Centraal zenuwstelsel Flashcards
diazepam
benzodiazepines - minor tranquillizers = agonist GABAR
- anti-epileptica: status epilepticus
midazolam
benzodiazepines - minor tranquillizers = agonist GABAR
- inductie anesthesie
- anti-epileptica: sneller en langer werkend dan diazepam
Niet samen met erythromycine -> minder biotransformatie midazolam = minder afbraak
zolazepam
benzodiazepines - minor tranquillizers = agonist GABAR
- korte anesthesie hond & paard
- lange anesthesie kat & varken
xylazine
alfa-2 agonist -> minder NOR -> sedatie/analgesie
- sedatie voor korte behandelingen
xylazine < romifidine < detomidine < medetomidine < dexmedetomidine (Xavier Rent Door Mijn Deur)
romifidine
alfa-2 agonist -> minder NOR -> sedatie/analgesie
- viscerale analgesie IV paard
xylazine < romifidine < detomidine < medetomidine < dexmedetomidine (Xavier Rent Door Mijn Deur)
detomidine
alfa-2 agonist -> NOR kan minder goed binden op receptor -> sedatie/analgesie
- enkel GHD
xylazine < romifidine < detomidine < medetomidine < dexmedetomidine (Xavier Rent Door Mijn Deur)
alfa-2: sedatie, zowel somatische als viscerale analgesie, spierrelaxantia
medetomidine
alfa-2 agonist -> NOR kan minder goed binden aan receptor -> sedatie/analgesie
- enkel KHD
xylazine < romifidine < detomidine < medetomidine < dexmedetomidine (Xavier Rent Door Mijn Deur)
dexmedetomidine
alfa-2 agonist -> minder NOR -> sedatie/analgesie
- enkel KHD
xylazine < romifidine < detomidine < medetomidine < dexmedetomidine
thiopental
barbituraten - algemene anesthetica: versterken GABA effect thv GABAR (hoge D: inhibitie nicotinerge receptoren)
- inductie anesthesie
- niet greyhounds
pentobarbital
barbituraten - algemene anesthetica: versterken GABA effect thv GABAR (hoge D: inhibitie nicotinerge receptoren)
- euthanasie
Alkylketen: hogere lipofiliteit = snellere inductie + kortere werkingsduur
fenobarbital
barbituraten - algemene anesthetica: versterken GABA effect thv GABAR (hoge D: inhibitie nicotinerge receptoren)
- epilepsie = meest gebruikt -> chronische therapie
benzeenring: langere werkingsduur + anti-convulsieve eigenschappen
nadeel: CYP auto-inductie = tolerantie
ketamine
dissociatieve anesthetica: antagonist NMDAR -> glutamaat kan niet binden -> exc NT onderdrukt
- niet varken
- veilig
- IV of IM
tiletamine
dissociatieve anesthetica: antagonist NMDAR -> glutamaat kan niet binden -> exc NT onderdrukt
- enkel met zolazepam
- niet bij varken
Anesthesie, somatische analgesie, geen spierrelaxatie => voordeel: enkel milde respiratoire depressie
propofol
agonist GABAR -> meer Cl -> inhibitie prikkels
- enkel KHD
- inductie van anesthetica voorafgaand aan inhalatieanesthesie of bij korte ingrepen
- IV als witte emulsie
- zeer lipofiel -> snelle herdistributie -> korte werking
alfaxalone
neuro-actieve steroid: agonist GABAR -> inhibitie prikkels
- inductieanesthesie of onderhoudsanesthesie (IV of IM)
Zelfde werking als propofol = zeer lipofiel met snelle weefseldistributie
lachgas
inhalatie anesthesie: activatie fosfolipase D2 -> activatie TREK-1 -> K-efflux -> hyperpolarisatie
- Inductie/recovery snelheid: desfluraan > N2O > sevofluraan > isofluraan > halothaan (De Nieuwe Schoonmaakster Is Hot)
