1η Διάλεξη: Όργανο όρασης

Question 1

ΟΦΘΑΛΜΟΣ

Answer 1

o Αποτελεί το όργανο της όρασης
o Αποτελείται από:
 Τον οφθαλμικό βολβό
 Το οπτικό νεύρο

Question 2

ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΣ ΚΟΓΧΟΣ

Answer 2

o Αμφορετόπλευρες οστέινες κοιλότητες πυραμοειδούς σχήματος με τις βάσεις του να 
κατευθύνονται προς τα εμπρός και έξω και τις κορυφές τους προς τα πίσω και έσω.
o Αποτελούνται από τα εξής οστά:
 Μετωπιαίο
 Ηθμοειδές
 Σφηνοειδές
 Δακρυϊκό
 Άνω γνάθος
 Ζυγωματικό
 Υπερώιο
o Περιέχουν:
 Οφθαλμικούς βολβούς (1 για κάθε κόγχο)
 Επικουρικές οπτικές δομές

Question 3

ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ ΟΠΤΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ

Answer 3

o
Όφρυς  Τριχοειδείς αποφύσεις στο άνω χείλος του οφθαλμού που παρέχουν προστασία από
σκόνη, υγρό (νερό & ιδρώτας), μικρόβια

o
Βλέφαρα  Κινητές πτυχές λεπτής στιβάδας δέρματος που ανοιγοκλείνουν λιπαίνοντας τον
οφθαλμό μέσω διασποράς του δακρυϊκού υγρού και προστατεύοντας τον από την ξηρότητα του.


Ενισχύονται από ισχυρές ταινίες συνδετικού ιστού, τον άνω και κάτω ταρσό, μέσα στους
οποίους βρίσκονται οι ταρσαίοι αδένες.

Οι ταρσαίοι αδένες παράγουν ουσία λιπαρής σύστασης για τη λίπανση και την εφύγρανση
των βλεφαρικών χειλών για να μην ξεχειλίζουν τα δάκρυα.

o

Βλεφαρίδες  Αισθητήριο όργανο για την ανίχνευση του χώρου, προστασία από σκόνη και ξένα
σώματα.

o
Βλεφαριδικοί & Σμηγματογόνοι Αδένες  Βρίσκονται στη βάση των βλεφαρίδων και παράγουν
μια λιπώδους σύστασης ουσία (σμήγμα) για προστασία και περιορισμό της τριβής.

o

Ανελκτήρας άνω βλεφάρου  Για την ανύψωση του άνω βλεφάρου ( Ε.Σ. ΙΙΙ)

o

Σφιγκτήρας των βλεφάρων  Για την κίνηση & προφύλαξη των βλεφάρων (Ε.Σ. ΙΙΙ)

o
Επιπεφυκότας  Βλεννογόνος που επενδύει το εσωτερικό των βλεφάρων (βλεφαρικός
επιπεφυκότας) και την πρόσθια επιφάνεια των οφθαλμικών βολβών (βολβικός επιπεφυκότας)

Άνω & Κάτω Σάκος του Επιπεφυκότα  Χώροι που αφορίζονται από τον βλεφαριδικό &
βολβικό επιπεφυκότα.

Question 4

ΔΑΚΡΥΙΚΗ ΣΥΣΚΕΥΗ

Answer 4

1. Δακρυϊκός Αδένας:

Σχήμα αμυγδάλου

Βρίσκεται στην άνω & έξω γωνία του εκάστοτε οφθαλμού

Διαιρείται σε:
 Κογχική μοίρα (άνω)
 Βλεφαρική μοίρα (κάτω)

Λειτουργία: έκκριση δακρυϊκού υγρού

2. Εκφορητικοί Πόροι του Δακρυϊκού Αδένα  Μεταφέρουν το δακρυϊκό υγρό από τους δακρυϊκούς
   αδένες προς το σάκο του επιπεφυκότα
3. Δακρυϊκά σωληνάρια  Αρχίζουν από το δακρυϊκό σημείο στη δακρυϊκή θηλή κοντά στην έσω
   γωνία του οφθαλμού και παροχετεύουν το δακρυϊκό υγρό από τη δακρυϊκή λίμνη στο δακρυϊκό
   ασκό.
   
