7η Διάλεξη : Επικουρικά Πεπτικά Σπλάγχνα

Question 1

ΗΠΑΡ
ανατομική θεση
Ανατομικές σχεσεις
Αγγειωση
νευρωση
Λεμφικη αποχετευση

Answer 1

o
Μεγαλύτερος αδένας του σώματος
o
Μεγαλύτερο ενδοκοιλιακό όργανο
o
Δεύτερο μεγαλύτερο μονήρες όργανο
o
Έχει βάρος περίπου 1500 γραμμάρια

Υπεύθυνο για το 2% του βάρους του ενηλίκου και το 5% του βάρους του νηπίου

Ανατομική Θέση:
 Δεξιό Υποχόνδριο
 Επιγάστριο
 Αριστερό Υποχόνδριο

Άνω όριο  5ο
μεσοπλεύριο διάστημα

Κάτω όριο  Πλευρικό τόξο

o
Ανατομικές Σχέσεις:

Πάνω από τη διαφραγματική επιφάνεια  Θόλος του διαφράγματος

Οπίσθια της γυμνής επιφάνειας  Διάφραγμα

Η σπλαγχνική επιφάνεια έχει σχέση με:
 ΔΕ τμήμα στομάχου
 Άνω μοίρα 12δακτύλου
 Έλασσον επίπλουν
 Χοληδόχος κύστη
 ΔΕ κολική καμπή

Αγγείωση Ήπατος:

Το ήπαρ δέχεται αίμα από 2 πηγές:
A. Ιδίως Ηπατική Αρτηρία:
o
Αποτελεί κλάδο της κοινής ηπατικής αρτηρίας
o
Διαιρείται σε ΔΕ και ΑΡ κλάδο (ένα για κάθε λοβό) οι οποίοι διαιρούνται σε
τμηματικούς κλάδους (ένα για κάθε ηπατικό τμήμα)
o
Το αρτηριακό αίμα αντιστοιχεί στο 20-25% της συνολικής παροχής αίματος
προς το όργανο και κατανέμεται ιδιαίτερα στους ενδοηπατικούς
χοληφόρους πόρους
o
Η Κοινή Ηπατική Αρτηρία εκφύεται από την κοιλιακή αρτηρία και χορηγεί 3
κλάδους:

Ιδίως ηπατική αρτηρία

Γαστρο12δακτυλική αρτηρία

ΔΕ γαστρική αρτηρία
B. Πυλαία Φλέβα:
o
Σχηματίζεται από τη συμβολή της άνω μεσεντέριας φλέβας και της
σπληνικής φλέβας (μερικές φορές και η κάτω μεσεντέρια φλέβα)
o
Διαιρείται σε ΔΕ και ΑΡ κλάδο (ένα για κάθε λοβό) οι οποίοι διαιρούνται σε
τμηματικούς κλάδους (ένα για κάθε ηπατικό τμήμα)
o
Συλλέγει φλεβικό αίμα από το στόμαχο, το έντερο, το πάγκρεας και το
σπλήνα και το μεταφέρει στο ήπαρ συνεισφέροντας έτσι στο 70-75% της
αιμάτωσης του και κατανέμοντας το στο ηπατικό παρέγχυμα

Η φλεβική αποχέτευση γίνεται μέσω των ηπατικών φλεβών (δεξιά, μέση και αριστερή) οι
οποίες εκβάλλουν στην Κάτω Κοίλη Φλέβα.

o
Λεμφική Αποχέτευση Ήπατος:

Λεμφαδένες της πύλης του ήπατος

Λεμφαδένες του ηπατο12δακτυλικού συνδέσμου (  Κοιλιακοί Λεμφαδένες)

Φρενικοί λεμφαδένες (  Παραστερνικοί λεμφαδένες)
o
Νεύρωση Ήπατος:

Ηπατικό νευρικό πλέγμα  Αποτελείται από:
 Συμπαθητικές ίνες από το κοιλιακό πλέγμα
 Παρασυμπαθητικές ίνες από το πρόσθιο & οπίσθιο πνευμονογαστρικό νεύρο

Question 2

ΕΠΙΦΆΝΕΙΕΣ ΗΠΑΤΟΣ

Answer 2

1. Διαφραγματική Επιφάνεια:
   - Κάτω από το διάφραγμα
   - Έχει σχήμα θόλου
2. Γυμνή Επιφάνεια:
    Δεν καλύπτεται από περιτόναιο
    Σε άμεση επαφή με το διάφραγμα
3. Σπλαγχνική Επιφάνεια:
    Οπίσθια κάτω κοίλη επιφάνεια
   - Βλέπει προς τα κάτω

