Actuele criminologie H3 + HC3 Flashcards

1
Q

De politie registreert criminaliteit en spoort verdachten op. Wat heeft de politie als organisatiestructuur sinds 2013 en uitvoeringstaken?

A

Organisatiestructuur: één politieorganisatie -> de Nationale Politie
Uitvoeringstaken: De politie draagt zorg voor:
- Het registreren van meldingen van criminaliteit
- Opsporen (als objectief en redelijk vermoeden van strafbaar feit)
- Opmaken van een proces verbaal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat zijn de hoofdtaken van de politie? art. 3 Politiewet

A

Hoofdtaken:
- Handhaven openbare orde
- Bescherming veiligheid burgers
- Preventie
- Hulpverlening
- Opsporing strafbare feiten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat zijn de bevoegdheden van de politie (zonder toestemming vooraf en met toestemming vooraf)

A

Bevoegdheden zonder toestemming vooraf mag de politie:
- Staande houden verdachte
- Aanhouden/arresteren
- Vrijheid benemen
- Fouilleren
- Zaken in beslag nemen
Bevoegdheden waar toestemming voor is vereist:
- Huiszoeking
- Infiltratie
- Informanten
- Inkijkoperaties
- Preventief fouilleren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Het OM vervolgt verdachten. Wat heeft het OM als hoofdtaken?

A
  • Leiden opsporingsonderzoek
  • Vervolgen van strafbare feiten (dus het voor de rechter brengen) en het opleggen van sancties
  • Het doen uitvoeren van opgelegde vonnissen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat zijn de belangrijkste actoren (personen) bij het OM?

A
  • OvJ (bij rechtbank)
  • Advocaat-Generaal (AG bij gerechtshoven)
  • Procureur-Generaal (PG bij Hoge Raad)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat zijn de uitvoeringstaken van het OM? Ze beslissen over:

A
  • Beleidssepot -> niet vervolgen om beleidsredenen bv. geen tijd, niet belangrijk genoeg
  • Technisch sepot -> te weinig bewijs
  • Schikking/transactie -> taakstraf of geldboete; afspraak tussen OvJ en vd, niet voor de rechter brengen onder bepaalde voorwaarden
  • Strafbeschikking -> officier die taak van de rechter overneemt en de verdachte een straf oplegt (alleen bij kleine vergrijpen)
  • Dagvaarding -> naar rechter
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

De rechterlijke macht berecht verdachten. Wat heeft de rechter als hoofdtaken?

A
  • Waarheidsvinding
  • Opleggen sancties en maatregelen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat zijn de belangrijkste actoren in eerste aanleg?

A
  • Kantonrechter: voor overtredingen
  • Politierechter: voor lichte misdrijven
  • Meervoudige kamer: voor ernstige misdrijven
  • Kinderrechter: delicten gepleegd door minderjarigen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat zijn de belangrijkste actoren bij beroep en cassatie?

A
  • Gerechtshoven: behandelen zaken opnieuw
  • Hoge Raad: onderzoekt of eerder gebruikte rechtsregels correct zijn toegepast
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Organisatie belast met de ten uitvoerlegging van opgelegde sancties zijn o.a.:

A
  • Centraal Justitieel Incasso Bureau -> Innen van boetes
  • Reclassering:
    Hulpverlening aan personen die met justitie in aanraking zijn gekomen
    Onderzoek van verdachte voor OvJ en rechter
    Begeleiden en toezichthouden (bij taakstraffen)
  • Dienst Justitiële Inrichtingen -> Uitvoeren van gevangenisstraffen (incl. TBS)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat wordt er verstaan onder selectiviteit in de strafrechtsketen?

