Antymetabolity

Question 1

Ogólny mechanizm działania?

Answer 1

Kompetycyjnie blokują enzymy szlaków metabolicznych ważnych dla nowotworu.
Najskuteczniejsze: inhibitory enzymów syntezy nukleotydów i DNA, w fazie S

SĄ SWOISTE DLA FAZY S

Question 2

Antymetbolity kwasu foliowego - wymienić

Answer 2

METOTREKSAT
PEMETREKSED
RALTYTREKSED
PARALTREKSAT

Question 3

Antymetabolity kwasu foliowego - jak wchodzą do komórki, co blokują, co dzieje się z nimi wewnątrz komórki?

Answer 3

• Wejście do komórki: transporter folianów.
• Kompetycyjne blokowanie reduktazy dihydrofolianu
• Wewnątrz komórki: poliglutaminacja

Question 4

Co hamuje stosowanie antymetabolitów kwasu foliowego?

Answer 4

• –> hamuje powstawanie
• tymidylanu,
• nukleotydów PURYNOWYCH,
• seryny,
• metioniny

Question 5

Za co odpowiedzialna jest poliglutaminacja antymetabolitów kw foliowego?

Answer 5

Za gromadzenie w cytoplazmie i długi czas działania

Question 6

Na czym polega oporność na METOTREKSAT i inne?

Answer 6

Zmniejszenie transportu do komórek
Zmniejszenie poliglutaminacji
Zwiększenie stężenia reduktazy DIHYDROFOLIANOWEJ
Zmniejszenie powinowactwa enzymu do leku

Question 7

PEMETREKSED

grupa, zastosowania

Answer 7

antymetabolit kwasu foliowego

• międzybłoniak opłucnej
• niedrobnokomórkowy rak płuc

Question 8

antymetabolity kwasu foliowego - zastosowania

Answer 8

Nowotwory układu białokrwinkowego i guzów litych.

Monoterapia i terapia skojarzona

Question 9

antymetabolity kwasu foliowego - dnp

Answer 9

Mielosupresja
Uszkodzenie ślużówki przewodu pokarmowego
Uszkodzenie płuc - zapalenie i skurcz oskrzeli
Marskość wątroby

Question 10

antymetabolity kwasu foliowego

- co robić jak podaje się duże dawki?

Answer 10

Terapia odbudowująca:
KWAS FOLINOWY (LEUKOWORYNA)

Question 11

Co podasz chorym z niewydolnością NEREK i dużymi dawkami metotreksatu?

Answer 11

GLUKARPIDAZA - enzym zmniejszający stężenie METOTREKSATU

Question 12

PEMERTEKSED, RALTYTREKSED
vs
METOREKSAT

Answer 12

Mniejsza toksyczność od METOTREKSATU

Question 13

PARALTREKSAT

Answer 13

nowy lek,

chłoniaki z komórek

Question 14

Wymienić antymetabolity puryn

Answer 14

MERKAPTOPURYNA (6-MP)
TIOGUANINA (6-TG)
FLUDARABINA
KLADRYBINA
KLOFARABINA
PENTOSTATYNA

Question 15

MERKAPTOPURYNA

grupa, metabolizm

Answer 15

antymetabolit puryn

-prolek, metabolizm do kwasu 6-tioninozynowego (przez enzym HGPRT) hamującego enzymy syntez puryn w komórkach

Question 16

Na czym polega oporność na MERKAPTOPURYNĘ?

Answer 16

• Zmniejszenie ekspresji HGPRT
• Nadekspresja fosfatazy alkalicznej - defosforylacja aktywnych metabolitów leku

(tak samo jak na TIOGUNINĘ, oporność krzyżowa)

Question 17

MERKAPTOPURYNA - zastosowanie

Answer 17

Ostre białaczki

Question 18

AZATIOPRYNA

Answer 18

siostrzany do MERKAPTOPURYNY

immunosupresyjny

Question 19

MERKAPTOPURYNA, a ALLOPURYNOL?

Answer 19

MERKAPTO metabolizowana jest przez oksydazę ksantynową. Podczas leczenia hiperurykemii (zespół rozpadu nowotworu) trzeba zredukować MERKAPTO do 25% dawki

Question 20

MERKAPTOPURYNA - dnp

Answer 20

mielosupresja, uszkodzenia ppokarmowego

RZADKO wywołuje wymioty

Question 21

TIOGUANINA

Answer 21

antymetabolit puryn, pochodna guaniny przekształcana do aktywnych związków poprzez metylację
-OPORNOŚĆ KRZYŻOWA Z MERKAPTOPURYNĄ

Question 22

Inny mechanizm oporności na TIOGUANINĘ?

Answer 22

Takie jak na MERKAPTOPURYNĘ +

!! NADEKSPRESJA METYLOTRANSFERAZY TIOPURYNOWEJ !!
(rozkłada aktywne metabolity tioguniny, czyli m.in. kwas KWAS TIOGUANYLOWY)

Question 23

TIOGUANINA, zastosowanie i z czym połączyć?

