Begrippenlijst Verlichtingsideeën en de democratische revoluties 1650-1848 Flashcards
absolutisme
machtssysteem waarin één persoon, vaak een vorst, alle macht probeert op te eisen, zonder aan iemand verantwoording af te leggen
ancien régime
benaming voor het Franse bestuurssysteem van voor de Franse revolutie: een monarchie en een standenmaatschappij
Belgische opstand
een opstand in België in 1830 tegen de Nederlandse vorst, die sinds 1815 ook vorst was over België. De opstand eindigde met de afscheiding van het zuiden van het Koninkrijk der Nederlanden (België)
cahiers des doléances
geschriften met klachten vanuit de drie standen, die in 1789 werden opgeschreven door de Staten-Generaal
code napoleon
wetboek dat in 1804 in opdracht van Napoleon verscheen, waarin alle burgers voor de wet gelijk waren
communisme
radicale politieke stroming die het particuliere bezit van de productiemiddelen wil afschaffen. Of: het economisch systeem waarin de productiemiddelen gemeenschappelijk bezit zijn.
congres van Wenen
Congres dat in 1815 werd gehouden en dat het machtsevenwicht in Europa wilde herstellen na de overwinning op Napoleon
constitutionele monarchie
staatsvorm waarin een vorst de meeste macht heeft, maar deze macht beperkt wordt door de grondwet
directoire
bestuur van Frankrijk tussen 1795 en 1799, waarin de voornaamste macht bij de Girondijnen lag. Een aantal veranderingen van de Jakobijnen werden teruggedraaid
droit divin
het ‘goddelijk recht’ waarmee vorsten hun absolute macht rechtvaardigen
empirisme
het idee dat de werkelijkheid ontdekt kon worden door middel van waarnemingen en experimenten
frankfurter parlement
parlement dat in 1848 bijeen kwam en was ontstaan vanuit een liberale revolutie in Duitsland. Dit liberaalnationalisme mislukte uiteindelijk.
Girondijnen
gematigde revolutionairen die voorstander waren van een republiek.
jakobijnen
radicale revolutionairen die volledige gelijkheid nastreefden
Kant
filosoof kant keek aan het eind van de 18e eeuw terug op de Verlichting en vatte deze periode samen als ‘durf te weten’. Volgens hem heeft de Verlichting ook beperkingen, omdat het leidde tot revolutie, wat nieuwe tirannie, ongehoorzaamheid en chaos brengt