A

Het verschijnsel dat systematische (niet-toevallige) factoren bepalen welke natuurlijke of rechtspersonen uit het totaal van wetsovertreders in aanraking komen met de politie en/of justitie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Selectie vindt plaats bij verschillende onderdelen van de strafrechtsketen, zoals bij en om welke redenen:

A
  • Burgers -> geringe schade, gebrekkige kennis, gebrek aan vertrouwen strafrechtelijk systeem
  • Politie: delict niet opgelost, onvoldoende bewijs (politiesepot), onvoldoende prioriteit, gebrek capaciteit
  • OM: onvoldoende bewijs (technisch sepot), onvoldoende prioriteit (beleidssepot), gebrek capaciteit
  • Rechter: onvoldoende bewijs
  • Uitvoeringsorganisaties; gebrek aan capaciteit, onvoldoende prioriteit
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Selectie in de strafrechtsketen betekent dat criminologen goed moeten opletten bij de interpretatie van criminaliteitscijfers, o.a. bij het bestuderen van:

A
  • Verschillen tussen databronnen
  • Verschillen tussen groepen
  • Verschillen tussen perioden
  • Verschillen tussen landen, gemeenten en regio’s
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hoe kan selectie worden gezien en hoe kan filtering worden gezien?

A
  • Selectie als een trechter. Gaat over aantallen -> Gaat van heel veel wetsovertredingen naar uiteindelijk maar heel weinig mensen die daadwerkelijk in de gevangenis eindigen.
  • Filtering als zeef -> hangt af van kenmerken van de dader/slachtoffer/zaak
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hoe ziet de selectietrechter eruit beginnend bij ernstige misdrijven gepleegd, eindigend bij gevangenisstraf?

A
  • Ernstige misdrijven gepleegd
  • Ernstige misdrijven gepleegd en tot kennis gekomen bij de politie
  • Arrestaties van de politie voor de gerapporteerde misdrijven
  • Formele beschuldiging en detentie
  • Schuldbekentenissen
  • Veroordeeld
  • Voorwaardelijke gevangenisstraf
  • Gevangenisstraf
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat wordt er onder filtering verstaan?

A

Bij filtering gaat het vooral om de beslissing of er wel of niet over wordt gegaan tot vervolging. Bij de beslissing te vervolgen of te seponeren spelen allerlei invloeden een rol.

17
Q

Filtering in de strafrechtsketen vindt in elk van de fasen plaats. Diverse factoren spelen daarbij een rol, welke?

A
  • Delictkenmerken: ernst (type delict, wapengebruik), verzekering, aandacht in de media, aandacht in politiek
  • Slachtofferkenmerken: eigen rol (bv. seksuele delicten), (on)bekend bij dader, SES (werk, wonen, relatie) kenmerken
  • Daderkenmerken: spijt, SES (werk, wonen, relatie), relatie met slachtoffer, strafblad, geslacht
  • Kenmerken van actoren in strafrechtsketen: tijdgebrek, capaciteit, opleiding, achtergrond
  • Politieke invloed (van de minister van Justitie)
18
Q

Mogelijke verklaringen van filtering zijn:

A
  • Gedrag van burgers: bij het plegen van criminaliteit en aangeven van criminaliteit
  • Gedrag van actoren in de strafrechtsketen: onbewuste indirecte en statistische discriminatie; profileren door actoren: maatregelen bewust richten op bepaalde groepen; discriminatie
19
Q

Filtering in de strafrechtsketen betekent dat criminologen goed moeten opletten bij de interpretatie van criminaliteitscijfers, o.a. bij het bestuderen van:

A
  • Verschillen tussen databronnen
  • Verschillen tussen groepen
  • Verschillen tussen type delicten
  • Verschillen tussen perioden
  • Verschillen tussen landen, gemeenten en regio’s
20
Q

Wat zijn voorbeelden van filtering in de strafrechtsketen?

A
  • Etnische verschillen bij opsporing
  • Etnische verschillen bij straftoemeting (Rapport Raad voor de Rechtspraak)
  • In VS: Black Lives Matter
21
Q

Wat wordt er verstaan onder het strafrechtelijk systeem?

A

Geheel van organisaties en personen dat bepaalt welke gedragingen strafbaar zijn en zorg draagt voor de opsporing van overtreders, hun vervolging en berechting en voor de eventuele tenuitvoerlegging van de aan hen opgelegde straffen.

