digitale nalatenschap Flashcards
exclusiviteit: vermogensrecht: voorwerp
Voorwerp = alles wat geen mens of geen dier is (art. 3.38 BW):
» Zaken = lichamelijke voorwerpen: kan je fysiek in je bezit hebben (things in possession)
» Voorwerpen van vorderingen en schulden = onlichamelijke voorwerpen: kan je niet fysiek bezitten, maar kan je met juridische actie claimen (things in action)
→ Probleem met digitale wereld: er zijn goederen die in beide categorieën vallen → UK Report: third thing = exclusief genot van iets = bezit en opbrengst
» Genot is onderdeel van eigendomsrecht, maar toegang nog meer
» Controle is maar exclusief naar de aard van het voorwerp zelf
exclusiviteit: vermogensrecht: goed
Goed = iets met vermogenswaarde dat je je kan toe-eigenen (art. 3.41 BW). Brede definitie = je kan het algemeen voor jou behouden
» Onderscheid naar de feitelijke situatie/controle die je op een bepaald moment over een voorwerp hebt met de aard van het voorwerp in gedachten
» Ruime definitie laat toe om digitale data en databestanden onder toepassingsgebied van goederenrecht te laten vallen
exclusiviteit: vererving digitale voorwerpen
- Exclusieve controle van digitale voorwerpen op moment van overlijden
» Centraal gestructureerd = afbeeldingen en bestanden + persoonlijke communicatie en contactenlijsten
» Gedecentraliseerd gestructureerd = cryptoassets + digitale gegevenskluizen + geëncrypteerde communicatie en contactenlijsten - Overblijfselen van digitaal bestaan
» Alles waar je geen controle over hebt = alles wat je nalaat
» Zowel persoonsgegevens als niet-persoonsgegevens
functies erfrecht: BGH Duitsland
» Treinongeval → treinmaatschappij wou schadevergoeding wegens zelfdoding → ouders wouden claim weerleggen
» Meta weigerde toegang te geven: contractuele plicht tegenover overleden persoon + privacy van communicatie-partners
» Functies erfrecht:
- Zorgen dat (contractuele) rechtsposities overgaan → toegang nodig = rechtszekerheid
- Anders datakerkhof = rechtsonzekerheid
» GDPR: 3 rechtvaardigingsgronden voor gegevensverwerking:
- Uitvoering contractuele plichten
- Weerleggen schadeclaim
- Gemoedsrust
» Leesmodus zou volstaan
functies erfrecht: VSA
Dit is economische vraag = corporaties verkrijgen verregaande controle
» VSA: voor persoonlijke communicatie is verantwoording nodig
» Arrest: foto’s in iCloud ≠ elektronische communicatie → gaan over → erfgenamen hebben exclusieve toegang
functies erfrecht: Nederland
» Abonnementen moesten betaald/opgezegd worden: nood aan toegang tot mailaccount + informatie over omstandigheden van de dood + contacten informeren over overlijden
» Vereffening eenmanszaak: vermoeden dat belang bij vereffening eenmanszaak voldoende aannemelijk was om nodige mensen te contacteren
» Informatie over aanzet tot wanhoopsdaad: belangen van Meta en andere gebruikers waren belangrijker dan persoonlijk belang
» → Geeft erfrecht dan enkel toegang aan erfgenamen indien er vermogensbelang aangetoond kan worden?
functies van erfrecht: vermoeden van overdraagbaarheid
Vermoeden van overdraagbaarheid van feitelijke en contractuele exclusieve posities = vermoeden dat dit noodzakelijk is voor:
1. Instandhouding nalatenschap
2. Emotionele waarde voor naasten
3. Maatschappelijke/historische waarde
→ Niet-overdraagbaarheid moet gerechtvaardigd worden:
1. Privacy- en verbintenissenrecht: niet-overdraagbaarheid moet bewezen worden + uitsluiting moet redelijk zijn
2. Bescherming individuele immateriële belangen, maar ook maatschappelijke belangen (= niet-vermogensrechtelijke belangen)
3. Vermoeden is weerlegbaar bij inventaris of bij gerechtelijke procedure
vermogensovergang: saisine
Saisine = feitelijk en wettelijk bezitsrecht (art. 4.2, 4.3 en 4.41, §4 BW)
» Erfgerechtigden hebben enkel feitelijk bezit om vermogen te identificeren en te lokaliseren
» Attest van erfopvolging (~ vermoeden van overdraagbaarheid) = bewijs van erfgerechtigdheid/ erfgenaamschap
vermogensovergang: boedelbeschrijving buiten beneficiaire aanvaarding
» Gedeelde verantwoordelijkheid via boedelbeschrijving afdwingen
» Over noodzakelijk karakter van goederen en schulden overeen komen = vermoeden van overdraagbaarheid vastleggen
» Waarderen op basis van een objectief schattingsbedrag met referentiepunten/deskundige
- Tijdstip van waardering: in principe op moment van overlijden
- In praktijk: met betrokkenen overeen komen
» Geen opname van toegangscodes in de boedelbeschrijving = onomkeerbare beschikkings-mogelijkheid → ongerechtvaardigde verrijking (erfgerechtigde) of onverschuldigde betaling (niet-erfgerechtigde)
vermogensovergang: erfgenaam na beneficiaire aanvaarding
» Beperkte omvang (uitvoering en beheer) eigendomsbevoegdheden (art. 4.53-4.55 BW), want: je bent beneficiaire eigenaar
» Verantwoording afleggen: je hebt onbeperkte bevoegdheden voor bewaringsgerichte daden
vermogensovergang: na zuivere aanvaarding
» Eigendom: onbeperkte rechten en bevoegdheden (art. 3.3 j° 3.50 BW)
» Mede-eigendom: beperkte uitvoering bevoegdheden (art. 3.73 BW)
» VG en blote eigendom: opsplitsing en correlatie (art. 3.138-3.166 BW)
kracht van het privaatrecht
Tijdloze samenhang tussen fundamentele principes + aanvullende werking privaatrecht:
» Tussen traditionele burgerrechtelijke domeinen
» Op niveau van legi speciali:
- Recht voor specifieke contexten, maar gebouwd op fundamenten van andere burgerrechtelijke domeinen
- Inzicht vereist in juristic conceptions
Vererven zoals de rest van de nalatenschap:
» Gaat vooral over overdraagbaarheid van exclusieve posities
» Overdracht in originele vorm, eventueel in leesmodus
Functioneel-rechtsvergelijkend perspectief:
» Vermijdt tijdelijke invulling van evolutieve concepten
» Principieel in overeenstemming met privacy- en verbintenisrechtelijke principes
» Focust op externe en interne bevoegdheidsomvang
