4η Διάλεξη: Αναπνευστικό Σύστημα Flashcards
ΡΙΣ
ανατομική δομη
Οστεινος σκελετός σοσ
Ρινικό διαφραγμα
o Περιέχει το όργανο της όσφρησης o Αποτελεί το όργανο της αναπνοής o Ανατομική Δομή: Ρίζα Ράχη Κορυφή ή Ακρορίνιο Ρώθωνας ή Μυκτήρας Ρινικό διάφραγμα Πτερύγιο o Οστέινος Σκελετός: 2 ρινικά Ρινική μοίρα μετωπιαίου οστού 2 μετωπιαίες αποφύσεις των άνω γναθών Σφηνοειδές Ηθμοειδές Υπερώιο Κάτω ρινική κόγχη Ύνιδα o Ρινικό Διάφραγμα: Αποτελείται από: Το κάθετο πέταλο του ηθμοειδούς οστού Την ύνιδα Το χόνδρο του ρινικού διαφράγματος Χωρίζει το διαμέρισμα της ρινός σε 2 ρινικές κοιλότητες (ΔΕ & ΑΡ) οι οποίες: Έχουν είσοδο από μπροστά μέσω των μυκτήρων και εκβάλλουν προς τα πίσω του ρινοφάρυγγα μέσω της χοάνης. Περιέχουν τις ρινικές κόγχες οι οποίες χωρίζονται σε άνω, μέση και κάτω και σχηματίζουν τον άνω, μέσο και κάτω ρινικό πόρο. Περιέχουν τις μήριγγες οι οποίες έχουν προστατευτικό ρόλο φιλτράροντας τα σωματίδια της σκόνης. Επαλείφονται με βλεννογόνο
2 ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΡΙΝΙΚΟΥ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟΥ
νευρωση
αιματωση
Αναπνευστική περιοχή Τα κατώτερα 2/3 του ρινικού βλεννογόνου στα οποία ο
εισερχόμενος αέρας θερμαίνεται και υγραίνεται προτού περάσει την υπόλοιπη άνω
αναπνευστική οδό προς τους πνεύμονες.
Οσφρητική περιοχή Το ανώτερο 1/3 του ρινικού βλεννογόνου το οποίο περιέχει το
όργανο της όσφρησης. Η προσπάθεια να μυρίσει ένα άτομο έλκει αέρα σε αυτήν την
περιοχή.
o
Νεύρωση:
Οσφρητικό νεύρο (Ε.Σ. Ι)
Άνω γναθικό νεύρο (Ε.Σ. V2)
o
Αιμάτωση:
Κλάδοι έσω γναθιαίας αρτηρίας (κλάδος έξω καρωτίδας)
Κλάδοι προσωπικής αρτηρίας
ΛΑΡΥΓΓΑΣ ανατομική θεση ανατομική δομη μοιρες Μύες ενεργειες αιματωση νευρωση Λεμφικη αποχετευση
o
Ανατομική Θέση: Πρόσθια μοίρα τραχήλου στο ύψος των Α3 – Α6 σπονδύλων
o
Ανατομική Δομή:
Έχει μήκος 5cm περίπου και εκτείνεται από το φάρυγγα έως την τραχεία και επικοινωνεί με
το στόμα και τη ρίνα μέσω της λαρυγγικής και της στοματικής μοίρας του φάρυγγα.
Σκελετός:
Αποτελείται από 9 χόνδρους οι οποίοι:
o
Συνδέονται μεταξύ τους με συνδέσμους και υμένες
o
Μεταβάλλουν το εύρος των φωνητικών πτυχών με τις κινήσεις τους
Οι χόνδροι είναι οι εξής:
o
Θυρεοειδής
o
Κρικοειδής
o
Επιγλωττίδα
o Αρυταινοειδείς (2)
o Κερατοειδείς (2)
o Σφηνοειδείς (2)
Περιλαμβάνει 2 αρθρώσεις:
o
Κρικοθυρεοειδής
o
Κρικοαρυταινοειδής
o
Μοίρες:
1. Άνω ή Πρόδομη Μεταξύ της εισόδου του λάρυγγα έως τις κοιλιαίες πτυχές
2. Μέση Μεταξύ των κοιλιαίων πτυχών έως τις φωνητικές χορδές
3. Κάτω Μεταξύ των φωνητικών πτυχών έως τον κρικοειδή χόνδρο
Φωνητικές Πτυχές (ή γνήσιες φωνητικές χορδές) Είναι υπεύθυνες για την παραγωγή της
φωνής και αποτελούνται από: i. Βλεννογόνο, ii. Το φωνητικό σύνδεσμο, iii. Τον ελαστικό
κώνο, iv. Τη γλωττίδα
Κοιλιαίες Πτυχές (ή νόθες φωνητικές χορδές) Έχουν προστατευτικό ρόλο και
αποτελούνται από: i. Βλεννογόνο, ii. Τους κοιλιαίους συνδέσμους
o
Μύες:
Οι λαρυγγικοί μύες διαιρούνται σε:
A. Ετερόχθονες (ή εξωτερικοί):
1. Μύες πάνω από το υοειδές οστό Ανελκτήρες του υοειδούς οστού & του
λάρυγγα
2. Μύες κάτω από το υοειδές οστό Καθελκτήρες του υοειδούς οστού &
του λάρυγγα
B. Αυτόχθονες (ή εσωτερικοί):
o
Ο ρόλος τους είναι να μεταβάλλουν το μήκος και την τάση των φωνητικών
πτυχών και το μέγεθος και το σχήμα της γλωττίδας κατά την παραγωγή της
φωνής.