22
Q

Wat is het ophelderingspercentage en waar hangt dit vanaf?

A

Het percentage ter kennis gekomen misdrijven waarvan een verdachte bekend wordt. Het ophelderingspercentage verschilt sterk per soort criminaliteit. Of dit percentage hoog of laag is, is mede afhankelijk van de norm die wordt gesteld, door vergelijking met andere landen en vooral door de geleverde inspanningen per delictstype.

23
Q

Wat is de taak van de rechtercommissaris?

A

De rechtercommissaris neemt beslissingen over het vooronderzoek in strafzaken, bv. het horen van getuigen en het in bewaring stellen van verdachten

24
Q

Wat zijn de 3 vormen van selectiviteit en wat zijn de gevolgen?

A
  • Selectiviteit door capaciteitsgebrek: hoge werklast en voortdurend capaciteitsgebrek -> niet toe komen aan alle zaken.
  • Selectiviteit door regionale verschillen: regio’s hebben verschillend beleid en passen regels anders toe. Er zijn variaties in ophelderingspercentages en verschillen in sepotbeleid en straftoemeting
  • Selectiviteit op basis van persoonskenmerken: op vooroordelen berustende collectieve verdenkingen -> in strijd met het beginsel van rechtsgelijkheid. Opsporingsambtenaren die selectief te werk gaan en extra aandacht besteden aan bepaalde groepskenmerken.
25
Q

Hoe wordt het aantal ondervonden misdrijven bepaald?

A

Met behulp van slachtofferenquêtes

26
Q

Wat is er zo nadelig aan de filtering tijdens de loop van strafzaken door het strafrechtelijk systeem?

A

De aanzienlijke discretionaire ruimte die functionarissen hebben binnen dit systeem: autonomie van een politieambtenaar die zelf bepaalt hoe hij optreedt. Dit is een grote reden waarom het aantal getinte mensen overbevolkt is in de gevangenis: discriminatie

27
Q

Op basis van welke groepskenmerken komt vaak persoonsgerichte selectiviteit voor?

A
  • Sociaal milieu -> lagere sociale milieus
  • Sekse -> overgrote meerderheid van de verdachten zijn man; vrouwen krijgen lagere straf
  • Etniciteit -> politie is racistisch
28
Q

Bij straftoelegging wordt naar verschillende factoren gekeken die een rol spelen bij het bepalen van de strafmaat. Welke conclusies kwamen naar voren over persoonsgerichte selectiviteit door de rechter?

A
  • Vrouwen en meisjes krijgen structureel een lagere straf voor dezelfde delicten
  • Surinamers en Antillianen gaan voor dezelfde delicten eerder de gevangenis in
  • Daders met een Nederlands uiterlijk die ook de Nederlandse taal spreken blijken de minste kans te hebben om veroordeeld te worden tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf
29
Q

Hoe worden de normen rondom discretionaire bevoegdheden aangepakt zodat er geen of in mindere mate discriminatie optreedt?

A

Bij vormen van criminaliteit die als een belangrijk maatschappelijk probleem worden gezien zijn afzonderlijke richtlijnen opgesteld die aangeven welke prioriteiten de politie moet stellen bij haar opsporingsactiviteiten. Er kan alleen hiervan worden afgeweken indien er daarvoor argumenten aangevoerd konden worden.

30
Q

Hoe zag strafrecht er vroeger uit vs nu?

A

Vroeger: casuïstisch: per geval wordt er gekeken wat de situatie precies is en hoe iemand gestraft moet worden.
Nu: Uiting van het overheidsbeleid en gemiddelde van voorgaande straffen op vergelijkbare delicten

31
Q

Waar hangt de doorlooptijd van een strafproces vanaf?

A

Van de complexiteit en de ernst van het strafbare feit

32
Q

Waarom wordt er naar strafrechtspleging verwezen als een afvalrace?

A

Slechts een klein deel van alle gepleegde strafbare feiten wordt daadwerkelijk bestraft. Dit komt door selectie en filtering