College 12: terugblik en verder met Der Satz von Grund Flashcards
Wat is een zijnde?
Het zijnde is datgene waarvan we de redenen en de gronden kunnen aantonen en dat voor ons op die manier berekenbaar wordt. We kunnen ermee rekenenen er op bouwen. Zodra we iets tegenkomen, gaan we op zoek naar de gronden en uitrekenen we waarom het zijn is zoals het is.
Wat bedoelt Heidegger met de perfectio?
De perfectio (volmaaktheid) is de stelling van het beginsel van voldoende grond. Dit beginsel wordt uitgedrukt in techniek.
Wat is volmaaktheid volgens Leibniz?
Het heeft te maken met het berekenen van de werkelijkheid. Het is de volledigheid van het rekenschap afleggen. Als we precies de redenen en gronden van iets hebben berekend, dan hebben we dat zijnde vastgelegd en kunnen we op ons inzicht vertrouwen. Uitgedrukt in de techniek zien we dat het idee van vervolmaaktheid past bij maakbaarheid. Via de maakbaarheid proberen we de werkelijkheid in greep te krijgen.
Wat houdt de zoektocht van energie in?
We zoeken naar energie om ons leven mogelijk te maken. Met de ontdekking van de atoomenergie is deze zoektocht ten einde gekomen. Het zijn kerncentrales die onbegrensd energie opleveren. Dat lijkt een bevrijding te zijn, de werkelijkheid wordt begrepen als energie en de als de werkelijkheid energie is, dan hebben we dat tot onze beschikking gemaakt.
Wat is er problematisch aan de zoektocht van energie?
Wat doen we met de restanten? De restanten van kernenergie lijken gevaarlijk te zijn. Dus we zijn niet af van het beginsel van voldoende grond, we moeten ons nu namelijk op een nieuwe manier proberen te beschermen tegen dat gevaar. Dat doen we met het beginsel van voldoende grond. Dus we lijken bevrijd te zijn met de zoektocht van energie, maar uiteindelijk zijn we dat niet. Het beginsel van voldoende grond blijft op de achtergrond staan en we gaan precies zo om met de werkelijkheid zoals de werkelijkheid berekend wordt aan de hand van het beginsel van voldoende grond, we zijn er slaven van.
Waar is klimaatverandering een goed voorbeeld van?
We hebben de hele planeet tot onze eigen hand gezet. Maar hoe meer we de planeet in onze grip krijgen, hoe erger de situatie wordt. We zijn zo sterk geworden dat de planeet ten onder zou kunnen gaan. Dus we zitten met meer soortgelijke problemen als tijdens het atoomtijdperk.
Wat is er bijzonder aan het woord beginsel?
Het beginsel is niet slechts een vertrekpunt, het woord wordt zelf ook gemotiveerd door het zijnsverstaan. Als Heidegger zegt dat de stelling van voldoende grond ook een woord van zijn is, dan zegt hij dat we erover kunnen nadenken. We kunnen het interpreteren. Het zijnsverstaan is de houding van de techniek; we proberen met het beginsel van voldoende grond de werkelijkheid te ontdekken. Dus we kunnen met de nieuwe houding ook luisteren naar het beginsel van voldoende grond in plaats van er gehorig aan te zijn.
Wat is epoche?
Opschorten. Als we de vragen stellen waarom, maken we gebruik van de stelling van voldoende grond, dat mag dus niet volgens Heidegger. Dan proberen we een vraag te stellen over het beginsel, vanuit het beginsel. Dus we schorten de geldigheid van het beginsel even op. We willen horen wat er achter zit. Hetgeen wat erachter zit is dat zijn en grond met elkaar te maken hebben. Daarom eindigen we in een duizeligheid. Ons denken heeft de neiging om rekenend denken te worden, het wil steeds verklaren. Maar we moeten naar zijnsverstaan kijken. Iets dat voorafgaat aan het beginsel.
Waarom schakelt Heidegger de hulp van Goethe in?
Hij wil de taal van de dichter hebben. want de taal van de wiskunde gaat slechts over natuur. De poëtische taal spreekt over de natuur, maar niet in de rekende zin. Mensen hebben in ons taalgebruik nog een ander reservoir om mee na te denken: het bezinnende denken.
Wat is het onderscheid tussen analytische en continentale filosofie?
Analytische filosofie oriënteert zich veel sterker op de wetenschappen, bijv. natuurwetenschappen. Het continentale denken laat zich meer met culturele fenomenen inbrengen. Continentale filosofen denken dat in de kunst en poëzie een andere werkelijkheid beschreven kan worden, waarin we niet doen rekenen. In de continentale filosofie zie je een meer open houding voor literatuur en poëzie. Het zijn gesprekspartners waarmee je beter kan nadenken. Dat zie je bij Heidegger. Hij leest Goethe, omdat hij denkt dat hij iets te zeggen heeft over het probleem waar hij tegen aanloopt.
Wat is Heideggers besluit?
Nadat Heidegger aanduiding geeft voor het verband tussen zijn en grond, komt hij tot zijn besluit. Zijnsverstaan is gegeven, maar is misschien niet noodzakelijk. Misschien kan het zich op een andere manier tonen. Hier aan het slot eindigt hij in een fundamentele openheid. We hebben niet vastgelegd wat zijn is, het enige wat we hebben verstaan is dat zijn begrepen wordt als grond. Als er zelf geen grond voor is (afgrondelijks), waar we geen redenen voor kunnen geven, dan is de mogelijkheid er dat zijn op een andere manier begrepen kan worden.
