Choroby siatkówki Flashcards

1
Q

Krótkowzroczność wysoka (zwyrodnieniowa)

A
  • > -6 dioptrii
  • początek we wczesnym dzieciństwie
  • długość osiowa gałki ocznej >35 mm
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Krótkowzroczność wysoka - powikłania

A
  • obwodowe zmiany zwyrodnieniowe siatkówki z otworami, przedarciami (w dnie oka)
  • otworopochodne odwarstwienie siatkówki
  • makulopatie, w tym neowaskularyzacja naczyniówkowa (w tylnej biegunie gałki ocznej, w okolicy plamkowej)
  • zmiany zanikowe siatkówki i naczyniówki
  • jaskra (tylny biegun)
  • zaćma (przedni odcinek gałki ocznej)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Krótkowzroczność - makulopatia

A
  1. Pęknięcia lakieru - pęknięcie w błonie Brucha
  2. Neowaskularyzacja naczyniówkowa
  3. Plama Fuchsa (kumulacja barwnika w okolicy plamkowej)
  4. Otwór w plamce
  5. Makulopatia zanikowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Makulopatia - złoty standard diagnostyczny

A

Angiografia fluoresceinowa!!!

Optyczna koherentna tomografia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Zaćma podtorebkowa tylna

A
  • szybkie pogorszenie wzroku (przez zajęcie punktu węzłowego)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Odwarstwienie siatkówki

A

Oddzielenie neurosensorycznej siatkówki od nabłonka barwnikowego siatkówki (RPE) przez płyn podsiatkówkowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Odwarstwienie siatkówki - podział

A
  1. Przedarciowe (otworopochodne)
  2. Nieprzedarciowe:
    - trakcyjne
    - wysiękowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Odwarstwienie siatkówki - przedarciowe

A
  • spowodowane obecnością otworu w siatkówce
  • płyn napływający do przestrzeni podsiatkówkowej rozrzedza ciało szkliste
  • przedarcie zwykle w kształcie litery U
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Odwarstwienie siatkówki - nieprzedarciowe - trakcyjne

A

W przebiegu:

  • retinopatii cukrzycowej proliferacyjnej
  • ROP (dzieci wcześniaków)
  • penetrującego urazu gałki ocznej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Odwarstwienie siatkówki - nieprzedarciowe - wysiękowe

A

W przebiegu:

  • guzów wewnątrzgałkowych
  • zapalenia tylnego odcinka błony naczyniowej
  • wysiękowej postaci AMD (zwyrodnienie plamki związane z wiekiem)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Odwarstwienie siatkówki - przedarciowe - patomechanizm

A

Dynamiczna trakcja szklistkowo-siatkówkowa (PVD - tylne odłączenie ciała szklistego) + predysponujące zwyrodnienie obwodowej siatkówki (kraciaste, szroniaste, ślad ślimaka, białe bez ucisku)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

PVD

A

Tylne odłączenie ciała szklistego

  • u osób starszych
  • 85% bezobjawowo lub błyski
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Przedarcie siatkówki - występowanie

A
  • najczęściej kwadrant skrioniowo-górny (60%) w rzucie przyczepu mięśnia skośnego górnego
  • 1 na 10000 osób / rok
  • 10% oboje oczu
  • 40% odwarstwień w oczach krótkowzrocznych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Odwarstwienie siatkówki - czynniki ryzyka

A
  • wysoka krótkowzroczność
  • bezsoczewkowość i rzekomosoczewkowość
  • choroby systemowe (zespół Marfana)
  • pozytywny wywiad rodzinny
  • odwarstwienie siatkówki w oku towarzyszącym
  • uraz oka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Przedarciowe odwarstwienie siatkówki - objawy

A
  1. Błyski (photopsiae)
  2. Męty
  3. Ubytek pola widzenia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Przedarciowe odwarstwienie siatkówki - objawy - błyski

A

Inaczej photopsiae

Wynik trakcji w miejscu adhezji szklistkowo-siatkówkowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Przedarciowe odwarstwienie siatkówki - objawy - męty

A

Poruszające się w polu widzenia ciemne plamki, będące zmętnieniami ciała szklistego, które są zauważalne, gdy rzucają cień na siatkówkę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Przedarciowe odwarstwienie siatkówki - objawy - ubytek pola widzenia

A

Tzw. ciemna zasłona

Wynik obecności płynu w przestrzeni podsiatkówkowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Profilaktyka przeciwko odwarstwieniu siatkówki

A
  1. Fotokoagulacja laserowa

2. Krioterapia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Odwarstwienie siatkówki - konwencjonalne leczenie chirurgiczne (zewnątrzgałkowe) - cel

A

Wgłobienie twardówki za pomocą wszczepów przyszywanych do twardówki w rzucie przedarcia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Typy wszczepów twardówkowych

