Beginselen van het grondwettelijk recht Flashcards
Welke synoniemen zijn er voor het grondwettelijk recht?
Constitutioneel recht of staatsrecht
Wat is het grondwettelijk recht?
Het bevat de fundamentele regels van het publieksrecht. De inrichting en werking van de verschillende staatsmachten worden erin behandeld. Ook de fundamentele rechten en vrijheden van de burgers.
Waar kan je het grondwettelijk recht terugvinden?
Voornamelijk in de grondwet maar ook in internationale wetgeving, een aantal bijzondere wetten, gewone wetten, algemene rechtsbeginselen en gewoonterecht
Wat zijn de basiskenmerken van de Belgische staat? Geef kort uitleg
- België is een democratie
Representatieve democratie: vertegenwoordigers verkozen door burgers - België is een rechtstaat
- België is een monarchie
- Belgïe kent een scheiding der machten
Wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht. Niet zo strikte taken in de verschillende machten. Overlappen wel eens. Er werden verschillende machten gecreëerd zodat geen enkele absoluut zou zijn. - België is een federale staat
Gewesten en gemeenschappen bovenop een federale overheid - Territoriale decentralisatie
Nog kleinere entiteiten: gemeenten en provincies. Onderschikte besturen
Op wat is een gewest gebaseerd? Welke zijn er?
Op duidelijk afgebakende grondgebieden: Vlaams, Waals, Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Op wat is een gemeenschap gebaseerd? Welke zijn er?
Op bevolkingsgroepen en hun taalgebruik: Vlaams, Waals, Duitstalig
Welke bevoegdheden hebben de gemeenschappen, gewesten en federale staat?
Gewesten: plaatsgebonden aangelegenheden (leefmilieu, ruimtelijke ordening, huisvesting, landbouw, energie, openbare werken…)
Gemeenschappen: persoonsgebonden aangelegenheden (cultuur, onderwijs, taal, gezondheidsbeleid…)
Federale overheid: enkele belangrijke aspecten van plaats-en persoonsgebonden aangelegenheden
Residuaire bevoegdheden: restjes die noch voor gewest noch voor gemeenschap zijn. Wordt eigenlijk afgeschaft (30j geleden beslist) maar daarvoor moeten ze eerst in de grondwet neerschrijven wat de bevoegdheden dan de federale overheid dan wél zijn.
Waar staat de bevoegheidsverdeling van gewesten, gemeenschappen en de federale overheid?
Grotendeels in de grondwet.
Verder uitgewerkt in Bijzondere Wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen (wetteksten)
Wat worden geschillen opgelost rond bevoegheden?
Grondwettelijk hof
Wat is het verschil tussen gewone wetten en bijzondere wetten?
Voor bijzondere wetten heb je een 2/3de meerderheid nog. Gewone niet.
Wat zijn genummerde besluiten?
Een speciale soort koninklijke besluiten (met een volgnummer) die hiërarchisch op hetzelfde niveau staan als de wetten van de wetgevende macht, ze zijn wetskrachtig.
Brussels hoofdstedelijk gewest vaardigt geen decreten uit. Wat dan wel?
Ordonnanties
Welke macht is niet gefederaliseerd?
Rechterlijke macht
Bespreek het organogram van de Belgische staat.
Federaal:
- WM
Belgisch Parlement (Kamer-Senaat)
Bekrachtiging en afkondiging door de Koning
Gewone wetten en bijzondere wetten
- UM
KB’s (Koning + minister)
Wetskrachtige KB’s
MB (enkel minister)
Deelstaten:
- WM
Vlaams parlement: gefusioneerd (andere NIET)
Bekrachtiging en afkondiging door de regering
Decreten
Brussels Hoofdstedelijk Gewest: ordonnanties
- UM
Vlaanderen: Besluiten van de Vlaamse regering
Andere: besluiten van de … regering
Rechterlijke macht: niet gefederaliseerd
Wat is “wet” in de ruime zin en in de enge zin?
Wet in de enge zin:
wettekst goedgekeurd door parlement
Ruime zin: ook het uitvaardigen door uitv macht