behouden als seksuele dysfunctie
Wat is er uiteindelijk mee gebeurd?
Ze hebben deze weggestoken onder ‘andere specifieke seksuele disfuncties’
Welke stoornissen zijn in overweging genomen voor de DSM-V en wat is er mee gebeurd?
- hyperseksuele stoornis (niet opgenomen)
- seksuele stoornis agv een algemene medische aandoening (wel opgenomen)
- parafiele dwangstoornis (wel opgenomen)
Wat is een hyperseksuele stoornis?
Intense seksuele fantasieën, driften en seksueel gedrag, met vier of meer criteria
- overmatige veel tijd wordt in beslag genomen
- herhaaldelijk mee bezig zijn in reactie op dysforische stemmingen
- herhaaldelijk mee bezig zijn in reactie op stressvolle levensgebeurtenissen
- herhaaldelijke maar onsuccesvolle pogingen om te verminderen
- herhaaldelijk gedrag vertonen zonder rekening te houden met emotionele of fysieke schade op zichzelf of anderen
Persoon is minstens 18 jaar oud.
Specifiers: masturbatie, pornografie, seksueel gedrag, cyberseks, per telefoon, stripclubs
Specifiers: in remissie of in gecontroleerde omgeving
Deze stoornis werd niet opgenomen in de DSM-V met als reden dat we niet kunnen bepalen wat een teveel aan seks is. Een te weinig aan seks kunnen we blijkbaar wel bepalen?
Wat is een seksuele stoornis agv een algemeen medisch probleem?
Seksuele disfunctie is te wijten aan de algemene medische aandoening
Specifiers: verminderd arousal, verminderde erectie, verstoord orgasme, vroegtijdige zaadlozing, genito-bekkenpijn, penetratieproblemen
Wat is een parafiele dwangstoornis?
Intense seksuele opwinding door seksuele dwang, zoals blijkt uit fantasieën, driften of gedragingen
Zorgt voor distress of persoon heeft seksuele stimulatie gezocht uit het forceren van seks op drie of meer niet-instemmende personen bij afzonderlijke gelegenheden
Specifiers: in remissie of in gecontroleerde omgeving
Welke stoornissen vinden we in de DSM-V classificatie van vrouwelijke seksuele problemen?
- vrouwelijke seksuele interesse / opwindingsstoornis
- vrouwelijke orgasmestoornis
- genito-pelviene pijn/penetratiestoornis
Welke stoornissen vinden we in de DSM-V classificatie van mannelijke seksuele problemen?
- mannelijke hypoactieve seksuele begeerte stoornis
- erectiestoornis
- vroege ejaculatie
- uitgestelde ejaculatie
- door middelen/medicatie geïnduceerde seksuele disfunctie