Νεύρωση: Παλίνδρομο λαρυγγικό νεύρο (κλάδος Ε.Σ. Χ)
o
Ενέργειες:
i.
Όργανο φώνησης υπεύθυνο για την εκφορά ήχων με τη βοήθεια των φωνητικών πτυχών.
ii.
Αποτρέπει την είσοδο της τροφής και των ξένων σωμάτων στις κατώτερες αναπνευστικές
οδούς.
iii.
Οι κινήσεις των χόνδρων του λάρυγγα μεταβάλλουν το άνοιγμα μεταξύ των φωνητικών
πτυχών και έτσι αλλάζει ο τόνος των ήχων κατά τη δίοδο του αέρα μέσα από αυτές.
iv.
Οι ήχοι μετατρέπονται στον κατάλληλο λόγο με τα όργανα της άρθρωσης και της αντήχησης
o
Αιμάτωση: άνω & κάτω λαρυγγική αρτηρία
o
Νεύρωση: κλάδοι πνευμονογαστρικού νεύρου (Ε.Σ. Χ)
Άνω & κάτω λαρυγγικό νεύρο
Έξω & έσω λαρυγγικό νεύρο
Παλίνδρομο λαρυγγικό νεύρο
o
Λεμφική Αποχέτευση: Άνω & κάτω εν τω βάθει τραχηλικοί λεμφαδένες
ΤΡΑΧΕΙΑ
ανατομική θεση
δομη
Ανατομικές σχεσεις
o
Ανατομική Θέση: Εκτείνεται από το λάρυγγα έως μέσα στο θώρακα
o
Ανατομική Δομή:
Ινοχόνδρινος σωλήνας που μεταφέρει αέρα από και προς τους πνεύμονες.
Έχει μήκος 12cm και μέσα στο θώρακα απολήγει προς τα κάτω διαιρούμενος σε δεξιό και
αριστερό κύριο βρόγχο.
Αποτελείται από 18-20 ημικρίκια, δηλαδή από ατελείς τραχειακούς χόνδρους, που
εκτείνονται ως το διχασμό της (τρόπιδα).
Οι χόνδροι τη διατηρούν διαβατή και είναι ανεπαρκείς προς τα πίσω όπου η τραχεία
βρίσκεται παρακείμενη με τον οισοφάγο.
Το οπίσθιο χάσμα συμπληρώνεται από συνδετικό ιστό και μύες (βοηθούν στο βίαιο
αερισμό).
Τραχειοοισοφαγική αύλακα Ανάμεσα στην τραχεία και στον οισοφάγο όπου
εντοπίζεται το παλίνδρομο λαρυγγικό νεύρο
o
Ανατομικές Σχέσεις:
Πρόσθια (2ο – 3ο
ημικρίκιο) Ισθμός θυρεοειδούς αδένα
Δεξιά Ανώνυμη αρτηρία
Πλάγια Κοινές καρωτίδες & λοβοί θυρεοειδούς αδένα
Οπίσθια Οισοφάγος
ΘΩΡΑΚΙΚΉ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ
υπεζωκοτικη κοιλοτητα
o
Διαιρείται σε:
ΔΕ & ΑΡ υπεζωκοτική κοιλότητα
Μεσοθωράκιο
o
Υπεζωκοτική Κοιλότητα:
Κάθε υπεζωκοτική ή πνευμονική κοιλότητα (ΔΕ & ΑΡ) επενδύεται από έναν υπεζωκοτικό
σάκο (υπεζωκότα) ο οποίος αναδιπλώνεται και καλύπτει την έξω επιφάνεια των πνευμόνων
που καταλαμβάνουν τις κοιλότητες.
