Burimet e llojet e ndotjes dhe ndotja e ajrit

Question 1

Si ndahen ndotesit

Answer 1

Ne biodegradibil dhe jobiodegradibil (jo zberthyeshem). Nese mirret si kriter natyra e ndotjes: 1. Ndotje me substanca 2. me energji 3. elektromagnetike

Question 2

Ndotja radioaktive

Answer 2

Ndotja me e rrezikshme, ka shkaqe natyrore(prejardhje kozmike dhe nga toka) dhe artificiale (burimet ushtarake dhe paqesore). psh Cernobill. Ka edhe efekte gjenetike shfaqen 60-900 vjet me vone. Kanceri 20 vjet me vone. Rrezatimi me se shumti prek gjitaret me se pakti bakteret.

Question 3

Zhurma

Answer 3

Cdo ze i pakendshem, natyrore vie nga fenomenet natyrore dhe aktiviteti i gjallesave. Artificiale, ne qytete zhurma 60-80 decibel edhe pse nuk duhet te kaloje 45. Shkakton pagjumesi, demtim veshi, dhembje te kokes, lukthit.

Question 4

Ndotja kimike

Answer 4

Cdo ndryshim i perberjes kimike te mjedisit jetesor , ne ajer, uje.

Question 5

Ndotja biologjike

Answer 5

Rritja e pamase e numrit te llojeve te organizmav te ndryshem dhe zvoglimit te llojeve tjera.

Question 6

Ndotja e ajrit

Answer 6

Ndryshimi i karakteristikav te shendetshme te ajrit. Ajri permban substanca qe demtojne organizmat, ndotes te ngurte,gazet, grimca te shperndara. Ndotja e ajrit, e dukshme dhe padukshme, p.sh tymi i dukshem. Shpesh te dukshmit jane me te rrezikshem.

Question 7

Burimet e ndotjes se ajrit

Answer 7

Natyrore, nga djegia e pyjev, nga vetetima, vullkanet, pluhuri natyror, grimcat e gazrave etj. Artificiale: sulfatet, nitratet, hidrokarburet, termoenergjetika etj. Burim:komunikacioni, oxhaqet etj.

Question 8

Ndotja e ajrit ne Kosove

Answer 8

S02, NO, NO2, O3, plumbi, CO2. Burime: Kosova A , B , Kompleksi industrial ne Mitrovice, Feronikeli, Fabrikat, objektet individuale per ngrohje. Qytetet me te ndotura: Prishtina, Obiliqi, Drenasi, Hani i Elezit, Mitrovica

Question 9

Semundje nga ndotja e ajrit

Answer 9

Astma, Epfizema, semundje kronike, Kanceri i mushkerive, shkaktar kryesor i vdekjes. Ne SHBA 28% e vdekjeve nga kanceri. 15% jetojne pas 5 vitev.

Question 10

Ozoni

Answer 10

Shtrese pa ngjyre me O3, 1/ 1 milionta e atmosferes, mjafte e rendesishme, pengon UV(kancer lekure). Nga ndotja, klor/monoksid shkaterron 100,000 molekula azot deri te neutralizohet. Shtresa gjithmone thollohet dhe UV depertojne me shume.

Question 11

Smogu

Answer 11

Tym, mjegull, lirohet nga fabrikat, automjetet, perzihet me bloze, pluhur, monokside karboni, avuj uji etj. Smogu shume i rrezikshem dhe dallon nga stina. Dimrit 6 here me shume.