AFP 7 Bloed en immuunsysteem Flashcards
Voor hoeveel procent bestaat bloed uit plasma en voor hoeveel procent uit cellen?
55% van het bloed bestaat uit plasma
45% van het bloed bestaat uit cellen
Voor hoeveel procent bestaat het menselijk lichaam uit water? Hoeveel liter is dat bij de standaardmens?
Het menselijk lichaam bestaat voor 60% uit water. Dat is bij een standaardmens 42 liter.
2/3 van het water in het menselijk lichaam bevindt zich extracellulair
Juist of onjuist?
Onjuist
1/3 van het water in het menselijk lichaam bevindt zich extracellulair
2/3 bevindt zich intracellulair
Hoe kan je de hoeveelheid bloed in het lichaam berekenen?
7,5% van het lichaamsgewicht
Standaardmens 70kg x 7,5 = ong. 5L
Functie albumine
Wat is albumine?
Handhaving COW
Albumine is een plasmaeiwit
Functie fibrinogeen
Wat is fibrinogeen?
Bloedstolling
Fibrinogeen is een plasmaeiwit
Functie globulinen
Wat zijn globulinen?
Afweer
Globulinen zijn plasma eiwitten
Wat zijn glucose, vetzuren en aminozuren? (+ functie)
Tijdelijk aanwezige stoffen in het plasma met als functie voeden
Wat zijn vitaminen en afbraakproducten? (+ functie)
Tijdelijk aanwezige stoffen in het plasma met als functie stofwisseling
Wat zijn hormonen? (+ functie)
Tijdelijk aanwezige stoffen in het plasma met als functie regeling
Functie van bloedgassen
Gaswisseling
Functie erytrocyt
Zuurstoftransport
Functie leukocyt
Afweer en immuniteit
Kunnen schadelijke stoffen en ziekteverwekkers herkennen en onschadelijk maken
Functie thrombocyt
Trombocytenaggregratie (bloedstolling)
Zet de volgende structuren op volgorde van het minste aantal naar het meeste aantal in het bloed;
A. Erytrocyt
B. Leukocyt
C. Thrombocyt
A, C, B
Wat worden neutrofiele granulocyten als ze uit de bloedbaan treden?
Microfagen
Wat worden monocyten als ze uit de bloedbaan treden?
Macrofagen
Wat betekent leukodiapese?
Het uit de bloedbaan kruipen van granulocyten en monocyten (om ziekteverwekkers en aangetaste/dode lichaamscellen te fagocyteren)
Lymfocyten zorgen voornamelijk voor de niet-specifieke immuniteit
Juist of onjuist?
Onjuist
Lymfocyten nemen bij infectie in groot aantal toe en zorgen voor de specifieke immuniteit
De hoeveelheid rode bloedcellen in een liter bloed
Hematocriet
Rond, plat met een deukje in het midden
Zonder celkern
Erythrocyt
Wit en rond
Met een celkern
Leukocyt
Wat is het afbraak product van hemoglobine?
Bilirubine
Hemoglobine
Een eiwit in de erytrocyt dat bestaat uit 4 eiwitketens. Elke eiwitketen heeft een heemgroep, waaraan een ijzermolecuul zit (FE).
Aan dit ijzermolecuul kan de zuurstof blijven haken
Wat treedt er op als bloedplasma met antistoffen in contact komt met de verkeerde erytrocyten?
Agglutinatie (klontering) van de erytrocyten
Wat is anemie?
Bloedarmoede
Te kort aan HB, dus een te kort aan erytrocyten
Wat zijn de twee globale oorzaken van anemie?
Te weinig aanmaak
Te veel verbruik/ verlies of afbraak (hemolyse)
Richt zich tegen alle mogelijke pathogenen
Is aangeboren
Blijft gelijk bij vervolg infectie
Niet specifieke immuniteit
Richt zich rechtstreeks tegen de belager zelf
Ontstaat pas door contact met antigenen
Specifieke immuniteit
Noem een aantal voorbeelden van de fysieke barrière
Voorbeelden:
Verhoornde cellen
Zweet en talg (zuur)
Speeksel en traanvocht (lysozym)
Trilhaarslijmvlies
Maagzuur
Commensale bacteriën
Welke alarmstoffen komen vrij bij de inwendige niet-specifieke immuniteit?
Complementensysteem
Cytokinen (interferonen)
Histamine
Prostaglandinen
Wat is het complementensysteem?
Plasma-eiwitten, die geactiveerd kunnen worden door het aangeboren afweersysteem om de antistoffen te helpen om de antigenen te vernietigen en om de fagocyten te lokken naar de infectie om deze te verwijderen.
Wat zijn cytokinen (interferonen)?
Alarm eiwitten bij een virusinfectie, trekken witte bloedcellen aan zodat deze beschadigde cellen kunnen opruimen
Wat is een belangrijke functie van prostaglandinen (pyrogenen)?
Ze veroorzaken febris (koorts) en dolor (pijn) bij een ontsteking
Wat veroorzaakt histamine? (2)
Vasodilatatie
Verhoging van de permeabiliteit
Wat zijn naturalkillercellen?
Een apart soort lymfocyten, die tijdens de niet-specifieke immuniteit geïnfecteerde en abnormale cellen doden
Zijn micro- of macrofagen eerder ter plaatse?
Neutrofiele granulocyten (microfagen) zijn snel ter plaatse
Monocyten (macrofagen) komen na enkele uren
Wanneer komen eosinofiele granulocyten vooral ter plaatse?
