Alfa2-adrenoceptor agonist Flashcards
Toepassing A2RA
potente sedatieve en analgetische werking
Centrale werking A2RA
A2-adrenoceptoren: vnl. gelocaliseerd op de pre-synaptische membranen in het CZS en hebben hier een fysiologische functie in de regeling van de concentratie van NA in de NA-synaps. Bij verhoogde activitatie van deze pre-synpatische A2R, wordt de afgifte van NA naar de synaptische ruimte afgeremd. daardoor wordt de activatie van post-synaptische adrenoceptoren geremd.
Klinische effect A2RA (centraal)
Hoge concentratie in CZS (lipofiliteit), zorgt voor: diepe sedatie, goede analgesie en goede spierontspanning.
Perifere werking A2RA
Perifeer: post-synaptische A2R stimulatie –> sympaticomimetisch effect.
Cardivasculaire nevenwerking A2RA (perifeer)
- Vasoconstrictie (vlak na toediening) zorgt voor hypertensie
- Vagotonus verhoging leidt tot reflectoire hypotensie en bradycardie (welke aanhoudt); verder door verhoogde vagotonus ook vertraagde prikkelgeleiding over het hart (aritmieën)
MDK nevenwerking A2RA (perifeer)
- Remming motiliteit en secretie MDK
- Herkauwers extra gevoelig voor de effecten van A2RA –> lagere doseringen! (let op pensmotiliteit! i.v.m. penstympanie)
Overige perifere nevenwerkingen A2RA
- Nieren: diurese, door afgifte en werking van vasopressine te remmen
- Uterus: inductie uteruscontracties (dus niet geïnduceerd in laatste deel van de dracht)
Centrale bijwerking A2RA
- Misselijkheid en braken (door activitatie van A2R in CRTZ in de area postrema) m.n. bij GD (katten!)
Verschillen in hoofd- en bijwerkingen A2RA
- Vanwege selectiviteit voor de A2R; alle A2RA hebben tevens in meer/mindere mate affiniteit voor A1R (minder selectief –> minder potent sedativa)
- Vanwege lipofiliteit: meer lipofiel –> potenter sedativum (makkelijker plaats bereiken in CZS, intrede en werking sneller)
Indicatie voor selectiviteit en lipofiliteit
Xylazine < Romifidine < detomidine < medetomidine < dexmetomidine
Atipamezol?
= Kortwerkende, specifieke A2R-antagonist die kan worden toegepast in geval van overdosering van A2RA of om werking op te heffen
Farmacokinetiek A2RA
- Parenteraal (slechte orale beschikbaarheid)
- Paard: sublinguale toediening van detomidine
- Metabolisme: zowel fase I als II reacties in de lever
- Excretie m.n. renaal, soms biliair
- Eliminatie halfwaardetijd: ong. 1 uur, iets langer voor lipofielere stoffen