Question 3

ΣΎΝΔΕΣΜΟΙ ΗΠΑΤΟΣ (6)

Answer 3


Αποτελούν πτυχώσεις του περιτοναίου που συγκρατούν το ήπαρ στη θέση του. Αυτοί είναι:
 Στρογύλλος
 Φλεβώδης
 Δρεπανοειδής
 ΔΕ & ΑΡ Τρίγωνος
 Ηπατο12δακτυλικός
 Ηπατογαστρικός

Question 4

ΠΎΛΗ ΗΠΑΤΟΣ

Answer 4


Εντοπίζεται στη σπλαγχνική επιφάνεια του ήπατος

Έχει μήκος 5 εκατοστά

Περιεχόμενα:
1. Πυλαία φλέβα
2. Ηπατική αρτηρία
3. Ηπατικοί πόροι
4. Νευρικό πλέγμα ήπατος
5. Λεμφαγγεία

Question 5

ΗΠΑΤΟΔΩΔΕΚΑΔΑΚΤΥΛΙΚΌΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ

Answer 5


Αποτελεί το παχύ ελεύθερο χείλος του ελάσσονος επιπλόου που εκτείνεται μεταξύ της 
πύλης του ήπατος και του 12δακτύλου

Περιεχόμενα:
1. Πυλαία φλέβα
2. Ιδίως ηπατική αρτηρία
3. Χοληδόχος ΠΌΡΟΣ ( Πυλαία Τριάδα)
4. Κοινός ηπατικός πόρος
5. Ηπατικό νευρικό πλέγμα
6. Λεμφαδένες

Question 6

ΛΟΒΟΙ ΗΠΑΤΟΣ

Answer 6

A. Ανατομική (Μορφολογική) Διαίρεση:
 Δεξιός λοβός
 Αριστερό λοβός
 Τετράπλευρος λοβός
 Κερκοφόρος λοβός
B. Λειτουργική (Αγγειακή) Διαίρεση:
 Βασίζεται στην ανατομία της αιμάτωσης και της αποχέτευσης των χοληφόρων αγγείων που έχουν οι 2 λοβοί και τα 8 τμήματα:
o
Δεξιός Λοβός  V, VI, VII, VIII

Δεξιός κλάδος πυλαίας φλέβας

Δεξιός κλάδος ηπατικής αρτηρίας

Δεξιός ηπατικός πόρος  Αποχέτευση χολής
o
Αριστερός Λοβός  I, II, III, IV

Αριστερός κλάδος πυλαίας φλέβας

Αριστερός κλάδος ηπατικής αρτηρίας

Αριστερός ηπατικός πόρος  Αποχέτευση χολής
o
Ηπατικό Τμήμα

Τμηματικός κλάδος πυλαίας φλέβας

Τμηματικός κλάδος ηπατικής αρτηρίας

Τμηματικός κλάδος ηπατικού πόρου  Αποχέτευση χολής

Question 7

ΗΠΑΤΙΚΌ ΛΟΒΙΟ

Answer 7


Έχει σχήμα εξάγωνο

Στο κέντρο  Κεντρική φλέβα (εκβάλλει στην πυλαία φλέβα)

Στις γωνίες  Πυλαία τριάδα:
 Κλάδος πυλαίας φλέβας
 Κλάδος ηπατικής αρτηρίας
 Κλάδος χοληφόρου πόρου

Question 8

ΧΟΛΗΦΟΡΟΙ ΠΟΡΟΙ
πορεια
αγγειωση
Λεμφικη αποχετευση

Answer 8

o
Μεταφέρουν τη χολή από το ήπαρ στο 12δάκτυλο
o
Συνεχής παραγωγή της χολής από το ήπαρ
o
Αποθήκευση και συμπύκνωση της χολής μέσα στη χοληδόχο κύστη
o
Απελευθέρωση της χολής κατά διαστήματα από τη χοληδόχο κύστη όταν το λίπος εισέρχεται στο
12δακτυλο
o
Η χολή γαλακτοματοποιεί το λίπος ούτως ώστε να μπορεί να απορροφηθεί από το λεπτό έντερο

o
Πορεία:

Ενδοηπατικά Χολαγγεία

Τμηματικοί Πόροι

ΔΕ & ΑΡ Ηπατικός Πόρος

Κοινός Ηπατικός Πόρος (με αυτόν συμβάλλει ο Κυστικός Πόρος)

Χοληδόχος Πόρος (με αυτόν συμβάλλει ο Κύριος Παγκρεατικός Πόρος)

 Ο Χοληδόχος Πόρος μαζί με τον Κύριο Παγκρεατικό Πόρο σχηματίζουν την Ηπατοπαγκρεατική
Λήκυθο η οποία εκβάλλει στην μείζονα Ηπατοπαγκρεατική Θηλή (φύμα του Vater) στη 2η
μοίρα
του 12δακτύλου.

