Architekturq I Sztuq Flashcards
Lapidarium
miejsce przechowywania i prezentowania okazów kamieni naturalnych i kamiennych fragmentów elementów architektonicznych oraz inskrypcji epigraficznych, rzeźb, nagrobków, pomników, pochodzących z zabytkowych budowli.
Kapitularz
jedno z pomieszczeń klasztornych, służące zakonnikom do zebrań, także sala zebrań kapituły kanoników.
Refektarz
w budynkach klasztornych, seminariach duchownych i dawnych zamkach zakonów rycerskich duże pomieszczenie służące jako jadalnia, charakterystyczne zwłaszcza dla klasztorów średniowiecznych.
Fraternia
miejsce wspólnej pracy braci zakonników. Z czasem, gdy w zakonach większą rolę zaczęła odgrywać praca umysłowa od fizycznej, mogło zostać zamienione w skryptorium.
Kurdyban
Kurdyban – skóra garbowana, barwiona, po czym intensywnie zdobiona we wzory tłoczeniami, złoceniami lub srebrzeniami oraz malowidłami. Najcenniejszy kurdyban wykonywano ze skóry cielęcej garbowanej roślinnie, w gorszych gatunkach koźlej lub owczej.
Fortalicja
ogólna nazwa niewielkiej budowli posiadającej cechy obronne, określanej także jakoturris. Nazwa ta przyjęta jest również dla tzw.dworów na kopcui częstostrażnic[1]. Były to obiekty przeważnie drewniane i wielu przypadkach stanowiły formę przejściową pomiędzywieżą mieszkalnąa dworem obronnym.
Mastaba
Mastaba była typem grobowca, który poprzedzał piramidy egipskie.
Rozkwit architektury starożytnego Egiptu nastąpił wraz ze zjednoczeniem Górnego i Dolnego Egiptu pod rządami pierwszego faraona Menesa. W czasach Starego Państwa (3200-2680 p.n.e.) zaczęły powstawać pierwsze dzieła monumentalnej architektury, jakimi były mastaby.
Historia
Co to jest mastaba? Tajemnice monumentalnych grobowców
Mastaba była typem grobowca, który poprzedzał piramidy egipskie. Ten rodzaj grobowca pojawił się już w czasach predynastycznych. Jedną z najstarszych mastab odkryli polscy archeolodzy w Delcie Nilu. Wśród darów grobowych była zawieszka z bogiem Horusem i nóż z kościaną oprawą. Mastaby były elitarnymi pochówkami spotykanymi w całym starożytnym Egipcie.
Co to jest mastaba? Tajemnice monumentalnych grobowców
Co to jest mastaba? Tajemnice monumentalnych grobowców / Fot. Neithsabes / domena publiczna
Stanisław Szklarek
Opublikowano: 04.09.2023, 11:42
Udostępnij na facebook
Udostępnij na twitter
E-mail do przyjaciela
REKLAMA
W tym artykule:
Co to jest mastaba?
Jak wyglądała typowa mastaba?
Starożytny Egipt i pierwsze monumentalne grobowce
Najsłynniejsze mastaby w starożytnym Egipcie
Mastaby w późniejszym okresie
Najstarsze mastaby. Odkrycia Polaków w Tell el-Farcha w Delcie Nilu
Pierwsze monumentalne budowle w Egipcie zaczęły powstawać już w okresie predynastycznym w drugiej połowie IV tysięclecia p.n.e., czyli przed panowaniem znanych egiptologom z imienia faraonów. Nazywamy jest mastabami. Początkowo konstrukcje te wznoszono z cegły mułowej, a potem z kamienia. Służyły jako elitarne grobowce, głównie dla władców.
Co to jest mastaba?
To rodzaj grobowca wznoszonego w starożytnym Egipcie. Słowo „mastaba” pochodzi z języka arabskiego i oznacza ceglaną ławę przylegającą do tradycyjnego domostwa na Bliskim Wschodzie. Z uwagi na to, że grobowce podobne jak i ławy w przekroju były trapezoidalne, przylgnęła do nich ta nazwa.
Choć mastaby wznoszono aż do czasów Nowego Państwa (lata 1570–1070 p.n.e.), szczególnie popularne były wcześniej. W czasie od I do VI dynastii (XXX–XXII w. p.n.e.) mastaby powszechnie budowano jako grobowce dla faraonów Egiptu, a później również dla mniej ważnych dostojników egipskich.
Jak wyglądała typowa mastaba?
Mastaba wyróżniała się kilkoma cechami:
-była budowana na planie prostokąta podłużnego,
do budowy wykorzystywano suszoną cegłę lub kamienie,
-ściany były lekko pochylone do wewnątrz,
-podziemna część stanowiła komorę grobową,
-w części naziemnej stawiano kaplice (choć nie zawsze).
W niektórych większych mastabach znajdowała się przestrzeń zwana serdab. Były to niedostępne komory z posągiem zmarłego. Spotyka się również mastaby ze ślepymi wrotami od strony wschodniej. Ślepe wrota to kamienne stele w formie drzwi. Na nich znajdowały się inskrypcje hieroglificzne z imieniem i tytułami zmarłego. Ślepe wrota pełniły funkcję magiczną. To przez nie zmarły miał możliwość odebrania składanych przed stelą ofiar i ich spożycia.
Piramidy
Najbardziej znana Wielka Piramida Chufu (Cheopsa) w Gizie jest jednym z siedmiu cudów świata starożytnego, który przetrwał do naszych czasów.
Piramidy jako grobowce królewskie pojawiły się za III dynastii (2780-2680 p.n.e), a udoskonaliły za panowania IV dynastii. Po średnim państwie (2134-1786 p.n.e) przestały być obowiązującym typem grobowca królewskiego.
