Casus 4: Muriël Flashcards
Mannelijke gameten
Spermatozoa (zaadcellen): Worden aangemaakt in de tubuli seminiferi (zaadkanaaltjes) en rijpen als ze door de lange kronkelige bijbal gaan, waar ze worden opgeslagen. FSH uit de hypofysevoorkwab stimuleert de spermaproductie.
De kop van een spermacel wordt bijna geheel gevuld door de kern, die het DNA bevat. De kop bevat ook de enzymen die nodig zijn om de door de buitenste lagen van het ovum te dringen, om de kern daarvan te bereiken en ermee samen te smelten. Het lichaam van de zaadcel zit vol mitochondriën, die zorgen voor de energie die nodig is voor de aandrijfbeweging van de staart, die het spermatozoön voortbeweegt door het voorplantingskanaal van de vrouw.
Vrouwelijke gameten
Ova: De eierstok is het orgaan waarin de vrouwelijke gameten zijn opgeslagen en zich ontwikkelen voorafgaand aan de ovulatie. De rijping wordt geregeld door de hypothalamus en de hypofysevoorkwab, die gonadotrofinen vrijgeeft, die op de eierstok inwerken.
Wat gebeurd er tijdens de bevruchting
Een spermatozoön: Beweegt zich door de drijfbeweging van de staart door de vagina van de vrouw. Als deze bij de ovum aankomt, dringt hij door de buitenste lagen heen met de kop, die hier speciale enzymen voor bevat. Deze bevruchting gebeurd gewoonlijk in de eierstokken. De hieruit resulterende cel wordt een zygote genoemd.
Ovum: Na de ovulatie stimuleert LH uit de hypofysekwab de ontwikkeling van het corpus luteum uit de gebarsten follikel, dat progesteron en wat oestrogeen produceert. Het endometrium wordt onder invloed van progesteron oedemateus, de secretoire klieren produceren grotere hoeveelheden waterig slijm. Dit bevordert de doorgang van de spermatozoa door de baarmoeder naar de eileider, waar het ovum meestal wordt bevrucht. Het ovum overleefd in vruchtbare vorm slecht 8 uur, de spermatozoa kunnen het ovum eenmaal ingebracht maar 24 uur bevruchten, hoewel ze enkele uren kunnen overleven.
De ovum: Na de ovulatie stimuleert LH uit de hypofysekwab de ontwikkeling van het corpus luteum uit de gebarsten follikel, dat progesteron en wat oestrogeen produceert. Het endometrium wordt onder invloed van progesteron oedemateus, de secretoire klieren produceren grotere hoeveelheden waterig slijm. Dit bevordert de doorgang van de spermatozoa door de baarmoeder naar de eileiders, waar het ovum meestal wordt bevrucht.
Functies vagina
De vagina fungeert als ontvanger van de penis bij de geslachtsgemeenschap en het elastische kanaal waar de baby doorheen gaat bij de bevalling.
Functie uterus (baarmoeder)
De menstruele cyclus bereidt de baarmoeder voor op het ontvangen, voeden en beschermen van de bevruchte ovum.
Ovulatie
Naarmate de ovulatie nadert, produceert je lichaam steeds meer oestrogeen, een hormoon dat ervoor zorgt dat de binnenwand van je baarmoeder dikker wordt en niet langer vijandig is voor sperma.
De hypothalamus scheidt luteïniseren-hormoon-releasing hormoon (LHRH) af, dat de hypofysevoorkwab tot afscheiding prikkelt:
Follikelstimulerend hormoon (FSH), dat de rijping van eifollikels en de oestrogeenafscheiding stimuleert, wat tot ovulatie leidt. FSH is daarom voornamelijk actief gedurende de eerste helft van de cyclus. De afscheiding ervan wordt onderdrukt na de ovulatie om te voorkomen dat de andere follikels rijpen tijdens dezelfde cyclus.
Deze hoge oestrogeenniveaus zorgen voor een plotse toename van een ander hormoon, LH (luteïniserend hormoon). Door de LH-piek komt de volgroeide eicel los van de eierstok. Dit is de ovulatie.
De ovulatie doet zich normaal zo’n 24 tot 36 uren na de LH-piek voor, waardoor de LH-piek een goede voorspeller is voor de vruchtbaarheidspiek..
De menstruele cyclus
Menstruele fase: Als het ovum niet wordt bevrucht, begint het corpus luteum te degenereren. Daarom dalen progesteron en oestrogeenspiegels en wordt de functionele endometriumlaag, die afhankelijk is van de hoge spiegels van deze ovariumhormonen, in de menstruatie afgestoten. Hierdoor kunnen de hypothalamus en de hypofysekwab kun cyclische activiteiten hervatten en alle FSH spiegels beginnen te stijgen waarmee de volgende cyclus begint.