Κάθε πνεύμονας περιβάλλεται από και εγκλείεται μέσα σε έναν ορώδη υπεζωκοτικό σάκο ο
οποίος αποτελείται από 2 συνεχόμενα πέταλα:
Σπλαγχνικός υπεζωκότας Καλύπτει στενά τους πνεύμονες και προσφύεται
πάνω σε όλες τις επιφάνειες του
Τοιχωματικός υπεζωκότας Προσφύεται στο θωρακικό τοίχωμα, στο
μεσοθωράκιο και στο διάφραγμα
Στην υπεζωκοτική κοιλότητα, ο σχισμοειδής χώρος μεταξύ των πετάλων του υπεζωκότα,
περιέχει το πλευρικό ή υπεζωκοτικό υγρό, το οποίο εφυγραίνει και επιτρέπει στα πέταλα
του υπεζωκότα να ολισθαίνουν ομαλά το ένα πάνω στο άλλο κατά τη διάρκεια της
αναπνοής.
ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ Ανατομικές δομές πυλης αιματωση νευρωση πνευμ και υπεζ Λεμφικη αποχετευση βρογχικες Αρτηρίες και βρογχικες φλεβες
o Ζωτικό όργανο της αναπνοής o Κύρια λειτουργία Οξυγόνωση του αίματος με ταυτόχρονη απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα. o Βρίσκονται μέσα στις υπεζωκοτικές κοιλότητες (μία για κάθε πνεύμονα) και καλύπτονται από τον υπεζωκότα (ένα για κάθε πνεύμονα) για προστασία. o Κάθε πνεύμονας έχει: Κορυφή Στερνοκλειδική άρθρωση + 2,5 cm πάνω από κλείδα Βάση Επικάθεται και προσαρμόζεται πάνω στον ομόπλευρο θόλο του διαφράγματος 6η πλευρά (μπροστά) 8η πλευρά (πλάγια) 10η πλευρά (πίσω) o Ανατομικές Δομές Πύλης: 1. Κύριος βρόγχος 2. Κλάδος πνευμονικής αρτηρίας 3. 2 πνευμονικές φλέβες 4. Νεύρα ΑΝΣ 5. Λεμφαγγεία & λεμφαδένες 6. Βρογχικές αρτηρίες & φλέβες o Αρτηριακή Παροχή: πνευμονικές αρτηρίες (1 ΔΕ & 1 ΑΡ) διακλαδίζονται σε Λοβαίες, τμηματικές, υποτμηματικές αρτηρίες και τριχοειδή o Φλεβική Αποχέτευση: πνευμονικές φλέβες (2 ΔΕ & 2 ΑΡ) διακλαδίζονται σε Λοβαίες, τμηματικές, υποτμηματικές φλέβες και τριχοειδή o Νεύρωση πνευμόνων: Πνευμονογαστρικό νεύρο (Ε.Σ. Χ) (βρογχοσύσπαση, αγγειοσύσπαση) Συμπαθητικό (βρογχοδιαστολή, αγγειοδιαστολή) o Νεύρωση υπεζωκότων: Μεσοπλεύρια νεύρα & φρενικά νεύρα (τοιχωματικός υπεζωκότας) Αυτόνομο νευρικό σύστημα (σπλαγχνικός υπεζωκότας) o Λεμφική Αποχέτευση: Επιπολής λεμφικό πλέγμα: Βρογχοπνευμονικοί λεμφαδένες Τραχειοβρογχικοί λεμφαδένες Εν τω βάθει λεμφικό πλέγμα: Τραχειοβρογχικοί λεμφαδένες Βρογχοπνευμονικοί λεμφαδένες Πνευμονικοί λεμφαδένες Μεσοπνευμόνιοι λεμφαδένες Βρογχικές αρτηρίες: κλάδοι της θωρακικής αορτής και χορηγούν αίμα για τη θρέψη των πνευμόνων Βρογχικές φλέβες: εκβάλλουν στο σύστημα των άζυγων φλεβών
ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΔΕ ΚΑΙ ΑΡ ΠΝΕΥΜΟΝΑ
Διαφορές Πνευμόνων Δεξιός Πνεύμονας Αριστερός Πνεύμονας 2 μεσολόβιες γραμμές (λοξή, οριζόντια) 1 μεσολόβια γραμμή (λοξή) 3 λοβοί (άνω, μέσος, κάτω) 2 λοβοί (άνω, κάτω) Μεγαλύτερος, βαρύτερος, βραχύτερος, ευρύτερος Μεγαλύτερο μήκος, Μικρότερο πλάτος Βάση πιο ψηλά Βάση πιο χαμηλά
ΤΡΑΧΕΙΟΒΡΟΓΧΙΚΟ ΔΈΝΔΡΟ
βλέπε σημειώσεις εργαστηρίου σελ 20