   Δακρυϊκή Λίμνη  Τριγωνικός χώρος που βρίσκεται στην έσω γωνία του οφθαλμού όπου
   συλλέγονται τα δάκρυα
   
   Δακρυϊκός Ασκός  Διευρυμένη άνω μοίρα του ρινοδακρυϊκού πόρου
4. Ρινοδακρυϊκός Πόρος  Μεταφέρει το δακρυϊκό υγρό στον κάτω ρινικό πόρο (τμήμα της ρινικής
   κοιλότητας κάτω από την κάτω ρινική κόγχη) παροχετεύοντας το προς το ρινοφάρυγγα.

Question 5

ΔΑΚΡΥΪΚΌ ΥΓΡΟ

Answer 5

Είναι ένας φυσιολογικός αλατούχος ορός που περιέχει το βακτηριοκτόνο ένζυμο
λυσοζύμη και είναι υπεύθυνο για την εφύγρανση των επιφανειών του επιπεφυκότα και του
κερατοειδούς χορηγώντας μερικά θρεπτικά συστατικά και διαλυμένο οξυγόνο στον κερατοειδή.

Question 6

ΑΝΑΤΟΜΙΚΉ ΔΟΜΗ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΥ ΒΟΒΛΒΟΥ

Answer 6

o
Το τοίχωμα του οφθαλμικού βολβού αποτελείται από 3 ομόκεντρους χιτώνες:

Ινώδη (έξω) χιτώνας

Αγγειώδης (μέσος) χιτώνας

Αμφιβληστροειδής (έσω) χιτώνας

Question 7

ΙΝΩΔΗΣ ΧΙΤΏΝΑΣ

Answer 7

Αποτελείται από:
 Το σκληρό χιτώνα

 Τον κερατοειδή

Η πρόσθια μοίρα του σκληρού είναι ορατή μέσω του διαφανούς βολβικού επιπεφυκότα ως
το «ασπράδι του οφθαλμού».

Question 8

ΑΓΓΕΙΩΔΗΣ ΧΙΤΩΝΑΣ

Answer 8

Αποτελείται από:
 Το χοριοειδή χιτώνα

 Το ακτινωτό σώμα
σχηματίζει τις ακτινωτές αποφυάδες υπεύθυνες για την παραγωγή του υδατοειδούς υγρού.

 Την ίριδα  Λεπτό συσταλτό διάφραγμα πάνω στην πρόσθια επιφάνεια του φακού με ένα κεντρικό άνοιγμα, την κόρη, για τη μετάδοση του φωτός.

Question 9

ΑΜΦΙΒΛΗΣΤΡΟΕΙΔΉΣ ΧΙΤΩΝΑΣ

Answer 9


Αποτελείται από:
 Το έξω πέταλο ή μελάγχρουν επιθήλιο
 Το έσω πέταλο ή ιδίως αμφιβληστροειδή χιτώνα

Λειτουργίες:
 Δημιουργία φωτεινού ειδώλου
 Μεταφορά οπτικού ερεθίσματος στον εγκέφαλο
 Αποτελεί συνέχεια του οπτικού νεύρου

Το έσω πέταλο περιέχει τα:
 Ραβδία  Για την ανίχνευση της έντασης του φωτός
 Κωνία  Για την ανίχνευση των χρωμάτων
 Οπτική θηλή/δίσκος  Αναίσθητη στο φως λόγω απουσίας φωτοϋποδοχέων
 Κεντρικό βοθρίο  Εντύπωμα στο κέντρο της ωχράς κηλίδας και περιοχή της μέγιστης οπτικής οξύτητας

Question 10

ΔΙΑΘΛΑΣΤΙΚΑ ΜΈΣΑ ΟΦΘΑΛΜΟΥ

Answer 10

1. Κερατοειδής Χιτώνας  Αποτελεί το κύριο διαθλαστικό μέσο του οφθαλμικού βολβού
2. Υδατοειδές Υγρό  Χορηγεί θρεπτικά συστατικά για το στερούμενο αγγείων κερατοειδή καθώς
   και για το φακό.
   