- Potentie: halothaan > isofluraan > sevofluraan > desfluraan > N2O (Henk’s Ijs Smelt Door Nieuwe schoonmaakster)
Niet meer gebruikt in diergeneeskunde wegens lage analgetische werking
halothaan
inhalatie anesthesie: activatie fosfolipase D2 -> activatie TREK-1 -> K-efflux -> hyperpolarisatie
- Inductie/recovery snelheid: desfluraan > N2O > sevofluraan > isofluraan > halothaan (De Nieuwe Schoonmaakster Is Hot)
- Potentie: halothaan > isofluraan > sevofluraan > desfluraan > N2O (Henk’s Ijs Smelt Door Schoonmaakster)
isofluraan
inhalatie anesthesie: activatie TREK-1 -> K-efflux -> hyperpolarisatie
- Inductie/recovery snelheid: desfluraan > N2O > sevofluraan > isofluraan > halothaan (De Nieuwe Schoonmaakster Is Hot)
- Potentie: halothaan > isofluraan > sevofluraan > desfluraan > N2O (Henk’s Ijs Smelt Door Schoonmaakster)
sevofluraan
inhalatie anesthesie: activatie fosfolipase D2 -> activatie TREK-1 -> K-efflux -> hyperpolarisatie = inhibitie prikkels
- Inductie/recovery snelheid: desfluraan > N2O > sevofluraan > isofluraan > halothaan (De Nieuwe Schoonmaakster Is Hot)
- Potentie: halothaan > isofluraan > sevofluraan > desfluraan > N2O (Henk’s Ijs Smelt Door Schoonmaakster)
desfluraan
inhalatie anesthesie: activatie fosfolipase D2 -> activatie TREK-1 -> K-efflux -> hyperpolarisatie
- Inductie/recovery: De Nieuw Schoonmaakster Is Hot
- Potentie: Henk’s Ijs Smelt Door Schoonmaakster
procaïne
lokale anesthetica: blokkeren Na influx -> vertraging impulsgeleiding
- ester: kortwerkend
Procaïne < lidocaïne = mepivacaïne < bupivacaïne = levobupivacaïne = tetracaïne
tetracaïne
lokale anesthetica: blokkeren Na influx -> vertraging impulsgeleiding
- ester: kortwerkend
- cornea anesthesie
Procaïne < lidocaïne = mepivacaïne < bupivacaïne = levobupivacaïne = tetracaïne
lidocaïne
lokale anesthetica: blokkeren Na influx -> vertraging impulsgeleiding
- amide: langwerkend
Procaïne < lidocaïne = mepivacaïne < bupivacaïne = levobupivacaïne = tetracaïne (Peggy Legt = Mijn Boek = Links v = Tafel)
mepivacaïne
lokale anesthetica: blokkeren Na influx -> vertraging impulsgeleiding
- amide: langwerkend
Procaïne < lidocaïne = mepivacaïne < bupivacaïne = levobupivacaïne = tetracaïne (Peggy Legt = Mijn Boek = Links v = Tafel)
bupivacaïne
lokale anesthetica: blokkeren Na influx -> vertraging impulsgeleiding
- amide: langwerkend
Procaïne < lidocaïne = mepivacaïne < bupivacaïne = levobupivacaïne = tetracaïne
kaliumbromide
anti-epileptica: Br- zal via Cl- kanaal zorgen voor hyperpolarisatie
- samen met fenobarbital of benzodiazepines
- NIET kat
- oraal hond
primidone
anti-epileptica -> prodrug fenobarbital
GABA agonist
imepitoïne
anti-epileptica: partiële agonist GABAR -> hyperpolarisatie
- behandeling idiopathische epilepsie
- partieel dus minder potent dan fenobarbital
gabapentine
eerst anti-epileptica, nu tegen neurogene pijn
NMDAR antagonist
pregabaline
eerst anti-epileptica, nu tegen neurogene pijn
Antagonist NMDAR
levetiracetam
anti-epileptica hond -> chronische therapie hond
- onbekend werkingsmechanisme
- vaak samen met fenobarbital of imepitoïne = 2e keuze adjuncttherapie