Cerebrovasculaire accident (CVA) Flashcards
Algemeen cva
Herseninfarct -> 80%
Hersenbloeding -> 20%
Soorten cva:
Arteriële trombose (cerebrale ischemie)
Arteriële bloeding
Veneuze trombose
Arteriële trombose
Bloedtoevoer naar deel hersenen stopt
Gevolgen niet goed
Gecompenseerd door collaterale bloedvoorzieningen (nieuwgevormd bloedvat)
Ontstaan plotseling en onverwacht
Arteriële bloeding
Geven hemiparese en afasie Kleine aandoeningen soms heftiger beeld Bewustzijnsverlies, acute hoofdpijn, nekstijfheid en braken Intracerebrale -> in hersenen Subarachnoïdale -> in hersenvlies
Veneuze trombose
In bijv. vena cava
Vaak in combinatie met trombose van cordiale venen
Vaak hoofdpijn, pupiloedeem, hemiparese, insulten en verlaagd bewustzijn
Oorzaak -> infecties, maligniteit of stollingsstoornissen
Oorzaak ischemisch cva
Intracraniaal: binnen hersenen -> atherosclerose (70%)
Extracraniaal: buiten hersenen -> embolie (30%), hartziekten (15%), boezemfibrilleren, hartklep afwijking, recent hartinfarct, aneurysma cordis (bloedvat verwijding)
Overig (15%) -> a. dissectie (scheur binnenste laag bloedvat), stollingsafwijking, vasculitis (eigen immuun valt bloedvaten aan), hemodynamische stoornissen en vasospasmen
Risicofactoren
Roken (in combinatie met anticonceptie) Diabetes Hypertensie Hyperlipidemie (verhoogd cholesterol) Drugs gebruik Alcohol gebruik Leeftijd Migraine
Vaak plaque plekken
Hals bloedvat
Hart
Prognose, sterfte na
1 maand -> 25%
1 jaar -> 40%
3 jaar -> 60%
Verschijnselen beroerte
Neurologisch: parese, sensibiliteitsstoornis, hemi-anopsie (halfzijdig blindheid), etc.
Neuropsychologisch: afasie (taal), neglect, apraxie (handelen), etc.
Psychologisch: gedrag, stemming, persoonlijkheid, etc.
Beeld onbloedig cva
Ontstaat acuut
Uitvalverschijnselen meteen maximaal
Vaak geen hoofdpijn
Zelden misselijk en braken
Overige verschijnselen
Parese (gedeeltelijk) Paralyse (volledig) Afasie Dysartrie (spraakstoornis) Visusklachten Gedragsstoornis
Herkennen beroerte FAST
Face: tanden laten zien -> let op scheve mond en/of mondhoek afhangt
Armen: armen vooruit steken en handpalm naar boven -> let op arm wegzakt of rondzweeft
Spraak: veranderingen in spreken -> onduidelijk of niet meer uit woorden kunnen komen
Tijd: hoe laat klachten begonnen -> essentieel
CVA links
Hemisyndroom rechts (slecht aan één zijde van lichaam) Afasie Begrijpt gebaren Routine taken gestoord Voorzichtig Ziekte-inzicht Vaak onderschatting patiënt
CVA rechts
Hemisyndroom links Neglect Ruimtelijke stoornissen Geen begrip gebaren Leren verstoord Snel en impulsief Geen ziekte-inzicht Vaak onderschatting patiënt