chp6 Flashcards
when are Οφθαλμικά σκευάσματα used
Χρησιμοποιούνται συνήθως:
- για τη θεραπεία τοπικών οφθαλμικών διαταραχών
- Χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία παθολογικών καταστάσεων του πρόσθιου τμήματος
—> όπως λοίμωξη, φλεγμονή, αλλεργία, ξηροφθαλμία και εξέλκωση του κερατοειδούς - για την ενστάλαξη αναισθητικών και διαγνωστικών παραγόντων
how is the χορήγηση των οφθαλμικών σκευασμάτων στον οφθαλμό done
- Η χορήγηση των οφθαλμικών σκευασμάτων στον οφθαλμό γίνεται συνήθως με τη χρήση:
- ενός σταγονομετρικού περιέκτη
- ή ενός σωληναρίου με ρύγχος
- Η χορήγηση διαλυμάτων ή εναιωρημάτων σε απομακρυσμένες ανατομικές περιοχές του οφθαλμού —> παρεντερικά (ενδοφθάλμιες ενέσεις) στον πρόσθιο, οπίσθιο και υαλοειδή θάλαμο
—> Τα οφθαλμικά σκευάσματα πρέπει να είναι στείρα.
give advantages of ophthalmic preparations
(+) Επιτυγχάνονται υψηλότερες συγκεντρώσεις δραστικής ουσίας μέσω της τοπικής χορήγησης στον οφθαλμό, σε σύγκριση με αυτές που θα επιτυγχάνονταν με από του στόματος χορήγηση
(+) Ελαχιστοποίηση της εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών λόγω της τοπικής χορήγησης της δραστικής ουσίας
(+) Μετά την εκπαίδευση, η χορήγηση της δοσολογικής μορφής τοπικά στον οφθαλμό μπορεί να πραγματοποιηθεί εύκολα από τον ασθενή
give disadvantages of ophthalmic prep
(-) Χαμηλή κατακράτηση φαρμάκου στη θέση δράσης, κυρίως λόγω του χαμηλού όγκου δακρύων
(-) Μικρός χρόνος κατακράτησης του εφαρμοζόμενου δ/τος στην επιφάνεια του ματιού
—> π.χ. μετά τη χορήγηση δ/τος πιλοκαρπίνης, η απομάκρυνσή του από την περιοχή του κερατοειδούς πραγματοποιείται σε < 2 min
—> απορροφάται περίπου 1% της αρχικής δόσης που εφαρμόστηκε
(-) Για να ξεπεραστούν τα παραπάνω, απαιτείται η συχνή χορήγηση του σκευάσματος (που περιέχει υψηλές συγκεντρώσεις δραστικής ουσίας)
—> άβολο και μπορεί να οδηγήσει σε μη συμμόρφωση του ασθενούς
(-) Τοπικές ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να προκληθούν κατά τη χορήγηση οφθαλμικών σκευασμάτων
—> είτε λόγω της υψηλής συγκέντρωσης της δραστικής ουσίας
—> είτε λόγω των χρησιμοποιούμενων εκδόχων
(-) πόνος και ερεθισμός είναι οι κύριες ανεπιθύμητες ενέργειες που εμφανίζονται
(-) Η εφαρμογή σκευασμάτων σε μορφή αλοιφής μπορεί να προκαλέσει προσωρινή θόλωση της όρασης
(-) Τα οφθαλμικά είναι στείρα —> απαιτούν ειδικές εγκαταστάσεις παραγωγής
In the disadvantages we mentioned Χαμηλή κατακράτηση φαρμάκου στη θέση δράσης, κυρίως λόγω του χαμηλού όγκου δακρύων. Explain in more details
- 7 μl για οφθαλμό που ανοιγοκλείνει
- 30 μl για οφθαλμό που δεν ανοιγοκλείνει
—> 2 στγ. ενός οφθαλμικού δ/τος έχουν όγκο περίπου 100 μl
—> γι’ αυτό το μεγαλύτερο μέρος της εφαρμοζόμενης δόσης χάνεται είτε διαμέσου διαρροής πάνω στο πρόσωπο είτε μέσω του δακρυϊκού πόρου
List all the Δραστικές ουσίες που μορφοποιούνται σε οφθαλμικά σκευάσματα
- Μειωτικά και άλλοι παράγοντες για το γλαύκωμα
π.χ. πιλοκαρπίνη HCl - Μυδριατικά και κυκλοπληγικά (διασταλτικά της κόρης)
π.χ. ατροπίνη - Προστατευτικά και τεχνητά δάκρυα → λίπανση οφθαλμού.