 Στον Χοληδόχο Πόρο, στον Κύριο Παγκρεατικό Πόρο και στην Ηπατοπαγκρεατική Λήκυθο υπάρχουν 
αντίστοιχα οι εξής σφιγκτήρες:
 Σφιγκτήρας του χοληδόχου πόρου
 Σφιγκτήρας του παγκρεατικού πόρου
 Σφιγκτήρας της ηπατοπαγκρεατικής ληκύθου

Νευρώνονται από το Αυτόνομο Νευρικό Σύστημα και ελέγχουν την πορεία της χολής και 
του παγκρεατικού υγρού.
o
Αρτηριακή Αιμάτωση:

Γαστρο12δακτυλική αρτηρία

Οπίσθια άνω παγκρεατο12δακτυλική αρτηρία

ΔΕ ηπατική αρτηρία

Κυστική αρτηρία
o
Φλεβική Αποχέτευση:

Οπίσθια άνω παγκρεατο12δακτυλική φλέβα

Ενδοηπατικές φλέβες
o
Λεμφική Αποχέτευση:

Κυστικοί λεμφαδένες

Ηπατο12δακτυλικοί λεμφαδένες

Κοιλιακοί λεμφαδένες

Question 9

ΧΟΛΗΔΌΧΟΣ ΚΥΣΤΗ
ανατομική θεση
μοιρες
Αγγειωση 
νευρωση
Λεμφικη αποχετευση

Answer 9

o
Απιοειδές σχήμα μήκους 7-8 εκατοστών
o
Συγκρατεί μέχρι 50 cm3 (ή 50 cc)
o
Ανατομική Θέση:

Σπλαγχνική επιφάνεια ήπατος

Κατά μήκος του δεξιού χείλους του τετράπλευρου λοβού

Εντός του κυστικού βόθρου
o
Μοίρες:

Πυθμένας

Σώμα 

Αυχένας
Ο Κυστικός Πόρος μήκους 3-4 εκατοστών συνδέει τον 
αυχένα της χοληδόχου κύστης με τον κοινό ηπατικό πόρο.

o
Αρτηριακή Αιμάτωση:

Κυστική αρτηρία (κλάδος ΔΕ ηπατικής αρτηρίας)
o
Φλεβική Αποχέτευση:

Αυχένας & κυστικός πόρος  Κυστικές φλέβες

Πυθμένας & σώμα  Απευθείας στο ήπαρ (ηπατικά κολποειδή)
o
Λεμφική Αποχέτευση:

Κυστικοί λεμφαδένες

Ηπατο12δακτυλικοί λεμφαδένες

Κοιλιακοί λεμφαδένες
o
Νεύρωση:

Συμπαθητικές ίνες

Παρασυμπαθητικές ίνες (Ε.Σ. Χ)

Question 10

ΠΑΓΚΡΕΑΣ
ανατομική θεση
Μοιρες
Ανατομικές σχεσεις

Answer 10

o
Επιμηκυσμένος, επικουρικός, πεπτικός εξωκρινής και ενδοκρινής αδένας
o
Το πάγκρεας περιλαμβάνει:

Εξωκρινής έκκριση  Παγκρεατικό υγρό από τα κύτταρα των αδενοκυψελών το οποίο 
εισέρχεται στο 12δάκτυλο διαμέσου του κύριου παγκρεατικού πόρου

Ενδοκρινής έκκριση  Γλυκαγόνη & Ινσουλίνη από τα νησίδια του παγκρέατος 
(Langerhans) οι οποίες εισέρχονται μέσα στην κυκλοφορία του αίματος
o
Ανατομική Θέση:

Επιγάστριο

ΑΡ Υποχόνδριο

Οπισθοπεριτοναϊκά στο ύψος των Ο1 – Ο3 σπονδύλων (διαπυλωρικό επίπεδο)
o
Μοίρες:

Κεφαλή (βρίσκεται εντός της αγκύλης του 12δακτύλου)

