Autonoom Zenuwstelsel Flashcards
Hoe is het zenuwstelsel opgebouwd? Leg volledig uit:
Het zenuwstelsel is opgebouwd uit het centraal zenuwstelsel (CZS) en het perifeer zenuwstelsel.
Het CZS bevat de hersenen en het ruggenmerg, het PSZ bevat de hersenzenuwen en de ruggenmergzenuwen.
Het PZS is opgebouwd het het autonoom zenuwstelsel en het somatisch zenuwstelsel. Het autonoom zenuwstelsel is verantwoordelijk voor de lichaamsfuncties die we niet kunnen controleren (ademhaling, bloeddruk, spijsvertering). Het somatisch zenuwstelsel is verantwoordelijk voor willekeurige lichaamsbewegingen.
Het autonoom zenuwstelsel is onderverdeeld in de PARASYMPATHICUS en de SYMPATHICUS, samen met het intrinsiek enterisch zenuwstelsel dat verantwoordelijk is voor de peristaltiek.
Waarvoor is de parasympathicus verantwoordelijk?
Rust en spijsvertering
Waarvoor is de sympathicus verantwoordelijk?
Voor vecht en vlucht reactie
Op welke 4 hoofdcomponenten hebben de PS en S een invloed?
- contractie en relaxatie van gladde spiercellen
- secreties
- metabolisme
- hartritme
Vanuit welke regio vertrekken de preganglionaire vezels van de S? Leg de transmissie uit
Thoracolumbaal: ze verzamelen in de ganglia thv de prevertebrale sympathische zijketen waar ze overschakelen tot postganglionaire vezels .
Vanuit welke regio vertrekken de preganglionaire vezels van de PS??
Sacraal
Hoe is het sympathische systeem opgebouwd?
Korte preganglionaire cholinerge vezels die acetylcholine vrijstellen die binden op nicotinereceptoren aanwezig op lange postganglionaire adrenerge vezels die noradrenaline vrijstellen die vervolgens binden op adrenoreceptoren (alfa1/2 en beta1/2).
Hoe is het PS systeem opgebouwd? Wees volledig:
Lange preganglionaire cholinerge vezels die acetylcholine vrijstellen dat bindt op nicotinereceptoren thv de korte postganglionaire cholinerge vezels die opnieuw acetylcholine vrijstellen die binden op muscarinereceptoren (M1-M5)
Op welke manier zijn de zweetklieren bezenuwd?
Sympathisch bezenuwd: korte preganglionaire cholinerge vezels die acetylcholine vrijstellen die dan vervolgens binden op lange postganglionaire cholinerge vezels die acetylcholine vrijstellen dat vervolgens bindt op muscarine receptoren.
Op welke manier is de bijnier bezenuwd?
Sympathisch bezenuwd: 1 lange cholinerge vezel dat acetylcholine vrijstelt en dan bindt op nicotinereceptor.
Op welke organen/ weefsels heeft de S invloed?
Endotheelcellen van de bloedvaten: gladde spieren van de bloedvaten
Bijnier
Zweetklieren
Op welke organen heeft de PS een invloed?
Gladde spiercellen van de bronchen, klieren en GI stelsel.
Op welke manier is het somatisch zenuwstelsel bezenuwd?
Een lange cholinerge vezel die acetylcholine vrijstelt dat bindt op nicotinereceptoren.
Geef een belangrijke opmerking ivm nicotinereceptoren:
de nicotinereceptoren van het somatisch zenuwstelsel zijn verschillend van de nicotinereceptoren thv de ganglia.
Op welk weefsel heeft het somatisch zenuwstelsel een effect?
Op het dwars gestreepte spierweefsel = skeletspieren en de bovenste spieren de slokdarm.
Op welk weefsel/ orgaan/ klier hebben zowel PS als S een stimulerend effect?
Op de speekselklieren: ze stimuleren beiden de speekselsecretie.
Welk orgaan/ weefsel is niet PS bezenuwd?
Bloedvaten —> er zal dus geen verschil zijn in perifere weerstand en BD.
Wat zijn de effecten van sympaticus?
Bronchodilatatie
Vasoconstrictie
Stijging van de bloeddruk
Stijging van perifere weerstand
Pupildilatatie
Verhoogt hartritme
Verhoogde contractiliteit van het hart
Wat wordt bedoeld met de heterotrope interactie?
De S en de PS voeren een inhiberend effect uit op elkaar: de postganglionaire adrenerge vezels van de S stellen noradrenaline vrij. Dit noradrenaline zal de vrijstelling van acetylcholine inhiberen door de cholinerge vezels.
Omgekeerd ook.
