College 7: Taal en waarheid Plato over de filosoof, de dichter en de sofist Flashcards
Wat gebeurd er in het Symposium van Plato?
Er worden een aantal filosofen uitgenodigd om een lofzang te houden voor Eros. Maar dan komt Socrates aan het woord. Je moet je eerst richten op de waarheid en dan moet je proberen om het zo mooi mogelijk te verwoorden. De kunst van de rhetorica moet gericht zijn op de waarheid. Als wij alleen mooi willen spreken over Eros, dan kunnen we de waarheid uit het oog verliezen.
Wat is taal?
Taal is een instrument dat onze ideeën overeenbrengt, het is een instrument in dienst van iemand die weet wat hij wil zeggen.
Waarom is Socrates’ uitspraak problematisch?
Stel je moet een paper schrijven. Je begint te schrijven met een vaag idee in je hoofd. Gedurende het schrijven kom je erachter wat je idee is. Op een of andere manier heeft de taal ervoor gezorgd dat ik van gedachte ben veranderd. Er is dus niet eerst een idee en dan het uitdrukkende. Tijdens het uitdrukken in een taal kom ik erachter wat mijn idee is. Het idee van taal als instrument lijkt dus problematisch. Wat Socrates (Plato) zorgt dus voor ophef, maar aan de ene kant moeten we de waarheid ook niet uit het oog verliezen.
Wat is de logos?
De logos wordt vergeleken met een spiegel. Het gebruikt het beeld van de zon. We kunnen niet rechtstreeks naar de zon kijken, maar wel naar de weerspiegeling van de zon in het water. We hebben de taal nodig om de dingen voor ons te laten verschijnen. Anderszijds is die logos niet betrouwbaar. We lopen het risico om de waarheid van de dingen kwijt te raken. Taal is misschien geen spiegel, maar wel het medium waarin de waarheid voor ons verschijnt.
Waarom kunnen wij alleen maar in taal denken?
Al denkend verhouden wij ons tot de werkelijkheid. Daarom moet taalfilosofie een belangrijk onderdeel zijn van filosofie. De taal maakt de mens tot wie we zijn.
Vertekend taal altijd de waarheid?
Dat kun je denken, omdat mensen allemaal verschillende talen spreken/hebben. Als we de talen proberen te vertalen dan blijkt dat niet dezelfde betekenis to uitdrukkingen kunnen vertalen. Als het zo gesteld is met de taal, zonder universele uitdrukkingen, betekent dat dan niet dat het medium van de taal altijd de waarheid vertekend? Er is geen universele taal, waarin we alles tot uitdrukken kunnen brengen. Daarom zijn er ook filosofen die logica willen.
Wat betekent mimesis?
Afstand nemen van de waarheid.
Wie is Hermes?
De God Hermes is de uitvinder de taal. Hij is de boodschapper van God. Hij brengt boodschappen van de Goden naar de mensen. Daarmee is hij ook de God van de dieven en de reizigers, omdat hij bekend staat voor het overschrijden van grenzen.
Wat is pseudos?
Dat betekent misleidende schijn. Dit vind Plato het meest interessant. Als we het hebben over taal, dan hebben we het over misleidende schijn. Taal kan schijn opleggen.
Wat is het figuur van Pan?
Pan is de zoon van Hermes. Hij is van boven glad en van onderen ruw. Het onware blijft beneden bij het volk en het is ruw en bokkig. Plato is zich bewust van de misleiding waarmee de taal ons wil opzadelen.
Welke rol heeft de dichter?
De dichter spreekt de lagere delen van de mens aan en de filosoof de hogere delen van de mens, de rede aan. Volgens Plato is er maar een gedicht dat er toe doet, dat is geschreven op basis van inspiratie door de Goden. De God is in mij. Dichters zijn volgens Plato enthousiastelingen. Ze spreken niet op eigen kracht, maar op basis van goddelijke inspiratie. Als hij dat wordt duidelijk waarom Socrates problemen heeft met de dichter, want de dichter heeft niets te maken met de rede.
Hoe weet ik dat mijn idee en dat van anderen identiek zijn aan elkaar?
Iedereen heeft zijn eigen unieke ideeën. Als ik dat idee echter uitdruk in woorden, druk ik dat uit in iets dat we allemaal delen.
Hoe kan ik recht doen aan het unieke als ik alleen mezelf kan uitdrukken in het algemene?
Dat algemene gaan anderen interpreteren in hun eigen unieke. Dat het unieke en het algemeen iets met elkaar te maken hebben, weten we niet.
Welk communicatiemodel wordt besproken in de dialoog?
Er wordt gesproken van een goddelijke kracht. Er wordt een kracht gecommuniceerd. De toehoorders worden bezeten van dezelfde goddelijke kracht als de spreker. Het woord is hier kracht in plaats van betekenis. Stel je voor dat je een magneet hebt en daar om heen aan aantal ijzeren ringen. Die magneet geeft de magnetische kracht door aan hetgeen wat om hem heen ligt. Al die ijzeren ringen worden overgenomen door de magnetische kracht. De goddelijke kracht is een kracht die zichzelf uitdeelt, van de ene ijzeren ring tot de andere. Je krijgt dus een ander communicatiemodel: een directe deling van een goddelijke kracht.
Wat is het nadeel van de goddelijke kracht?
Het nadeel van dit model is dat we de vraag moeten stellen waar ons begrip van de zaak zich bevindt. Het cruciale verschil bevindt zich dus tussen kracht en betekenis.
