College 6 Flashcards
Wat wordt gezien als de start van de psychologie?
Wundts academische lab.
Maar was dit niet slechts een gebeurtenis in de graduele overgang van naturalistische filosofie naar experimentele wetenschap?
Wundt had twee benaderingen van psychologie
- Wetenschappelijke, meetbare benadering van low-level fenomenen (perceptie, motorprocessen). Wundt I
- Filosofie, hogere fenomenen (taal, gewoonte, sociale structuren). Wundt II
Hoe ziet psychologie er tegenwoordig uit als wetenschapsgebied?
Het is nog steeds een gespleten wetenschapsgebied waarin lage niveau fenomenen worden onderscheiden van hoge niveau fenomenen (vb. big five personalities).
Op welke verschillende niveaus worden fenomenen tegenwoordig verklaard?
Fundamenteel niveau: bv. de biologische oorzaak van bepaald gedrag.
Persoonlijk niveau: wat iemand heeft meegmaakt.
Maatschappelijk niveau: de rol van bv. cultuur.
Het is onwaarschijnlijk dat één van deze niveaus alles zal verklaren.
Wat zijn de drie problemen voor psychologie?
- Ethisch
- ‘Experimental uniqueness’
- ‘Undergeneration of testable hypotheses’
Ethische problemen in de huidige psychologie
Vaak kunnen situaties (bv. jeugdtrauma, dreiging, liefde) niet in een lab gecreëerd worden.
Dus wat we kunnen onderzoeken is beperkt, want trauma’s uit het echte leven zijn nooit hetzelfde en zijn lastig.
Psychological experimental uniqueness
Proefpersonen zijn nooit in een neutrale toestand.
De geest is een ‘open’ systeem, in constante interactie met de omgeving. Bovendien is de omgeving ook niet constant hetzelfde.
Het brein is plastisch, verschillende oplossingen voor eenzelfde taak. Jouw dag/nacht ritme is van invloed op de benadering van een taak.
–> Gevolg: ieder psychologisch experiment is uniek en kan niet worden herhaald.
Undergeneration of hypotheses
Psychologie genereert zelden nieuwe toetsbare hypothsesn.
Er is vaak sprake van ad hoc verklaringen van ontdekkingen (denk aan Lakatos).
“Sinds de uitvinding van neuro imaging is geen enkele psychologische theorie bewezen of weerlegd.”
Vijf-factor model van persoonlijkheid
Gebaseerd op factoranalayse van honderden kenmerken.
Data-gestuurde benadering.
Basisinstrument in psychologie
- Waarvan we de fysiologische basis niet kennen.
- Dat bekritiseerd wordt.
- En dat vrijwel geen nieuwe hypothesen geneert.
Waar of niet waar: Het is niet erg dat psychologie geklemd zit tussen verschillende verklaringsniveaus.
Waar. Veel wetenschappen hebben verschillende verklaringsniveaus.
In hoeverre wordt de psychologie beperkt door ethische grenzen?
Ja de psychologie wordt erdoor beperkt, maar is het echt onoverkomelijk?
Vb. Nieuwe “Milgram” experimenten.
Met de kennis dat 80% van de mensen die doorgingen met een pijnlijke schok ook doorgingen tot een dodelijke schok kunnen we gewoon stoppen bij een pijnlijke schok.
In hoeverre is het een probleem dat de psychologie niet in staat is experimenten te herhalen?
Het is een probleem voor alle wetenschappen, maar vooral voor psychologie.
Daarom wordt er gebruik gemaakt van statistiek.
Waar of niet waar: psychologie is zeker wel in staat nieuwe toetbare hypothesen te genereren.
Niet waar. De psychologie is vooral bezig met ad hoc verklaringen, en niet in staat nieuwe toetsbare hypothesen te genereren.
Dit komt vooral door de complexiteit van ons onderzoeksonderwerp.
Wat kan er worden gezegd over de problemen in de psychologie?
Ja ze zijn er, maar ze zijn niet dodelijk en niet uniek voor psychologie.
Wordt psychologie ooit een volwassen wetenschap volgens de Kuhniaanse betekenis?
Waarschijnlijk niet in de nabije toekomst.
Het onderwerp is te complex voor een overkoepelend paradigma.
Er zijn grenzen aan de toepasbaarheid van Kuhn op sociale wetenschappen.
Zal cognitieve neurowetenschap, psychologie annexeren in de toekomst?
Waarschijnlijk niet.
Het psychologische niveau zal belangrijk blijven voor:
- Het sturen van onderzoek
- Het valideren van resultaten
Waarom werd ‘operationalisme’ belangrijk in de psychologische wetenschap?
Dit gebeurde met het behaviorisme.
Dit deden ze om de betrouwbaarheid en standaardiseerbaarheid van de psychologie te vergroten.
Directe versus conceptuele replicatie
Directe replicatie: alles wordt 1:1 overgenomen.
Conceptuele replicatie: hetzelfde effect wordt verkregen met eventueel net andere spullen.
Vanwaar het gebruik van gestandaardiseerde taak paradigma’s?
Om betrouwbaarheid van herhaalde experimenten in verschillende contexten te verbeteren.
“Ware fenomen zouden … moeten zijn”
direct repliceerbaar