Anatomie - The Body - Body Systems Flashcards
Elastisch
Soort kraakbeen. Matrix bevat collageen vezels samen met een grote hoeveelheid elastische vezels, zoals bij het uitwendige oor
Fibrokraakbeen
Soort kraakbeen. Matrix bevat beperkte cellen en bevat veel collageen vezels, zoals bij tussenwervelschijven
Functies kraakbeen
- ondersteuning zachte weefsels
- voorzien bot articulaties van een soepel en glijdend oppervlakte bij gewrichten
- maken de ontwikkeling en groei van lange botten mogelijk
Hyaline
Soort kraakbeen. Matrix bevat een matige hoeveelheid van collageen vezels, zoals bij articulaire oppervlaktes
Kraakbeen
Avasculaire vorm van bindweefsels (bevat geen bloedvaten, lymfe of zenuwen) en wordt gevoed door diffusie. Bestaat uit extracellulaire vezels, de hoeveelheid hiervan verschilt per plek. Op veel gewicht dragende plekken is er veel collageen en op plekken waar dit minder is zijn er veel elastische vezels
Bot
Een verkalkt bindweefsel wat de meerderheid van het skelet vormt. Bevat een intracellulaire matrix die collageen vezels bevatten
Functie bot
- ondersteunende structuur voor het lichaam
- beschermer van vitale organen
- bewaarplaats voor calcium en fosfor
- hendels waarop spieren werken om beweging te produceren
- bevatten bloed-producerende cellen
Compact bot
Een compact en dicht bot dat de buitenkant van de botten vormt, zit om het sponzige bot heen
Poreus (trabeculair) bot
Sponzig bot. Bestaat uit buizen van bot omsluitende holtes, wat bloedvormende cellen bevat
Cuboidal
korte botten, zoals de boten van je pols en je enkel
Buisvormige bot
Lange botten, zoals bij het opperarmbeen (humerus) en het dijbeen (femur)
plat bot
bestaat uit twee compacte botplaten die door sponzig bot uit elkaar worden gehouden, zoals bij de schedel
Onregelmatig bot
botten met verschillende vormen, zoals bij de botten van het gezicht
sesamoïde bot
ronde of ovale botten die ontwikkelen in de pezen, zoals knieschijven
Voeding bot
Een aangrenzende slagader geeft een voedingsslagader af direct naar de interne holte en levert het merg, sponzige bot en de binnenste lagen van het compacte bot
Periosteum
Een vezelig bindweefselmembraan wat in de omgeving van en gewricht aanwezig is en een nieuw bot kan vormen. Het bevat bloedvaten waarvan de takken de buitenste lagen van het compacte bot leveren. Ook bevat het sensorische zenuwvezels
Vasomotorische vezels
Gaan de interne holte in met de voedingsslagader en reguleren de bloedstroming
Intramembraneuze ossificatie
Hierbij ontstaan botten uit mesenchym (embryonaal bindweefsel)
Endochondrale ossificatie
Hierbij ontstaat kraakbeen uit mesenchym en daarvanuit vindt de botvorming plaats
Gewrichten
De plek waar 2 skelet elementen bij elkaar komen
Synoviaal gewricht
Een gewricht waar 2 skelet elementen uit elkaar gehouden worden door een holte
Stevig gewricht
Een gewricht waar geen holte is en de skelet elementen bij elkaar gehouden worden door bindweefsel
Feature synoviaal gewricht
- een laag hyaline kraakbeen bedekt het oppervlakte van de skeletelementen (is niet te zien op een X-ray)
- er is een gewricht capsule aanwezig die uit een binnen synoviaal membraan en een buiten vezelig membraan bestaat
- extra structuren zoals articulaire schijven, vet pad en pezen (niet universaal)
Synoviaal membraan
Zit vast tussen het kraakbeen en het bot. Produceert synoviaal vocht wat het gewrichtsoppervlakte smeert. Ze komen ook buiten gewrichten voor als bursae (voorkomt wrijving tussen twee stucturen) en peesschede (zit om de pees)
Vezelig membraan (membrana fibrosa)
Gevormd door dicht bindweefsel en omringt en verstevigt het gewricht. Een deel kan dikker worden om ligamenten te maken die het gewricht verder verstevigen
Uniaxiale beweging
beweging in 1 vlak, zoals bij scharniergewrichten
Biaxiale beweging
Beweging mogelijk in twee vlakken
Multiaxiale beweging
Beweging mogelijk in 3 vlakken, zoals bij bal en kom gewrichten
Vlak gewricht
Uniaxiaal. Staan glijding toe wanneer één bot over het oppervlakte van een ander bot beweegt, VB junctura acromioclavicularis
Scharnier gewricht
Uniaxiaal. Beweging is loodrecht op de as van het gewricht. Staat flexie en extensie (buigen en strekken) toe zoals bij de elleboog
Rol gewricht
Uniaxiaal. Een bot kan in lengte as om het andere bot draaien, zoals bij atlanto-axial gewricht
Bicondylar gewricht
Uniaxiaal. Gevormd door twee bolle condylars op het ene bot en een hol of plat oppervlakte op het andere bot, zoals bij knie gewrichten
Condylar
Biaxiaal. Ellipsoïde gewricht dat flexie en extensie, abductie en adductie en circumductie toestaat, zoals bij de pols
Zadel gewricht
Biaxiaal. Twee botvlakken die op elkaar lijken met een holle kromming in het midden, bewegen over elkaar. Staan flexie en extensie, abductie en adductie en circumductie toe, zoals bij het duim gewricht
Bal-en-kom gewricht/ kogelgewricht
Maken beweging rondom meerdere assen mogelijk. Staan flexie en extensie, abductie en adductie, circumductie en rotatie toe, zoals bij het heup gewricht
Suturis
Vezelig gewricht. Komen alleen voor in de schedel waar aanliggende botten worden verbonden door een dikke laag bindweefsel genaamd een suturaal ligament
Gomphosis
Vezelig gewricht. Komt alleen voor tussen tanden en aanliggend bot. Collageen weefsel vezels in het paradontale ligament lopen van de wortel van de tand naar het bot gedeelte
Syndesmosese
Vezelig gewricht. Twee aanliggende botten zijn verbonden door een ligament, een voorbeeld is ligamentum flavum
Synchondroses
Kraakbeenachtig gewricht. Gebeurd wanner twee ossificatie centra, in een ontwikkelend bot, uit elkaar gehouden worden door kraakbeen, zoals de groeiplaat die voorkomt tussen het hoofd en een schaft van een lang bot. Zorgen voor botgroei
Symfyse
Kraakbeenachtig gewricht. Komt voor wanneer twee aparte botten onderling verbonden zijn door kraakbeen. Komt voornamelijk voor tussen wervels en bekken botten
Avasculaire necrose
Celdood van bot doordat er tijdelijk of permanent geen bloedtoevoer meer is. Hierdoor ontstaat er necrose en stort het bot in
Osteoporose
Ziekte waarbij er minder mineralen in het bot zitten, en deze kwetsbaar zijn voor fractuur. Komt vaak bij postmenopauzale vrouwen voor.
Epiphyseale fracturen
epifyse -> uiteinde van pijpbeenderen, ontstaan vaak bij een groeispurt. Hierbij worden er veel nieuwe cellen gemaakt en is de groeischijf kwetsbaar