- Αγγειοσυσταλτικά → απαλύνουν και αντιμετωπίζουν ερυθρότητα που οφείλεται σε ήπιο ερεθισμό
- Αντιφλεγμονώδη
- β-Αδρενεργικοί αποκλειστές
- Διαγνωστικά
- Αναισθητικά
- Αντιβιοτικά και αντιμικροβιακά
- Αντιμυκητιασικοί παράγοντες
what are the κύρια χαρακτηριστικά του οφθαλμού που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για οφθαλμική χορήγηση φαρμάκων
- Επιπεφυκότας(Conjunctiva)
- Κερατοειδής (Cornea)
- Δακρυϊκό υγρό
describe the Επιπεφυκότας (where / permeability / function)
- Συνορεύει με τον κερατοειδή και τα βλέφαρα
- Το εμβαδόν επιφανείας του είναι μεγάλο
—> περίπου 18 cm² - Βοηθά στην παραγωγή και τη διατήρηση της δακρυϊκής στιβάδας
- Η διαπερατότητα του επιπεφυκότα στη διάχυση των δραστικών ουσιών είναι μεγαλύτερη από εκείνη του κερατοειδούς
Describe the components of Κερατοειδής
Αποτελείται από 3 στιβάδες:
- το επιθήλιο (δίπλα στον επιπεφυκότα)
—> πολυστιβαδικό και πλούσιο σε λιπίδια - το στρώμα (κεντρική περιοχή)
—> υδατική μήτρα
—> αποτελούμενη από κολλαγόνο και κερατινοκύτταρα - το ενδοθήλιο
—> πλούσιο σε λιπίδια
—> μονοκυτταρικό επιθήλιο που διατηρεί την ενυδάτωση του κερατοειδούς
—> Ο κερατοειδής δεν έχει αγγεία
—> είναι αρνητικά φορτισμένος
what’s the main function of Κερατοειδής + what part of its structure allows it to keep that role
Role
Η διάχυση των δραστικών ουσιών στα εσωτερικά τμήματα του οφθαλμού ελέγχεται από τον κερατοειδή —> η διάχυση γίνεται μέσω παρακυττάριας οδού
Structure
—> Οι λιπιδικές εξωτερικές και εσωτερικές στιβάδες (επιθήλιο / ενδοθήλιο) του κερατοειδούς και το υδατικό στρώμα ελέγχουν τη διάχυση στις εσωτερικές περιοχές του οφθαλμού
what properties does the active substance need to have to pass through the 3 layers of the cornea
Για αποτελεσματική απορρόφηση, η δ.ο. θα πρέπει:
- να εμφανίζει ενδιάμεση διαλυτότητα τόσο στην υδατική όσο και στη λιπιδική φάση
- να έχει μικρό μοριακό βάρος
what releases the δακρυϊκό υγρό + describe it
Εκκρίνεται από αδένες και βρίσκεται στην επιφάνεια του οφθαλμού
Properties:
- Το pH του είναι 7.4
- Διαθέτει ρυθμιστικές ιδιότητες που το καθιστούν ικανό να εξουδετερώσει σκευάσματα που δεν έχουν ρυθμιστική ικανότητα σε ένα μεγάλο εύρος pH (3.5–10)
—> λόγω παρουσίας ανθρακικού οξέος, ασθενών οργανικών οξέων και πρωτεϊνών - Είναι ισότονο με το πλάσμα
- Συνήθως οι υδατικές δοσολογικές μορφές μορφοποιούνται έτσι ώστε να είναι ισότονες (ισοδύναμα με 0,9% w/w NaCl) και κυμαίνονται σε ένα εύρος τονικότητας (0,6–1,3% w/w NaCl)
What is the main role of the Δακρυϊκό υγρό and what allows it to keep that function
- Keep the pH stable
- απομάκρυνση της δραστικής ουσίας από την επιφάνεια του οφθαλμού
—> ρυθμός παραγωγής δακρυϊκού υγρού είναι περίπου 1 μl/min
—> συχνότητα βλεφαρίσματος περίπου 15–20 φορές / λεπτό
List the main τοπικά οφθαλμικά σκευάσματα
- Διαλύματα
- εναιωρήματα
- αλοιφές / πηκτώματα
—> Η πλειοψηφία των υδατικών οφθαλμικών σκευασμάτων είναι διαλύματα.
