Aðlögun að umhverfi

Question 1

Nefndu dæmi um aðlögun barrskóga að snjóþungum, köldum vetrum og svölum sumrum. 4 atriði

Answer 1

1. Kónískt vaxtarlag.
2. Sveigjanlegar greinar sem þola snjóþunga.
3. Barrnálar í stað laufa.
4. Þétt plöntuþekja.

Question 2

Hvernig gagnast barrnálar slíkum aðstæðum, köldum og snjóþungum? 4 atriði

Answer 2

1. Lögun þeirra og þykk vaxhúð ver gegn vindálagi
2. og uppgufun.
3. Þær ljóstillífa, jafnvel við lágan hita og að vetri.
4. Aðeins hluti fellur árlega og minni orka fer því í endurnýjun.

Question 3

Hvernig rótarkerfi hentar við grunnan jarðveg með lítið örverulíf?

Answer 3

Víðfemt og grunnt, eins og á barrtrjám.

Question 4

Nefndu dæmi um aðlögun að heitum sumrum og köldum vetrum. 4 atriði

Answer 4

1. Þunn og stór lauf
2. sem falla að hausti.
3. Umfangsmmikil króna til að fanga sem mesta sólarorku yfir sumarið.
4. Blómgun fyrir lauffall svo fræ dreifist víða.

Question 5

Hvernig hefur lauffall góð áhrif við slík vaxtarskilyrði, heit sumur/kaldir vetur? 2 atriði

Answer 5

1. Minnkar rakatap og trén þurfa þá ekki að sinna vatns- og næringarefnissöfnun.
2. Hluti næringarinnar flyst inn í æðakerfi trésins og myndar vetrarforða.

Question 6

Nefndu dæmi um aðlögun að næringarsnauðum hálendisjarðvegi Íslands; melum, söndum, klettum og fjallstindum. 3 atriði

Answer 6

Melasólin.
1. Þéttur blaðvöxtur,
2. stuttir stilkar í stofnhvirfingum við jörð til að verjast gegn vindálagi og nýta hitann frá jörðinni.
3. Hæring á stönglum, blöðum og bikarblöðum til varnar gegn þurrki og vindi.

Question 7

Nefndu dæmi um aðlögun að þurru umhverfi hvað varðar næringu

Answer 7

Plantan safnar forða í stofn, greinar og rætur þegar rignir, en fellir lauf á þurrkatímum.

Question 8

Nefndu dæmi um aðlögun gegn afráni og sjúkdómum. 5 atriði

Answer 8

1. Þyrnar,
2. brennihár,
3. hæring,
4. barklag
5. mjólkursafi.

Question 9

Hvað hefur áhrif á stærð fræja?

Answer 9

Fræ eru stærri þar sem samkeppni og þéttni er meiri, birta minni, minni næring og lélegra aðgengi að vatni. Frædreifing er þar erfiðari.

Question 10

Með hvaða 4 aðferðum geta fræ dreifst?

Answer 10

Með vindi, vatni, skordýrum og öðrum dýrum, eða með þyngdaraflinu sjálfu.

Question 11

Hvernig getur fjölgun með fræjum verið mismunandi milli tegunda?

Answer 11

Sum spíra hratt en önnur geta legið í dvala jafnvel í einhver ár. Sumar tegundir framleiða gríðarlegt magn af fræjum til að auka líkurnar, aðrar framleiða færri og sterkari fræ.

Question 12

Hvað hefur áhrif á fjölda fræja?

Answer 12

Magn orku og forða sem fræin ná að safna. Betra aðgengi að næringu = fleiri fræ, með minni forða. Spírun því ólíklegri pr fræ.

Question 13

Útskýrðu hvernig dvali laukjurta virkar. 7 atriði

Answer 13

1. Laukurinn inniheldur öll plöntulíffærinn í saman rekinni mynd.
2. Lauf ummyndast í þykk forða- og rakageymslublöð
3. vaxtarbrum varðveitast í blaðöxlum þeirra.
4. Stöngull ummyndast í flata laukköku
5. með dvalarætur í formi hnúða á botninum.
6. Ystu lauf ummyndast í þunnt skæni sem ver gegn ofþornun og nagi dýra.
7. Ef blómstöngull skaddast myndar laukurinn hliðarlauka til að fjölga sér.

Question 14

Hvaða 3 ástæður geta verið fyrir frædvala? Nefndu 3.

Answer 14

1, Meðfæddur dvali: er í genunum.
2. Aðstæður: þurfa að vera hagstæðar svo þau spíri
3. Áunninn dvali: spýrar ekki ef það hefur lent í stressi.

Question 15

Hvenær vakna fræ úr dvala?

Answer 15

Þegar ytri aðstæður eru hagstæðar; hiti, birta, raki, aðgengi að næringu. Og þegar frækímið er tilbúið; nægur næringarforði og fræskurn rofnar.

Question 16

Hvað er fræforði?

Answer 16

Áætlaður fjöldi fræja á flatareiningu jarðvegs.