A
  • wszczep południkowy
  • wszczep równoleżnikowy
  • opierścienienie ze wszczepem równoleżnikowym
  • opierścienienie ze wszczepem południkowym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Pars plana witrektomia - zabieg wewnątrzgałkowy

A

Polega na usunięciu patologicznie zmienionego ciała szklistego w celu udostępnienia chorobowo zmienionej siatkówki i na przyłożeniu siatkówki za pomocą oleju silikonowego, ciężkich płynów perfluorokarbonowych lub rozprężającego gazu (endotamponada)

W przypadku powikłanego i długo trwającego odwarstwienia siatkówki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Plamka

A

Okrągły obszar w tylnym biegunie dna oka o średnicy około 5 mm
Wchodzi w skład siatkówki
Posiada żółty barwnik
Bez 4 wewnętrznych warstw siatkówki

24
Q

Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD)

A
  • wiodąca przyczyna utraty widzenia centralnego w krajach wysoko rozwiniętych u osób >50 roku życia
25
Q

AMD - czynniki ryzyka ogólne

A
  • wiek
  • palenie tytoniu (5x częściej)
  • płeć żeńska
  • rasa biała
  • wysokie BMI
  • nadciśnienie tętnicze
  • choroby układu krążenia
  • cukrzyca
  • światło słoneczne
  • niski poziom antyoksydantów w diecie
26
Q

AMD - czynniki ryzyka miejscowe

A
  • AMD w jednym oku
  • nadwzroczność
  • jasny kolor tęczówek
  • po operacji chirurgicznej zaćmy
27
Q

AMD - objawy

A
  • metamorphopsiae (falowanie jakby linii)
  • obniżenie ostrości wzroku
  • pogorszenie widzenia kontrastu
  • zaburzenia widzenia barw
  • pojawienie się mroczka centralnego
  • druzy
28
Q

AMD - diagnostyka

A
  • test Amslera (taki kwadrat kwadratowy)
29
Q

AMD - druzy

A
  • pierwszy oftalmoskopowy objaw AMD
  • zółtawokremowe ogniska okolicy plamkowej
  • niestrawione fragmenty komórek receptorowych siatkówki
  • gromadzą się między błoną Grucha, a warstwą barwnikową siatkówki
30
Q

AMD - postać sucha

A

Inaczej zanikowa:

  • 85-90% przypadków
  • choroba wolnopostępująca
  • obecnie brak leczenia
31
Q

AMD - postać wysiękowa

A

Inaczej neowaskularna:

  • 10-15% przypadków
  • szybka progresja (tzn nagła i bezbolesna utrata wzroku)
  • leczenie -> doszliskowe iniekcje anty-VEGF
32
Q

AMD - obrazowanie

A

Angiografia fluoresceinowa
- w postaci wysiękowej hiperfluorescencyjna siatka patologicznych naczyń w fazie wczesnej

Optyczna koherentna tomografia (OCT)
- bezinwazyjna ocena okolicy plamkowej (użyteczne przede wszystkim w postaci wysiękowej)

33
Q

AMD - powikłania

A
  • masywne włóknienie siatkówki

- cysta lub zanik wszystkich linii siatkówki

34
Q

AMD - leczenie wysiękowej postaci

A

Doszklistkowe iniekcje czynniki anty-VEGF:

  • ranibizumab
  • aflibercept
35
Q

Centralna surowicza chorioretinopatia (CSC) - etiopatogeneza

A
  • pogrubienie i wzmożona przepuszczalność naczyń naczyniówki
36
Q

CSC - czynniki predynsponujące

A
  • płeć męska
  • stres (osobowość typu A)
  • ciąża
  • nadciśnienie tętnicze
  • steroidy (podawane ogólnie, doszklistkowo, okołogałkowo, miejscowo na skórę)
  • antybiotyki
  • alkohol
  • endogenne zaburzenia mineralokortykoidów
37
Q

CSC - czynniki predysponujące - steroidy

A

(+) nadmierną aktywację mineralokortykosteroidów -> poszerzenie naczyń naczyniówki -> akumulacja płynów w przestrzeni podsiatkówkowej -> surowicze odwarstwienie części neurosensorycznej siatkówki w okolicy plamkowej (kluczowy objaw CSC)

38
Q

CSC - leki wywołujące

A

Leki metabolizowane przez cyt P450:

  • blokery kanałów wapniowych
  • leki przeciwhistaminowe
  • warfina
  • statyny
  • beta-adrenolityki
  • antagoniści receptora angiotensyny
  • diuretyki
  • benzodiazepiny
39
Q