List all the advantages of Οφθαλμικά διαλύματα
(+) Ευκολότερη παραγωγή (χαμηλότερο κόστος παραγωγής)
(+) ευκολότερη χορήγηση
(+) καλύτερη ομοιομορφία δόσεως
(+) ταχεία έναρξη δράσης (δεν χρειάζεται να γίνει διάλυση της δραστικής ουσίας)
—> Το τελευταίο βρίσκει εφαρμογή στην περίπτωση των τοπικών αναισθητικών (π.χ. λιδοκαΐνη, υδροχλωρική προξυμετακαΐνη), διαγνωστικών (νατριούχος φλουορεσκεΐνη) και προεγχειρητικών φαρμάκων
list all the disadvantages of ophthalmic solutions
(-) Απομακρύνονται γρήγορα από τον οφθαλμό
—> ρυθμός απομάκρυνσης είναι ανάλογος του μεγέθους της σταγόνας που χορηγείται (και επομένως του όγκου)
what is the όγκος των σταγόνων που χορηγούνται in ophthalmic solutions and explain the reasoning behind it
Συνήθως ο όγκος των σταγόνων που χορηγούνται από εμπορικά φιαλίδια κυμαίνεται μεταξύ 25 και 56 µL
Εξαρτάται από:
- το σχήμα και το μέγεθος της οπής του ανοίγματος του σταγονομέτρου
- τις φυσικοχημικές ιδιότητες του υγρού
- τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται ο σταγονομετρικός περιέκτης
what are the main uses of Οφθαλμικά εναιωρήματα
- Για τη χορήγηση δραστικών ουσιών που είναι ελάχιστα διαλυτές στο νερό (π.χ. στεροειδή)
- Στην περίπτωση δραστικών ουσιών όπου η δραστικότητα των λιπόφιλων ουσιών είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή των υδατοδιαλυτών αλάτων
- Για την παράταση της αποδέσμευσης
—> τα σωματίδια διατηρούνται στην περιοχή μεταξύ του βολβού του οφθαλμού και του βλεφάρου και διαλύονται αργά
—> αυξάνοντας έτσι το χρόνο επαφής
what are some problems / properties that we need to be careful of when producing οφθαλμικά εναιωρήματα
- Το μέγεθος και το σχήμα των σωματιδίων
—> πρέπει να επιλεγούν προσεκτικά
—> για να μην προκληθεί ερεθισμός των νεύρων του επιθηλίου - Τα σωματίδια του εναιωρήματος πρέπει να μπορούν εύκολα να αιωρηθούν κατά την ανακίνηση → ομοιομορφία χορηγούμενης δόσης
- careful of μεταβολές στην κρυσταλλική κατάσταση του στερεού δραστικού συστατικού (π.χ. πολυμορφικές μεταβολές κατά την αποθήκευση), που μπορεί να οδηγήσουν σε μεταβολές στη διαλυτότητα και στο ρυθμό διάλυσης
- σχηματισμός ιζήματος αποτελεί πρόβλημα στην περίπτωση των εναιωρημάτων
—> δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω σχηματισμού κροκιδωμένου εναιωρήματος, καθώς οι κροκίδες μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό στον οφθαλμό
One of the problems with οφθαλμικά εναιωρήματα is the formation of precipitates. Explain how we can resolve it
Η χρήση πολυμερούς ως παράγοντα αύξησης ιξώδους μπορεί να εμποδίσει το σχηματισμό ιζήματος, επιτρέποντας έτσι την απαιώρηση των στερεών σωματιδίων κατά την ανακίνηση
what are the main carriers used in ophthalmic prep
- The main φορέας για την παραγωγή υδατικών οφθαλμικών σκευασμάτων είναι το Κεκαθαρμένο Ύδωρ (Purified Water)
—> Δεν απαιτείται η χρήση ενέσιμου ύδατος - Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάποιος ελαιώδης φορέας εάν η δραστική ουσία είναι ασταθής σε υδατικό φορέα
—> Η επιλογή του ελαίου που θα χρησιμοποιηθεί γίνεται όπως και στην περίπτωση των παρεντερικών σκευασμάτων
Another factor we need to control when making ophthalmic prep is the Ωσμωμοριακότητα. What determines whether it’s controlled and what is a normal level
Η συγκέντρωση αλάτων στο δακρυϊκό υγρό καθορίζει την ωσμωμοριακότητά του
Κυρίως τα ανόργανα ιόντα που βρίσκονται στα δάκρυα είναι:
- Na
- K
- Ca
- Cl
- διττανθρακικά
—> Αυτά επιτελούν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της ωσμωτικής πίεσης των εσωκυττάριων και εξωκυττάριων υγρών των επιθηλιακών κενών στον επιπεφυκότα και τον κερατοειδη
—> Η ωσμωμοριακότητα υγειών οφθαλμών που δεν εμφανίζουν ξηροφθαλμία είναι περίπου 302 mmol/kg κατά τη διάρκεια της ημέρας
Describe situations where the Ωσμωμοριακότητα isn’t ideal
- Σε ασθενείς με ξηροφθαλμία, η δακρυϊκή στιβάδα είναι υπερωσμωτική —> γεγονός που συνεισφέρει στα συμπτώματα της ασθένειας
- Υπέρτονα διαλύματα
—> αφυδατώνουν το επιθήλιο του κερατοειδούς - Όταν ο οφθαλμός εκτεθεί σε ένα υπότονο διάλυμα
—> το επιθήλιο του κερατοειδούς γίνεται περισσότερο διαπερατό
—> το νερό μπορεί να περάσει στο εσωτερικό του κερατοειδούς προκαλώντας οίδημα
—> Υπέρτονα και υπότονα διαλύματα είναι ερεθιστικά για τον οφθαλμό και γι’ αυτό προκαλούν αυξημένη παραγωγή δακρύων —> μείωση του χρόνου κατακράτησης του διαλύματος στον οφθαλμό
what is the normal value of οσμωτική πίεση
- Η οσμωτική πίεση των δακρύων είναι ισοδύναμη με αυτή που δημιουργείται από διάλυμα NaCl 0.9-1%
- Διαλύματα με ωσμωτική πίεση ισοδύναμη με αυτή διαλύματος χλωριούχου νατρίου συγκέντρωσης 0.6–1.3% είναι καλά ανεκτά από τον οφθαλμό