Choroby podwzgórza i przysadki Flashcards

1
Q

Gdzie produkowana jest wazopresyna

A

W jądrach nadwzrokowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Jak podwzgórze komunikuje się z przysadką (2)

A
  1. Wazopresyna i oksytocyna są przekazywane drogą neurosekrecyjną przez włókna nerwowe do tylnego płata przysadki
  2. Hormony hamujące i stymulujące wydzielanie hormonów przysadki są przekazywane drogą naczyń krwionośnych przysadkowego układu wrotnego do przedniego płata przysadki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Jaka struktura anatomiczna łączy podwzgórze z przysadką i z czego się składa

A

Lejek (szypuła przysadki) - składa się z włókien nerwowych i naczyń krwionośnych układu wrotnego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Jaka przestrzeń (1) znajduje się bocznie do siodła tureckiego i co zawiera (6)

A

Zatoka jamista:

  1. zbiornik żylny
  2. tętnica szyjna wewnętrzna
  3. nerw okoruchowy
  4. nerw bloczkowy
  5. nerw odwodzący
  6. gałąź oczna i szczękowa nerwu trójdzielnego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Moczówka prosta - etiologia (2)

A
  1. Niedobór wazopresyny

2. Utrata wrażliwości kanalików nerkowych na wazopresynę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Przyczyny niedoboru wazopresyny (6)

A
  1. Uszkodzenie jąder nadwzrokowych podwzgórza
  2. Uszkodzenie lejka
  3. Uszkodzenie tylnego płata przysadki
  4. Choroby naciekowo-zapalne
  5. Urazy czaszki
  6. Defekt genetyczny lub reakcja autoimmunologiczna przeciwko neuronom jąder nadzwrokowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Moczówka prosta - objawy (3)

A
  1. Poliuria >4l/24h
  2. Polidypsja
  3. Częste oddawanie moczu w nocy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Moczówka prosta - badania laboratoryjne (3)

A
  1. Ciężar właściwy moczu <1,005
  2. Test odwodnieniowy
  3. Test wazopresynowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Test odwodnieniowy - przebieg

A

Chory od rana nie przyjmuje płynów.
Jest ważony co 30 min.
Bada się ciężar właściwy i osmolalność moczu w każdej oddanej moczu.
Na koniec badania pomiar stężenia wazopresyny we krwi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Test wazopresynowy - przebieg

A

Po teście odwodnieniowym podajemy desmopresynę i mierzymy osmolalność, ciężar właściwy i objętość kolejnych porcji moczu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Diagnostyka różnicowa moczówki psychogenne, prostej centralnej i prostej nerkowej (4)

A
  1. W teście odwodnieniowym w moczówce psychogennej zwiększa się osmolalność i ciężar właściwy moczu do wartości prawidłowych
  2. W teście odwodnieniowym w moczówce prostej centralnej i nerkowej osmolalność i ciężar właściwy moczu nie zmieniają się
  3. Ilość wazopresyny zmierzona na koniec testu odwodnieniowego jest mała w moczówce prostej centralnej i duża w moczówce prostej nerkowej
  4. W teście wazopresynowym w moczówce prostej centralnej ciężar właściwy i osmolalność moczu zwiększają się a w moczówce prostej nerkowej nie zmieniają się
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Moczówka prosta - leczenie (4)

A
  1. Moczówka prosta centralna - desmopresyna
  2. Moczówka prosta nerkowa - w nabytych uszkodzeniach nerek - postępowanie objawowe
  3. Moczówka prosta nerkowa - w zaburzeniach elektrolitowych - wyrównanie zaburzeń spowoduje ustąpienie objawów
  4. Moczówka prosta nerkowa - w defekcie genetycznym - dieta niskosodowa i diuretyk tiazydowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

SIADH to

A

Zespół objawów wywołany nadmierną ilością wazopresyny w stosunku do osmolalności osocza przy prawidłowej objętości osocza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

SIADH - etiologia (5)

A
  1. Uszkodzenia mózgu
  2. Choroby płuc
  3. Nowotwory
  4. Prawokomorowa niewydolność serca
  5. Leki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

SIADH - patomechanizm

A

Zwiększone stężenie ADH powoduje zwiększoną retencję wody z normalnym wydzielaniem Na co skutkuje hiponatremią, hiperosmolalnością moczu i hipoosmolalnością osocza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

SIADH - objawy (5)

A
  1. Ból głowy
  2. Apatia
  3. Nudności i wymioty
  4. Zaburzenia świadomości
  5. W ciężkich przypadkach śpiączka, drgawki, zatrzymanie oddechu i śmierć
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Gdzie wytwarzana jest oksytocyna

A

W jądrach przykomorowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Najczęstsze guzy podwzgórza

A

Czaszkogardlaki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Guz podwzgórza - objawy (5)

A
  1. Wtórna niedoczynność przysadki
  2. Umiarkowana hiperprolaktynemia
  3. Moczówka prosta, rzadko SIADH
  4. Ograniczone pole widzenia i zaburzenia ostrości wzroku
  5. Ból głowy
20
Q

Czaszkogardlaki - wiek zachorowania

A

Najczęściej dzieci oraz między 55 a 65 rokiem życia

21
Q

Czaszkogardlaki - leczenie

A

Operacja radykalna, czasem radioterapia przy niecałkowitym wycięciu lub wznowie

22
Q

Nowotwory pierwotnych komórek rozrodczych - podział (4)

