College 4 inleiding parasitologie Flashcards
Welke twee organellen bevatten genetisch materiaal in leishmania?
Kern
Kinetoplast: mitochondriaal DNA
Wat is Leishmania?
- intracellulaire parasiet (in immuuncellen)
- ovaal en 2-6 um groot
Hoe kan een leishmania infectie worden vastgesteld?
- microscopie (van beenmerg)
- PCR (voor differentiatie type)
- serologie
Waarvoor kunnen we PCR gebruiken met betrekking tot leishmania?
voor differentiatie tussen soorten
Waaruit bestaat een virus eigenlijk?
DNA/RNA met een eiwitmantel
Wat is de definitie van parasieten?
Eukaryote organismen die leven ten koste van hun gastheer en niet zijnde schimmels
Is een parasiet eencellig of meercellig?
Kan beiden
Wat is het verschil tussen parasieten en bacterien/virussen?
parasieten zijn de meest complexe ziekteverwekkers
Waarom zijn parasieten de meest complexe ziekteverwekkers?
o Grootste genoom (sommige even groot als mens)
o Complexe celstructuren
o Meerdere ontwikkelingsstadia in levenscyclus
o Meestal meerdere gastheren
Welke vier soorten parasieten zijn er? Noem hierbij voorbeelden
- ectoparasieten: op de huid
vlooien, luizen, teken (meestal voor transmissie van ziektes) - endoparasieten: darmen
- parasitaire wormen
spoelwormen, mijnwormen, schisotomen - parasitaire protozoa (eencellig)
leishmania, plasmodium, trypanosoma, toxoplasma
Wat zijn de incubatietijd en de prepatente periode?
Incubatietijd = tijdspanne tussen infectiemoment en het moment van de eerste klinische symptomen
Prepatente periode = tijdspanne tussen infectiemoment en het moment waarop de parasiet aangetoond kan worden
Welke vier levenswijzen zijn er mbt parasieten en gastheer?
- Symbiose: in associatie met elkaar leven van organismen van verschillende soorten
- Commensalisme: commensaal heeft voordeel, gastheer heeft geen voor- of nadeel
- Parasitisme: leven ten koste van de gastheer
- Mutualisme: samenleven tot een wederzijds voordeel
Wat is leishmania en welke presentatie vormen zijn er?
Complex van aandoeningen met > 20 verschillende Leishmania soorten
- visceraal = verspreiden door hele lichaam
- Cubaan = enkel in de huid
- mucocutaan = mucosa mond en neus
Hoe wordt leishmania overgedragen en hoe noemen we dit?
Vrouwelijke zandvliegjes
= vector = transmissie route via een ander organisme
wat is een vector?
altijd een e-vertebraat (= Ongewerveld dier) die verantwoordelijk is voor de overdracht van een parasiet
wat is een ontwikkelingscyclus?
= verschillende stadia van dezelfde parasietensoort die op verschillende plekken voorkomen
Welke twee soorten ontwikkelingscycli zijn er?
Directe ontwikkelingscyclus = parasiet heeft 1 gastheer (bv spoelwormen)
Indirecte ontwikkelingscyclus = parasiet heeft ≥ 2 gastheren (bv Leishmania: vector en mens)
noem de 6 stappen van de ontwikkelingscyclus van leishmania
- Besmette zandvlieg waarbij parasiet in speekselklieren (promastigoot) –> injecteren speeksel (antistolling) in mens
- Promastigoten komen in huid –> lichaamsvreemd –> gefagocyteerd door IC (vn macrofagen)
- Transformatie naar amastigoot (goed tegen zure omgeving) –> delen van parasiet
Leishmania remt zijn afbraak door de IC en overleeft in macrofaag ten koste van de macrofaag - Macrofaag scheurt open waardoor amastigoot vrijkomt
- Opnieuw gefagocyteerd
–> ontwikkeling Leukopenie (cellen gaan ten onder) - Zandvlieg zuigt bloed op –> geïnfecteerde macrofagen in darmen zandvlieg
–> promastigoten transformatie –> delen –> door zandvlieg naar speekselklieren
Welke twee soorten gastheren zijn er?
Definitieve gastheer = gastheer waarin de volwassen parasiet aanwezig is en waarin de geslachtelijke vermenigvuldiging plaatsvindt
Tussengastheer = gastheer waarin de aseksuele of vegetatieve vermeerdering plaatsvindt (klonaal, kan zichzelf vermenigvuldigen)
Wat is gastheerspecificiteit?
In welke mate is de parasiet afhankelijk van deze specifieke gastheer soort
Door een (soms vergaarde) specialisatie van gebondenheid van de parasiet aan een bepaalde gastheer