Op welke manier zorgt de S voor regulatie van zijn eigen systeem?
S bevat presynaptische autoregulerende inhiberende alfa2 receptoren die de vrijstelling van NOR inhiberen indien er voldoende NOR aanwezig is in de synaptische spleet.
Op welke manier zorgt de PS voor zijn eigen regulatie?
De PS bevat presynaptische inhiberende muscarinereceptoren (M2 en M4): deze zorgen voor een inhibitie van de vrijstelling van acetylcholine als er voldoende Acetylcholine aanwezig is in de synaptische spleet.
De PS bevat ook stimulerende presynaptische nicotinereceptoren: deze zorgen voor een verhoogde vrijstelling van acetylcholine door exogene stimulatie van endotheelcellen waardoor NO vrijgesteld wordt —> dit zorgt voor een vasodilatatie.
Leg het algemeen principe uit van een neurochemische transmissie: volledig!
De neurotransmitter wordt aangemaakt via een precursor met behulp van een enzym. Deze neurotransmitter zal zich opstapelen in vesikels. De neurotransmitter dat zich niet opstapelt in vesikels wordt afgebroken.
Door een depolarisatie zal er een calcium influx plaatsvinden dat zorgt voor een exocytose van de vesikel: hierdoor wordt de neurotransmitter in de synaptische spleet vrijgesteld.
In de synaptische spleet kunnen er verschillende dingen gebeuren met de NT:
- de NT wordt via diffusie opgenomen door niet-neurale cellen
- de NT zal postsynaptisch binden op de receptor en zijn effect uitoefenen
- de NT kan afgebroken worden door enzymen tot de precursor en een bijproduct: de precursor kan presynpatisch opnieuw opgenomen worden en de cyclus opnieuw doorlopen.
- de NT kan in zijn geheel presynaptisch opgenomen worden.
Waar vinden we een cholinerge transmissie terug?
Bij de S: presynaptisch en thv de zweetklieren
Bij de PS: presynaptisch (nicotinereceptor) en postsynaptisch (muscarine receptor)
Bij het somatisch zenuwstelsel
Leg de cholinerge transmissie uit (algemeen):
Bij de cholinerge transmissie speelt de neurotransmitter acetylcholine een rol. Deze neurotransmitter wordt aangemaakt via acetylCoA en choline. Acetylcholine zal zich opstapelen in vesikels en door depolarisatie en calciuminflux, via exocytose vrijgesteld worden in de synaptische spleet.
In de synaptische spleet kan acetylcholine afgebroken worden door acetylcholinesterase enzymen tot choline en azijnzuur: dit choline wordt opnieuw opgenomen presynaptisch.
Acetylcholine kan ook binden op een nicotine- of muscarinereceptor postsynpatisch en op die manier zijn effect uitvoeren.
Welke muscarinereceptoren werkend inhiberend?
M2 en M4
Welke muscarinereceptoren werken stimulerend?
M1, M3 en M5
Op welke manier werkende inhiberende muscarinereceptoren?
Het zijn G-proteine gekoppelde receptoren die als ze gestimuleerd worden zorgen voor een inactivatie van het adenylaatcyclase en dus een daling van het cAMP.
Op welke manier werken de stimulerende muscarine receptoren?
Het zijn G-proteine gekoppelde receptoren die zorgen voor een activatie van het fosfolipase C: op die manier zorgen ze voor vorming van inosital-trifosfaat en stijging van de Ca-spiegels.
—> er is een verhoogde depolarisatie en meer vrijstelling van de neurotransmitter.
Op welke manier werken de nicotinereceptoren? Wat is het gevolg?
Ze werken door het feit dat ze een natriumkanaal geïncorporeerd hebben —> ze hebben een snellere signaaloverdracht dan de muscarinereceptoren.
Wat zijn de cholinerge effecten als de parasympathicus geactiveerd wordt?
Hart: gedaald hartritme, gedaalde geleiding, gedaalde contractie
GI: verhoogde secretie en contractie.
Bronchen: bronchoconstrictie en verhoogde secretie
Speekselklieren: verhoogde speekselsecretie
Verhoogde traansecretie
Blaas: contractie van de detrusor en relaxatie van de sfincter
Ogen: contractie van de ciliarisspier wat belangrijk is voor accomodatie en contractie van de constrictor puppilae dat zorgt voor een pupilvernauwing
+ daling van de intraocculaire druk
Geef een synoniem voor pupilvernauwing
Miosis
Op welke manier zorgt de ciliarisspier voor accomodatie?
Contractie van de muscularis ciliaris zorgt voor het boller maken van de lens en is dus belangrijk in verziendheid.