Proliferatiefase: In dit stadium groeit een eifollikel, gestimuleerd door FSH, tot rijpheid. De eifollikel produceert oestrogeen. Dit stimuleert de proliferatie van de functionele endometriumlaag ter voorbereiding van de ontvangst van een bevrucht ovum. Het endometrium verdikt zich, wordt sterk doorbloed en rijk aan slijmafscheidende klieren. Het stijgende oestrogeenniveau is verantwoordelijk voor de activering LH, meestal in het midden van de cyclus.
Secretiefase: Als het ovum niet bevrucht is, dalen de LH-spiegels, waardoor het corpus luteum, dat LH nodig heeft, degenereert en afsterft. De daarmee gepaarde geleidelijke daling van oestrogeen, progesteron en inhibine leidt tot verval van het endometrium en een nieuwe cyclus begint.
Functie testikels
De spermatozoa (zaadcellen) worden aangemaakt in de tubuli seminiferi (zaadkanaaltjes) en rijpen als ze door de lange en kronkelige bijbal gaan. Waar ze worden opgeslagen. Een succesvolle spermatogenese gebeurt bij circa 3 graden onder de normale lichaamstempratuur. De testes wordt afgekoeld door hun ligging buiten de buikholte.
Functie zaadstreng
De testes hangen aan de zaadstrengen in het scrotum. De zaadstreng verbind de testes dus met het lichaam. Elke zaadstreng bevat een arteria testicularis, venae testiculares, lymfevaten, een zaadleider en zenuwen.
Sperma
De zaadblaasjes trekken samen en lozen hun opgeslagen inhoud, de zaadvloeistof, tijdens de zaadlozing. Zaadvloeistof wat 60% van de vochtmassa uitmaakt, bestaat uit alkaline om het sperma tegen het zure milieu van de vagina te beschermen en bevat fructose om het sperma te voeden tijdens het traject door het vrouwelijke voortplantingskanaal.
Spermatozoa vormen maar 10% van het uiteindelijke ejaculaat; de rest is hoofdzakelijk zaadblaas en prostaatkliervocht. Dit wordt aan het zaad toegevoegd tijdens het mannelijk orgasme, evenals slijm dat in de urethra wordt geproduceerd.
Zaadlozing
Tijdens de zaadlozing die optreedt bij een mannelijk orgasme, worden spermatozoa uitgestoten uit de bijbal en door de zaadleider, ductus ejaculatorius en urethra gevoerd. Het zaad word voortgestuwd door krachtige ritmische samentrekking van de gladde spiervezels in de wanden van de zaadleider. De wanden van zaadblaasjes en prostaatklier trekken ook samen en deze organen voegen hun inhoud toe aan vocht dat door de ductus deferens gaat. De kracht die door deze gecombineerde processen wordt opgewekt, leidt tot uitstoting van het zaad door de externe opening van de urethra.
Symptomen zwangerschap
Misselijkheid: Dit wordt vooral veroorzaakt door de verhoogde hoeveelheid oestrogeen en HCG.
Vermoeidheid: Zwangerschap vraagt een hoop van je lichaam: de hormonen gieren door je lijf, de placenta moet worden gemaakt enz.
Gevoelige of gezwollen borsten: De verandering in de hormoonhuishouding zorgt voor een betere doorbloeding. Hierdoor zijn de aderen vaak ook zichtbaar.
Opgeblazen gevoel: Omdat je meer vocht vasthoudt en je darmen trager werken. Hierdoor heb je meer last van gasvorming en dus van een uitgezette buik.
Vreetbuien: Deze kunnen zich al voordoen vanaf je 2e zwangerschapsweek.
Afkeer van voedsel/geuren: Dit kan je al vanaf de 1e week na de bevruchting gaan merken.
HCG
Met een zwangerschapstest kan humaan choriongonadotrofine in de urine worden aangetroffen. Dit is een hormoon dat door de placenta wordt geproduceerd.
Uitleggen hoeveel weken het embryo jonger is dan de zwangerschapsduur:
De ovulatie valt meestal ongeveer 2 weken na het begin van de menstruatie en de bevruchting vindt meestal kort na de ovulatie plaats. Het embryo is dus ongeveer 2 weken jonger dan het aantal weken van de berekende zwangerschapsduur.
Bepaling zwangerschapsduur:
De teling begint vanaf de 1ste dag van de laatste menstruatie. Dus als je cyclus 28 dagen is tel je deze op bij de dagen dat je van je menstruatie afzit.