A
  1. Zarodczaki
  2. Potworniaki
  3. Raki zarodkowe
  4. Raki kosmówki
23
Q

Do podwzgórza najczęściej przerzutuje

A

Rak piersi

24
Q

Zespół Kallmanna - dziedziczenie

A

Recesywne związane z chromosomem X

25
Q

Zespół Kallmanna - patomechanizm

A

Niedorozwój węchomózgowia co skutkuje wrodzonym brakiem węchu oraz brak gonadoliberyny podwzgórzowej

26
Q

Zespół Pradera i Williego - genetyka

A

Anomalia chromosomu 15

27
Q

Zespół Pradera i Williego - objawy (6)

A
  1. Silnie wzmożony apetyt
  2. Otyłość
  3. Hipogonadyzm z niedorozwojem prącia i wnętrostwem przez brak GnRH
  4. Małe ręce i stopy
  5. Hipotonia mięśniowa
  6. Niedorozwój umysłowy
28
Q

Zespół Laurence’a, Moona i Biedla - dziedziczenie

A

Autosomalne recesywne

29
Q

Zespół Laurence’a, Moona i Biedla - objawy (6)

A
  1. Otyłość
  2. Hipogonadyzm przez brak GnRH
  3. Niedorozwój umysłowy
  4. Niski wzrost
  5. Polidaktylia
  6. Zwyrodnienie barwnikowe siatkówki
30
Q

Zespół de Morsiera

A

Wtórna niedoczynność przysadki z wrodzoną ślepotą

31
Q

SIADH - kryteria rozpoznania (4)

A
  1. Hiponatremia <130mmol/l
  2. Mała osmolalność osocza <280mOsm/kg
  3. Wydalanie sodu z moczem >40mmol/l
  4. Prawidłowa czynność nerek, nadnerczy i tarczycy
32
Q

SIADH - leczenie (3)

A
  1. Leczenie przyczynowe
  2. Ograniczenie podaży płynów
  3. W umiarkowanej i ciężkiej zwiększenie podaży sodu i diuretyk pętlowy
33
Q

Zespół pustego siodła to

A

Zespół objawów rozwijający się wskutek wnikania opony pajęczej ze zbiornikiem płynu mózgowo-rdzeniowego w obręb siodła tureckiego przy nieszczelnej przeponie i zwiększonym ciśnieniu wewnątrzczaszkowym

34
Q

Przyczyny pierwotnego zespołu pustego siodła (2)

A
  1. Wrodzona przepuklina przepony siodła

2. Brak przepony siodła

35
Q

Przyczyny wtórnego zespołu pustego siodła (5)

A
  1. Zabiegi neurochirurgiczne
  2. Radioterapia
  3. Udar w przebiegu dużego guza okolicy podwzgórzowo-przysadkowej
  4. Regresja guza przysadki w wyniku farmakoterapii
  5. Okołoskrzyżowaniowe zapalenie pajęczynówki
36
Q

Zespół pustego siodła - objawy (7)

A
  1. Umiarkowana hiperprolaktynemia
  2. Wtórna niedoczynność przysadki
  3. Moczówka prosta
  4. Ból głowy
  5. Ubytki pola widzenia
  6. Koncentryczne zwężenie pól widzenia
  7. Tarcza zastoinowa na dnie oka
37
Q

Guzy szyszynki - objawy (3)

A
  1. Wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego, bo blokada przepływu płynu mózgowo-rdzeniowego - ból głowy, nudności, wymioty
  2. Objaw Parinaud - objaw “zachodzącego słońca”
  3. Przedwczesne dojrzewanie płciowe
38
Q

Objaw Parinaud o czym świadczy

A

O uszkodzeniu blaszki czworaczej

39
Q

Dlaczego w guzach szyszynki może występować przedwczesne dojrzewanie płciowe

A

Bo guz może wydzielać gonadotropinę kosmówkową

40
Q

Przyczyny niedoczynności przysadki (6)

A
  1. Nowotwory
  2. Urazy czaszki
  3. Uszkodzenia jatrogenne
  4. Zaburzenia naczyniopochodne
  5. Zmiany zapalne i naciekowe
  6. Zaburzenia rozwojowe lub wrodzone
41
Q

Zespół Sheehana to

A

Udar niedokrwienny przysadki spowodowany okołoporodowym wstrząsem krwotocznym

42
Q

Udar krwotoczny przysadki - krwawienie do gruczolaka przysadki - leczenie (2)

A
  1. GKS - działanie przeciwobrzękowe, korzystne przy podwyższonym ciśnieniu wewnątrzczaszkowym i substytucja, bo brak ACTH
  2. Leczenie neurochirurgiczne - decyzję podejmuje się w pierwszym tygodniu od wystąpienia udaru
43
Q

Leki mogące powodować hiperprolaktynemię (7)

A
  1. Neuroleptyki
  2. Leki przeciwdepresyjne
  3. Blokery receptora dopaminowego
  4. Leki przeciwnadciśnieniowe
  5. Blokery receptora H2
  6. Estrogeny
  7. Opioidy
44
Q

Inne poza guzem prolaktynowym przyczyny hiperprolaktynemii (9)

A
  1. Mieszane guzy przysadki
  2. Guzy podwzgórza lub szypuły
  3. Choroby naciekowo-zapalne podwzgórza lub szypuły
  4. Urazy czaszki z uszkodzeniem podwzgórza lub szypuły
  5. Polekowa
  6. Okresowe nadmierne wydzielanie w reakcji na różnorodne bodźce
  7. Hiperprolaktynemia towarzysząca niewyrównanej niedoczynności tarczycy
  8. Upośledzenie metabolizmu prolaktyny wskutek niewydolności wątroby lub nerek
  9. Ciąża
45
Q

Makroprolaktynemia

A

Występowanie wielkocząsteczkowej prolaktyny związanej z anty-PRL IgG, która ma małą aktywność biologiczną