   Παραγωγή  Ακτινωτές αποφυάδες του ακτινωτού σώματος στον οπίσθιο θάλαμο
   
   Αποχέτευση  Πρόσθια γωνία στο φλεβώδη κόλπο του σκληρού (ή σωλήνας του Schlemm)
   στον πρόσθιο θάλαμο
3. Φακός  Βρίσκεται πίσω από την ίριδα και μπροστά από το υαλοειδές σώμα.
4. Πρόσθιος Θάλαμος  Χώρος μεταξύ του κερατοειδούς μπροστά και της ίριδας / κόρης πίσω.
5. Οπίσθιος Θάλαμος  Χώρος μεταξύ της ίριδας / κόρης μπροστά και του φακού με το ακτινωτού
   σώμα πίσω.

6. Υαλοειδές Σώμα:

Πηκτοειδής μάζα στο κέντρο του οφθαλμού

Αποτελείται από 99% νερό και 1% ίνες κολλαγόνου

Διαφανές με σφαιρικό σχήμα

Παράγεται μία φορά εφάπαξ (εμβρυϊκή ηλικία)

Λειτουργίες:
 Συγκρατεί τον αμφιβληστροειδή
 Υποστηρίζει το φακό
 Περιέχει υγρό, το υαλοειδές υγρό, ώστε να αποτυπώνεται το είδωλο σταθερό

Question 11

ΜΥΕΣ ΤΟΥ ΟΦΘΑΛΜΟΎ και ΝΕΎΡΩΣΗ

Answer 11

o
Ανελκτήρας του Άνω Βλεφάρου (Ε.Σ. ΙΙΙ) - Kοινό Κινητικό
o
Άνω / Κάτω / Έσω Ορθός (Ε.Σ. ΙΙΙ) - Kοινό Κινητικό
o
Έξω Ορθός (Ε.Σ. VI) - Απαγωγό
o
Άνω Λοξός (Ε.Σ. IV) - Τροχιλιακό
o
Κάτω Λοξός (Ε.Σ. III) - Kοινό Κινητικό

Το Κοινό Κινητικό (Ε.Σ. ΙΙΙ), το Τροχιλιακό (Ε.Σ. IV)
και το Απαγωγό Νεύρο (Ε.Σ. VI) αποτελούν τα
νεύρα του Οφθαλμικού Κόγχου.

Question 12

ΑΡΤΗΡΙΕΣ και ΦΛΕΒΕΣ ΟΦΘΑΛΜΙΚΟΥ ΚΟΓΧΟΥ

Answer 12

- 3 ΑΡΤΗΡΙΕΣ -
Οφθαλμική αρτηρία
o
Υποκόγχια αρτηρία
o
Κεντρική του αμφιβληστροειδούς


• 2 ΦΛΕΒΕΣ -
  Άνω / Κάτω οφθαλμική φλέβα
  o
  Κεντρική του αμφιβληστροειδούς

Question 13

ΟΠΤΙΚΌ ΧΙΑΣΜΑ

Answer 13

o
Κάθε οπτικό νεύρο (Ε.Σ. ΙΙ):

Αποτελείται από 2 ζεύγη ινών, 
μία για το έξω (κροταφικό) 
ημιμόριο και μία για έσω 
(ρινικό) ημιμόριο κάθε 
αμφιβληστροειδή.

Διατρυπά το σκληρό χιτώνα, 
φέρεται μέσα από τον 
οφθαλμικό κόγχο και 
εξέρχεται μέσω του οπτικού 
τρήματος.

Εισέρχεται στο μέσο κρανιακό 
βόθρο όπου συμμετέχει στο 
σχηματισμό του οπτικού 
χιάσματος.

Στο οπτικό χίασμα, οι ίνες από 
τα δεξιά ημιμόρια αμφότερων 
των αμφιβληστροειδών 
σχηματίζουν τη δεξιά οπτική 
ταινία (αντίστοιχα και για 
αριστερά).

Ο χιασμός των νευρικών ινών στο χίασμα έχει ως αποτέλεσμα στη δεξιά οπτική ταινία να 
άγονται ώσεις από το αριστερό οπτικό πεδίο (αντίστοιχα και για αριστερά).

Οι ίνες των οπτικών ταινιών απολήγουν στα έξω γονατώδη σώματα του θαλάμου.

Από αυτούς του πυρήνες αρχίζουν άξονες προς τους οπτικούς φλοιούς των ινιακών λοβών 
του εγκεφάλου.
 Έξω κροταφικά οπτικά πεδία  Περιφερική Όραση
 Έσω ρινικά οπτικά πεδία  Κεντρική Όραση