College 9: Bewustzijn en aandacht

Question 1

Volkspsychologie

Answer 1

Een “gezond verstand”, intuïtieve, alledaagse theorie over het mentale die we gebruiken om het gedrag van anderen te verstaan en te voorspellen.

Question 2

William James over aandacht

Answer 2

“Everyone knows what attention is.”

Question 3

Het cocktailfeest-effect

Answer 3

Je aandacht kan actief en passief werken, het is dynamisch

Question 4

Actieve aandacht

Answer 4

• Je richt bewust je aandacht op één conversatie.
• Top-down proces: brein→omgeving
• Gecontroleerde selectie van input via dorsale systeem

Question 5

Passieve aandacht

Answer 5

• Je aandacht wordt getrokken.
• Bottom-up proces: omgeving→brein
• Input grijpt onze aandacht onvrijwillig via ventrale systeem

Question 6

Aandacht werkt contrastief

Answer 6

Het bewerkstelligt een verandering in qualia (hoe dingen in bewustzijn verschijnen) en/of in inhoud (welke dingen in bewustzijn verschijnen).

Question 7

De schijnwerper-metafoor (theater van de geest)

Answer 7

Aandacht structureert onze ervaring: wat in de schijnwerpers staat, treedt naar de voorgrond
van onze ervaring.
–> Focus op de inhoud van bewustzijn

Question 8

Conclusie van ‘de schijnwerper-metafoor’

Answer 8

Het is problematisch, want het is niet echt wetenschappelijk

Question 9

De highlight-metafoor

Answer 9

Focus op kwalitatieve verandering in de ervaring van bewuste inhouden door aandacht.

Question 10

Het volksidee van aandacht op basis van fenomenologie

Answer 10

• Aandacht structureert onze ervaring of ons bewustzijn
• Aandacht verandert de kwaliteit van onze ervaring
• Aandacht is dynamisch
• Aandacht is verbonden met andere mentale toestanden en capaciteiten

Question 11

Problemen voor het volksidee

Answer 11

1. Onbewuste of pre-bewuste aandachtsfenomenen
2. Één volksidee – twee neurale mechanismen
3. De vele vormen van “aandacht”

Question 12

Onbewuste of pre-bewuste aandachtsfenomenen

Answer 12

Inattentional blindness of onoplettendheidblindheid

Question 13

Inattentional blindness of onoplettendheidblindheid

Answer 13

Het niet opmerken van een onverwacht object omdat de aandacht is gericht op een ander object of een andere taak

Question 14

Wat weten we van onbewuste aandacht

Answer 14

We weten zelf niet hoe onze aandacht precies werkt.
Soms lijkt aandacht een rol te spelen in onze ervaringen voordat we ons hiervan bewust zijn.

Question 15

Priming van aandacht

Answer 15

Beinvloed je aandacht onbewust,
Een impliciet, onbewust effect van geheugen/ verwachtingen op ons gedrag.

Question 16

Conclusie onbewuste of pre-bewuste aandachtsfenomenen

Answer 16

Aandacht werkt op manieren waarvan we ons niet bewust zijn.

Question 17

Één volksidee – twee neurale mechanismen

Answer 17

Vrijwillige en onvrijwillige aandacht worden door verschillende breinsystemen en –netwerken ondersteund!

Question 18

Eindvraag Één volksidee – twee neurale mechanismen

Answer 18

Waarom noemen we beide “aandacht”? (passief en actief)

Question 19

De vele vormen van “aandacht”

Answer 19

Globale VS focale aandacht
Aan/uit aandacht VS gradaties van aandacht
Vrijwillige VS onvrijwillige aandacht
Externe VS interne aandacht

Question 20

Conclusie de vele vormen van “aandacht”

Answer 20

Het is moeilijk aandacht te definiëren en onderzoeken zonder uit het oog te verliezen welke verschillende vormen aandacht kan aannemen!

Question 21

Eindvraag De vele vormen van “aandacht”

Answer 21

Verwijst het volkspsychologisch idee van aandacht wel echt naar één fenomeen?

Question 22

Aandachtstheorieën

Answer 22

• Één neuraal mechanisme identificeren: reductionistische aanpak van aandacht
• Unificerende aandachtstheorie: niet-reductionistische aanpak van aandacht

Question 23

Volksidee elimineren?

Answer 23

We kunnen het volksidee van aandacht elimineren en aparte theorieën ontwikkelen voor elke rol/functie die we voordien onder de noemer “aandacht” verzamelden.

Question 24

Reductionisme ten opzichte van aandacht:

Answer 24

Aandacht identificeren met iets fundamentelers

Question 25

Reductionistische aandachtstheorieën

Answer 25

• Aandacht als competitive bias-mechanisme
• Aandacht als zender van informatie naar het werkgeheugen

Question 26

Aandacht als competitive bias-mechanisme

Answer 26

Desimone & Duncan,
Aandacht speelt een rol bij het selecteren van de informatie die relevant zal zijn om acties uit te voeren en gedrag te informeren.
(competitie bij aandacht)

Question 27

Aandacht als zender van informatie naar het werkgeheugen

Answer 27

Jesse Prinz,
Aandacht is fundamenteel verantwoordelijk voor het uitzenden van informatie naar het werkgeheugen.

Question 28

Werkgeheugen

Answer 28

Cognitief systeem dat een tijdelijke opslagplaats vormt voor informatie die relevant is voor ons handelen of onze huidige denkprocessen.

Question 29

Noodzakelijke aandacht

Answer 29

Wanneer een object geen aandacht krijgt, is het geen deel van onze bewuste ervaring.

Question 30

Voldoende aandacht

Answer 30

Aandacht garandeert dat een object in bewustzijn verschijnt, er is niets anders nodig.

Question 31

Niet-reductionistische aandachtstheorieën

Answer 31

• Aandacht als structurerend mechanisme
• Aandacht als soort bewustzijn→(Rationeel) toegangsbewustzijn.

Question 32

Aandacht als structurerend mechanisme

Answer 32

Sebastian Watzl,
Aandacht structureert bewustzijn. (voorgrond/achtergrond, verscherpen)

Question 33

Aandacht als soort bewustzijn→Toegangsbewustzijn.

Answer 33

Ned Block,
Iets is toegangsbewust als:
- Het rapporteerbaar is: binnen de rationele controle van spraak valt
- Het beschikbaar is als rationele sturing van ons handelen
- Het beschikbaar is voor gebruik in redeneerprocessen

Question 34

Aandacht als soort bewustzijn→Toegangsbewustzijn.

Answer 34

Declan Smithies,
De rol van aandacht is het selecteren en toegankelijk maken van informatie voor het plannen van acties, voor het maken van beslissingen, en voor doelgericht handelen.
(rationeel toegangsbewustzijn)

Question 35

Dus aandacht is…

Answer 35

Een soort van bewustzijn,
Er is geen aandacht zonder bewustzijn.
Er is bewustzijn zonder aandacht. (fenomenaal)