Αγκιστροειδής απόφυση

Αυχένας

Σώμα

Ουρά
o
Ανατομικές Σχέσεις:

A. Πρόσθια επιφάνεια Παγκρέατος:
 Καλύπτεται από περιτόναιο
 Οπίσθια επιφάνεια στομάχου

B. Οπίσθια επιφάνεια Κεφαλής:
 Χοληδόχος πόρος
 Κάτω κοίλη φλέβα
 Δεξιά νεφρική αρτηρία & φλέβα

C. Οπίσθια επιφάνεια Αυχένα:
 Άνω μεσεντέρια αρτηρία & φλέβα

D. Οπίσθια επιφάνεια Σώματος:
 Ανώτεροι οσφυϊκοί σπόνδυλοι
 Αορτή
 Αριστερός νεφρός, επινεφρίδιο & αγγεία
 Σπληνική φλέβα

E. Ουρά Παγκρέατος:
 Οπίσθια  Σπληνική αρτηρία & φλέβα
 Αριστερά  Σπλήνας

F. Αγκιστροειδής Απόφυση:
 Πρόσθια  Άνω μεσεντέρια αγγεία
 Οπίσθια  Αορτή

Question 11

ΣΠΛΗΝΑΣ
ανατομική θεση
Ανατομικές Σχεσεις
Συνδεσμοι
Πύλη του σπληνος
Αγγειωση 
Νευρωση

Answer 11

ς
o
Αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη μάζα λεμφικού ιστού
o
Καλύπτεται από περιτόναιο
o
Μήκος 12 εκατοστά, πλάτος 7 εκατοστά
o
Περιβάλλεται από κάψα και έχει ινώδεις δοκίδες οι οποίες έχουν λίγες λείες μυϊκές ίνες
o
Ανατομική Θέση: ΑΡ Υποχόνδριο
o
Ανατομικές Σχέσεις:

Μπροστά & Δεξιά  Στόμαχος

Δεξιά  Ουρά παγκρέατος

Οπίσθια  Αριστερός νεφρός

Πάνω  Διάφραγμα

Αριστερά  9η
, 10η
, 11η
πλευρά
o
Σύνδεσμοι:

Σπληνογαστρικός

Σπληνονεφρικός

Φρενοσπληνικός

Σπληνοκολικός
o
Πύλη του Σπληνός:

Σπληνική αρτηρία

Σπληνική φλέβα

Λεμφαγγεία

Νεύρα
o
Αρτηριακή Αιμάτωση:

Σπληνική αρτηρία (μεγαλύτερος κλάδος κοιλιακής αρτηρίας)
o
Φλεβική Αποχέτευση:

Σπληνική φλέβα (εκβάλλει με την άνω μεσεντέρια φλέβα για το σχηματισμό της πυλαίας 
φλέβας)
o
Νεύρωση: Κλάδοι κοιλιακού πλέγματος

Question 12

ΠΥΛΑΙΟ - ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΝΑΣΤΟΜΩΣΕΙΣ

Answer 12

o
Το πυλαίο φλεβικό σύστημα επικοινωνεί με το φλεβικό σύστημα της συστηματικής κυκλοφορίας.
o
Οι αναστομώσεις αυτές παρέχουν μία παράπλευρη κυκλοφορία σε περιπτώσεις αποφράξεων στο
ήπαρ ή στην πυλαία φλέβα.
o
Αυτές οι εναλλακτικές οδοί είναι διαθέσιμες επειδή η πυλαία φλέβα και οι κλάδοι της δεν έχουν
βαλβίδες και έτσι το αίμα μπορεί να κυλήσει κατά αντίθετη κατεύθυνση μέσα στην κάτω κοίλη
φλέβα.
o
Οι πυλαιο-συστηματικές αναστομώσεις είναι οι εξής:
1. Οισοφαγικοί κλάδοι αριστερής γαστρικής φλέβας & οισοφαγικές φλέβες που εκβάλλουν
στο πυλαίο σύστημα
2. Παρομφάλιες φλέβες δρεπανοειδούς συνδέσμου του ήπατος & υποδόριες φλέβες του
πρόσθιου κοιλιακού τοιχώματος
3. Άνω ορθική φλέβα & μέση, κάτω ορθρική φλέβα
4. Κλάδοι σπληνικής και παγκρεατικής φλέβας & αριστερή νεφρική φλέβα
5. Κολικές φλέβες & οσφυϊκές φλέβες του οπίσθιου κοιλιακού τοιχώματος