CSC - objawy

A
  • pogorszenie widzenia w jednym oku z towarzyszącym względnym mroczkiem centralnym, mikropsjami i metamorfopsjami
  • ostrość wzroku jest obniżona, ale można ją skorygować za pomocą słabych soczewek skupiających
  • częściej u ludzi młodych i mężczyzn
  • wysiękowe odwarstwienie neurosensorycznej siatkówki w plamce w badaniu dna oka
  • obajw dymu z komina i kleksa atramentu w angiografii fluoresceinowej
40
Q

CSC - przebieg kliniczny

A
  • w około 80% przypadków samoistne cofnięcie w ciągu 1 do 6 miesięcy
  • częstość nawrotów wynosi od 40 do 50%
  • choroba może przejść w postać przewlekłą
41
Q

CSC - ostra postać - leczenie

A
  • laserokoagulacja miejsca przeciegu w przypadku pierwszego zachorowania po 4 do 6 miesięcy
  • w przypadku kolejnego rzutu już po 1 miesącu
42
Q

CSC - postać przewlekła - leczenie

A
  • antagoniści receptora mineralokortykoidowego (doustne)

- odstawienie leków powodujących CSC

43
Q

Otwór w plamce - postaci

A
  1. Idiopatyczny (związany z wiekiem)
  2. Związany z:
    - wysoką krótkowzrocznością
    - tępym urazem oka
    - retinopatią słoneczną (jako powikłanie)
44
Q

Otwór w plamce - idiopatyczny

A
  • zwykle dotyczy starszych kobiet

- spowodowany styczną trakcją szklistkowo-siatkówkową wywieraną na dołek

45
Q

Otwór w plamce - leczenie

A

Chirurgiczne - pars plana witrektomia:

- pokrycie otworu odpowiednio przygotowanym płatkiem błony granicznej wewnętrznej siatkówki (ILM)

46
Q

Torbielowaty obrzęk plamki (CMO)

A

Inaczej cystowaty obrzęk plamki

- gromadzenie płynu w cystach leżących śródsiatkówkowo wokół dołeczka

47
Q

CMO - przyczyny

A
  • retinopatia cukrzycowa
  • retinopatia popromienna
  • rzekomosoczewkowość i afakia
  • niedrożność naczyń żylnych siatkówki
  • zapalenia błony naczyniowej
  • zwyrodnienie barwnikowe siatkówki
48
Q

CMO - leczenie

A
  • iniekcje doszklistkowe steroidów lub czynników anty-VEGF
  • NLPZy
  • inhibitory anhydrazy węglanowej
  • witrektomia
49
Q

CMO - objawy

A
  • objaw płatków kwiatu w angiografii fluoresceinowej
50
Q

Dystrofie siatkówki

A
  • heterogenna grupa chorób
  • zaburzenia widzenia nocnego lub postrzegania barw
  • czasami całkowita ślepota
  • w każdym okresie życia
  • uwarunkowane genetycznie
51
Q

Zwyrodnienie barwnikowe siatkówki

A
  • rozlana dystrofia siatkówki przede wszystkim układu pręcikowego
  • przebieg zależy od dziedziczenia (XR - najgorsze rokowanie i najrzadsza postać)
52
Q

Zwyrodnienie barwnikowe siatkówki - patomechanizm

A
  • w 3 dekadzie życia zaczyna się ślepotą zmierzchową
  • nieprawidłowy zapis ERG
  • zawężenie obwodowego pola widzenia do 2-3 stopni
  • uszkodzenie centralnego pola widzenia przez makulopatię (zanikową, torbielowaty obrzęk plamki, bezpośrednie zajęcie dołka przez zwyrodnienie barwnikowe)
53
Q

Zwyrodnienie barwnikowe siatkówki - objawy

A
  1. Zwężenie naczyń tętniczych siatkówki
  2. Skupiska barwnika w siatkówce w kształcie komórek kostnych
  3. Woskowa bladość tarczy nerwu wzrokowego (zanik tarczy nerwu wzrokowego)
54
Q

Zwyrodnienie barwnikowe siatkówki - towarzyszące choroby - oczy

A
  • zaćma podtorebkowa tylna
  • jaskra otwartego kąta
  • krótkowzroczność
  • stożek rogówki
  • zwyrodnienie ciała szklistego
55
Q

Zwyrodnienie barwnikowe siatkówki - towarzyszące choroby - układowe

A
  • choroba Refsuma
  • zespół Ushera
  • zespół Kearns-Sayre’go
  • zespół Berdeta-Biedla
56
Q

Dystrofia plamki Stargardta

A
  • dziedziczenie AR
  • pierwsze objawy w pierwszej dekadzie życia
  • inaczej młodzieńcza dystrofia plamki
  • stopniowe pogorszenie ostrości wzroku
  • objaw bawolego oka (zanik fotoreceptorów i nabłonka barwnikowego)