Vooral tegen meercellige ziekteverwekkers (bijv. wormen)
Benoem de manier van immuniteit;
Na doormaken van een infectie
Actief, natuurlijk
Benoem de manier van immuniteit;
Vaccinatie
Actief, kunstmatig
Benoem de manier van immuniteit;
Via de placenta of moedermelk
Passief, natuurlijk
Benoem de manier van immuniteit;
Kant- en klare immunoglobuline toedienen
Passief, kunstmatig
Koppel de juiste Latijnse term aan de juiste term in het Nederlands;
A. Calor
B. Dolor
C. Functio leasa
D. Rubor
E. Tumor
- Roodheid
- Zwelling
- Warmte
- Functieverlies
- Pijn
A3, B5, C4, D1, E2
Uitwendig trauma met weefselbeschadiging, maar zonder beschadiging van de huid
Steriele ontsteking
Uitwendig trauma met beschadiging van dekweefsel (2)
Schoon zoals bijv. een operatiewond
Vuil en door micro-organismen geïnfecteerd (purulente ontsteking)
Een voorbeeld geven van de vijf groepen oorzaken van ontstekingsreacties;
Mechanisch
Chemisch
Micro-organismen
Immunologisch
Fysisch
Voorbeelden:
Mechanisch: trauma of overbelasting
Chemisch: etsende stoffen
Micro-organisme: die weefselschade aanbrengen, bijvoorbeeld bacteriën bij een keelontsteking
Immunologisch: allergische reactie, auto-immuunziekte
Fysisch: hitte, zon of kou
Koppel de juiste Latijnse term aan de juiste term in het Nederlands;
A. Ulcus
B. Abces
C. Fistel
- Pijpzweer
- Holte gevormd met pus
- Zweer
A3, B2, C1
Bij een … is de gevoeligheid voor een bepaalde stof vergroot, dit leidt tot een abnormale reactie van het immuunsysteem
Allergische reactie
In het bloed is aan te tonen dat er veel te veel granulocyten, mestcellen igE aanwezig zijn. Wat levert deze combinatie op?
Histamine
Wat is atopie?
Een erfelijke aanleg voor allergie
Welk effect treed op bij anafylaxie? (Vasodilatatie of vasoconstrictie)
Wat zijn de gevolgen hiervan?
Vasodilatatie, hierdoor is er een tekort aan circulerend volume
De gevolgen hiervan zijn ademnood, bloeddrukdaling, oedeem, misselijkheid en braken
Benoem het type allergische reactie en geef 2 voorbeelden;
Teveel afscheiding van histamine door een mestcel, doordat deze geconfronteerd wordt met het allergeen
Binnen enkele minuten eerste reactie zichtbaar
Type I snelle allergische reactie
Voorbeelden:
Astma, hooikoorts, constitutioneel eczeem, voedselallergie, wespensteek, allergie voor medicijnen
Wat onderzoek je met een plaktest op de huid?
Trage allergische reactie type IV
Wat onderzoek je met een bloedonderzoek naar IgE, huidtest of provocatietest?
Snelle allergische reactie type I
Benoem het type allergische reactie en geef een voorbeeld;
Geeft weefselschade met een ontstekingsreactie
Trage allergische reactie IV
Voorbeelden:
Mantoux (test voor TBC), allergisch contacteczeem (jodium, latex, pleisters)
Benoem de vier fases van wondgenezing
Hemostase
Inflammatie
Proliferatie
Remodellering
Zet de volgende processen van de hemostase in de juiste volgorde;
Propvorming
Lokale vasoconstrictie
Coagulatiefase
Lokale vasoconstrictie
Propvorming
Coagulatiefase
Wat gebeurt er in fase 1 van de hemostase?
Lokale vasoconstrictie, samentrekking van het beschadigd bloedvat
Houdt tot 30 min aan
Wat gebeurt er tijdens de primaire hemostase? En wanneer start deze?
Propvorming, trombocyten plakken aan de wondranden omwille van de vonwillebrandfactor in het bloedplasma
Start na enkele seconde
Wat gebeurt er tijdens de secundaire hemostase? En wanneer start deze?
De coagulatiefase is is een complexe reeks van opeenvolgende reacties die kan leiden tot de omzetting van fibrine
Start na halve minuut
Stollingseiwit dat werkt als lijm tussen de bloedplaatjes en zorgt dat er een bloedprop aan de beschadigde bloedvatwand blijft plakken
de Vonwillebrandfactor
Een taai draderig eiwit dat zich aan de wondranden hecht en een netwerk vormt. In dit netwerk worden cel fragmenten gevangen. Heirdoor ontstaat een bloedstolsel dat het gat in de bloedvaatwand sluit.
Fibrine
Welke stoffen (ontstekingsmediatoren) komen vrij bij een onsteking?
Interferonen
Histamine
Prostaglandinen
Wat veroorzaakt een ontstekingsmassa/ ontstekingsinfiltraat?
Waaruit bestaat het?
Histamine zorgt voor een verhoging van de permeabiliteit
Waardoor leukocyten, eiwitten en vocht uit de bloedbaan treden
Benoem de effecten van de inflammatiefase
Schade zoveel mogelijk beperken
Pijn zorgt voor rust
Goede doorbloeding
Dode en geïnfecteerde cellen worden opgeruimd door fagocytose en weefselherstel kan beginnen
Hoe heet het weefsel dat gevormd wordt tijdens de proliferatie fase? En wanneer start deze?
Granulatieweefsel
Vanaf dag 5 tot dag 21
Wanneer start de remodelleringsfase?
Vanaf 3 weken tot 2 jaar
Waarom dien je adrenaline toe bij een anafylactische shock?
Door de histamine treedt er vasodilatatie op, de adrenaline zorgt voor een tijdelijke vasoconstrictie
Bel altijd 112 na toedienen van een epipen
