Antybiotyki - hamujące syntezę białek Flashcards
Podział antybiotyków hamujących syntezę białek
Związane z podjednostka 30S - bakteriobójcze aminoglikozydy - bakteriostatyczne tetracykliny Związen z podjednostką 50S - bakteriostatyczne makrolidy, linkozamidy, chloramfenikol, linezolid
Starsza generacja aminoglikozydów
- streptomycyna i.m i.v
- neomycyna p.o ,na skórę
- kanamycyna
Nowsza generacja aminoglikozydów
- Gentamycyna i.m i.v do oczu
- Amikacyna i.m. i.v
- Netylmycyna
- Tobramycyna i.m i.v
Mechanizm działania aminoglikozydów
aminoglikozydy -> dyfundują przez pory anaów w bł zew -> docierają do przestrzeni śródplazmatycznej -> przechodzą przez bł cytoplazmatyczną do wnętrza kom dzięki aktywnemu transportowi zależenmu od tlenu i energii -> wiąże się nieodwracalnie z podjednostką 30S ->
- blokuje synteze białek
- zakańcza syntezę białek
- dodaje nieprawidłowe aminokwasy
->
hamuję syntezę białek -> bakteriobójcze działanie
Wskazania aminoglikozydy
- powikłane i nawracające zakażenia dróg mmoczowych
- bakteryjne zap wsierdzia (często terapia skojarzona z B-laktamami/wankomycyną)
- zakażenia w obrębie jamy brzusznej
- posocznica
- Gruźlica (streptomycyna III rzut + 2/3 antybiotyki)
- Encefalopatia wątrobowa (neomycyna p.o)
- przedoperacyjne wyjałowienie pp (neomycyna p.o)
- Rzeżączka (streptomycyna)
DN aminoglikozydów
- nefrotoksycznośc
- ototoksyczność
- hipomagnezemia
- blokada nerwowo-mięśniowa (wynika z zahamowania uwalniania Ach do szczeliny synaptycznej
Kiedy wystepuje blokada nerwowo-mięsniowa
- gdy aminoglikozyd jest podawany w szybkim wlewie
- podawane sa inne leki o działaniu blokującym
- dochodzi do zaburzeń elektrolitowych
Czynniki nasilające DN aminoglikozyd
Nefrotoksyczność:
- wydłuzony czas terapii
- wiek
- wcześniej wystepująca nn
- niedawno przebyta terapia aminoglikozydami
- choroby wątroby
- łączne stosowanie leków nefrotoksycznych
Ototoksyczność:
- dawki i czas terapii
- powatrzanie terapii amino.
- stosowanie łącznie z diuretykami pętlowymi /inne leki działające ototoksycznie
- nn i wątroby
- wiek
Farmakokinetyka aminoglikozydów
A: aminoglikozydy nie wchłaniają się z pp (i.m alb i.v), jedynie neomycyna jest podawana p.o bo zbyt nefrotoksyczna
D: hydrofilne, nie przechodzą przez barierę krew-mózg. nie wtakim stopniu aby osiągnąć efekt terapeutyczny
M: nie są metabolizowane
E: wydalane w postaci aktywnej w ok 90% z moczem
Interakcje aminoglikozydów
- antybiotyki B-laktamowe
Interakcja farmaceutyczna: dezaktywacja antyiotyków połączonych w jednej strzykawce w roztworze wodnym
Interakcja farmakodynamiczna: rozszerzenie spektrum działania o bakterie G+ (paciorkowce) - furosemid, kw. etakrynowy
nasilenie działania ototoksycznego - amfoterycyna B, cisplatyna, cyklosporyna, wankomycyna, indometacyna
zwiększone ryzyko rozwoju nefrotoksyczności - leki niedepolaryzujące złącza nerwowo-mięśniowe
wydłużenie niewydolności oddechowej i osłabienie mm szkieletowych
Przykłady tetracyklin
- tetracyklina
- oksytetracyklina
- doksycyklina
- metacyklina
- rolitetracyklina
- minocyklina
Mechanizm działania tetracyklin
Tetracyklina -> wiążę sie do miejsca A na podjednostce 30S -> zapobiega wiązaniu tRNA do miejsca A -> hamuje syntezę białek -> Bakteriostatyczność