Answer 23

Ostre białaczki
Przewlekła białaczka szpikowa

Działanie SYNERGISTYCZNE z CYTARABINĄ

Question 24

FLUDARABINA
KLADRYBINA
KLOFARABINA
(grupa, metabolizm, działanie)

Answer 24

• antymetabolity puryn
• fosforylacja: kinaza deoksycytydyny do trifosforanu
• –> hamowanie replikacji DNA
• difosforowa pochodna hamuje reduktazę rybonukleotydów

Question 25

FLUDARABINA - zastosowanie

Answer 25

Przewlekła białaczka limfatyczna Chłoniaki nieziarnicze Czasem ostre białaczki

Question 26

KLADRYBINA - zastosowanie

Answer 26

Białaczka włochatokomórkowa

Question 27

KLOFARYBINA - zastosowanie

Answer 27

Ostra białaczka limfoblastyczna u dzieci i młodzieży

Question 28

FLUDARABINA KLADRYBINA KLOFARABINA dnp

Answer 28

``` Mielosupresja Uszkodzenie nerek Gorączka Bóle mięśni Zaburzenia neurologiczne włącznie ze ŚPIĄCZKĄ po przedawkowaniu ```

Question 29

PENTOSTATYNA

Answer 29

=DEOKSYKOFORMYCYNA - analog adeniny, antymetabolit PURYN - inhibitor deaminazy adenozynowej - zaburza metabolizm puryn zwłaszcza w limfocytach T

Question 30

PENTOSTATYNA - zastosowania

Answer 30

- antymetabolit PURYN - białaczka włochatokomórkowa i nawroty przewlekłej białaczki limfatycznej - leczenie "rekacji przeciwko biorcy"

Question 31

Wymienić antymetabolity PIRYMIDYN

Answer 31

``` FLUOROURACYL KAPECYTABINA TEGAFUR CYTARABINA GEMCYTABINA TRIFLURYDYNA+TIPIRACYL ```

Question 32

FLUOROURACYL

Answer 32

-fosforylacja w KOMÓRKACH do aktywnych metabolitów a) FdUMP - inaktywuje syntazę tymidylanu b) FUTP - wbudowywany do RNA i hamuje translację Efekty zależą od upośledzenia tworzenia DNA i funkcjonowania RNA

Question 33

FLUOROURACYL a kwas folinowy?

Answer 33

Kwas folinowy stabilizuje połączenie FdUMP (5-fluoro-2-deoksyurydyno-5-monofosforan) z syntazą tymidylanu i N A S I L A działanie leku (patrz schemat FOLFOX_

Question 34

FLUOROURACYL - zastosowania

Answer 34

dożylnie w raku okrężnicy i innych | -miejscowo: rak skóry

Question 35

FLUOROURACYL - dnp

Answer 35

Zespół ręka-stopa = rumień dłoni i stóp ze złuszczaniem skóry -Nudności wymioty, mielosupresja, uszkodzenie przewodu pokarmowego

Question 36

KAPEYTABINA

Answer 36

-prolek, metabolizm do 5-FU w komórkach nowotworu. | większa ekspresja fosforylazy tymidylanowej

Question 37

KAPECYTABINA zastosowanie

Answer 37

doustnie w zaawansowanym raku sutka (z DOCETAKSELEM) rak okrężnicy - monoterapia

Question 38

KAPECYTABINA - dnp

Answer 38

Rzadziej niż FLUOROURACYL powoduje mielosupresję i uszkodzenia przewodu pokarmowego. GŁÓWNIE ZESPÓŁ RĘKA-STOPA i BIEGUNKA

Question 39

TEGAFUR | co to, z czym podać i dlaczego, zastosowania

Answer 39

-prolek FLUOROURACYLU podajemy z URACYLEM - hamuje on dehydrogenazę dihydropirymidynową (ona rozkłada 5-FU) oraz z KWASEM FOLINOWYM wzmacniającym działanie 5-FU rak okrężnicy i odbytnicy z przerzutami

Question 40

CYTARABINA | jaka grupa, metabolizm

Answer 40

antymetabolit PIRYMIDYN | -kinaza deoksycytydyny przekształcja w trifosforan który blokuje polimerazy alfa/beta DNA i zaburza przemiany RNA

Question 41

CYTARABINA - zastosowanie

Answer 41

Ostre białaczki Chłoniaki nieziarnicze NIE DZIAŁA NA GUZY LITE

Question 42

CYTARABINA - dnp

Answer 42

``` Zmiany skórne Zespół grypopodobny Zapalenie spojówek Ataksaj móżdżkowa Ostry obrzęk płuc przy dużych dawkach ``` mielosupresja, nudnościm wymioty

Question 43

GEMTYCYTABINA | analog czego, metbolizm, funkcje metabolitów

Answer 43

- antymetabolit pirymidyn - analog deoksycytydyny - fosforylacja w komórkach do di/trifosforanów - difosforany: hamuje reduktazę rybonukleotydów - trifosforan: wbudowywany do DNA

Question 44

GEMTYCYTABINA - zastosowania

Answer 44

Rak trzustki Niedrobnokomórkowy rak płuc Rak pęcherza Chłoniaki nieziarnicze

Question 45

GEMTYCYTABINA a CYTARABINA - dnp

Answer 45

Rzadziej niż CYTARABINA wywołuje mielosupresję. TYPOWO GEMTYCYTABINA daje nudności wymioty biegunkę i zmiany skórne

Question 46

TRIFLURYDYNA | czym jest z założenia, mechanizm działania, sposób podaży, zastosowanie w onkologii

Answer 46

- miejscowy lek przeciwwirusowy - hamuje kompetycyjnie poimerazę DNA eukariotów/wrusów. - podaż DOUSTNA z TIPIRACYLEM - oporny na typowe leki rak okrężnicy

Question 47

TIPIRACYL

Answer 47

Inhibitor fosforylazy tymidynowej | Stosowany z TRIFLURYDYNĄ w przerzutującym, opornym raku okrężnicy