DN tetracyklin
- zab żołądkowo-jelitowe; bóle brzucha, biegunka, brak łaknienia, niestrawnosć, zapalenie ju, czarny język
- działanie hepatotoksyczne
- zab rozowju zębów i kości (przebarwienie i łamliwość)
- uszkodzenie paznokci
- fototoksyczność
- zab przedsionkowe - szum w uszach, zawroty głowy
- działanie teratogenne
- przemijająca krótkowzroczność w czasie stosowanie leku
Wskazania do tetracyklin
- Borelioza (doksycyklina)
- Trądzik młodzieńczy
- Atypowe zap. płuc
- Eradykacja H. pylori (tetracyklina + inny antybiotyk + IPP)
- zap. cewki moczowej wywołane przez bakterie atypowe
Przeciwwskazania tetracykliny
- dzieci do 12 rz
- kobiety w ciąży i karmiące
- nie opalać się, unikać ekspozycji na światło
- unikać prowadzenia pojazdów
- nie popijać mlekiem i nie łączyć z jonami II i III wartościowymi
- zab flory bakteryjnej i związane z tym grzybica pp
Farmakokinetyczne aspekty tetracyklin
A: wchłania się z pp, biodostepność moze być zmniejszona przez posiłek
D: dobrze penetruje do tkanek, narządów, płynu mózgowo-rdzeniowego
M: metabolizowane w wątrobie
E: wydalane z żółcią do pp
Interakcje tetracyklin
- śodki zobojętniające
sole jonów wapnia, magnezu, glinu, bizmutu hamują wchłanianie tetracyklin z pp - doustne leki antykoncepcyjne
tetracykliny (i penicyliny) zmniejszają skutecznośc antykonc. - lit, metotreksat
tetra. nasialają toksyczność tych leków
Wymień mmakrolidy, azalidy, ketolidy
Makrolidy: - erytromycyna - spiramycyna - klarytromycyna - roksytromycyna Azalidy: - Azytromycyna Ketolidy: - Telitromycyna - Solitromycyna
Mechanizm działania makrolidów
-> wiązanie z podjednostką robysomalną 50S -> hamowanie translokacji i elongacji peptydy -> hamowanie syntezy białek -> efekt bakteriostatyczny
Wskazania do stosownaia makrolidów
- zakażenia fórnych i dolnych dróg oddechowych
- leczenie i profilaktyka krztuśćca
- angina paciorkowcoa ( przy uczuleniu na penicyliny)
- kiła (przy uczuleniu na penicyliny)
- infekcje wywołane bakteriami atypowymi (często I rzut, szczególnie u dzieci)
- infekcje pp wywołane przez C. diphtheriae lub C. jejuni
DN makrolidów
- zab ze strony pp (biegunka - przez pobudzneie rec motylinowych głównie przez erytromcynyę, nudności, wymioty)
- ototoksycznośc (nie zawsze odwracalne)
- zaburzenia smaku (metaliczny posmak)
- zaburzenia ze strony uk krażenia (przyspieszenie akcj serca, zaburzenia rytmu, najczęściej przez erytromycynę, najrzadziej przez azytromycynę)
- hepatotoksycznośc (najczęściej kobiety w ciąży)
Na co trzeba zwrócić uwagę zanim się przypisze makrolid
czy osoba nie stosuje leków antyarytmicznych lub czy nie ma zab elektrolitowych (np niedobór potasu) poniewać makrolidy mogą wywołac zaburzenia rytmu serca
Interakcje makrolidów
klarytromycyna i erytromycyna to inhibitory cytrochromu P450 i glikoproteiny P, moga nasilać działanie innych leków przez hamowanie ich metabolizmu.
Nie stosowac w ciązy.
Farmokinetyka makrolidów
A: wchłaniają się z pp a ich biodostępność to 35-50%
D: nie penetrują do płynu mózgowo-rdzeniowego, mają wyższe stężenie wewkom niż zewkom (w ten sposób działają na pasozyty wewkom)
M: w wątrobie
E: wydalane z żółcią d pp
