6. toegankelijkheid en betaalbaarheid Flashcards
kerndoelstellingen publieke gezondheidszorg = (3)
- toegankelijkheid
- betaalbaarheid
- solidariteit
welke maatregelen zijn er getroffen (in belgie) om financiële drempels te verlagen en zo de toegankelijkheid te verhogen? (6)
- maximumfactuur
- verhoogde tegemoetkoming
- statuut voor chronisch zieken
- derdebetalerregeling
- druk op prijzen geneesmiddelen
- geen ereloontoeslagen in meerderepersoonskamers
(maar zijn niet de enige toegankelijkheidsproblemen)
er zijn verschillende soorten obstakels (publieke gezondheidszorg (3)
- financiële obstakels (eigen aandeel vd patient)
- administratieve obstakels (niet iedereen handig in)
- culture obstakels (communicatie, verloren systeem)
(zij die zorg het hardst nodig hebben, zijn degene die het het vaakst uitstellen)
de sociale ongelijkheid heeft verschillende oorzaken (51)
- financiële situatie
- werkomstandigheden
- huisvesting
- omgeving
- opleidingsniveau
(cfr sociale determinanten v gzh)
wat weerspiegelen de gezondheidsongelijkheden?
de verhoudingen tussen gezondheid en het behoren tot een sociale categorie
wanneer komen gezondheidsongelijkheden tot uiting?
als je een criterium voor gezondheid naast een positie op de sociale ladder plaatst
(een lagere sociale positie vermindert de gezondheid en de levensverwachting)
gezondheidsongelijkheden (7 tendensen)
- het risico om binnen 1 jaar te sterven ligt in de laagste sociale klasse 45% hoger dan in de hoogste sociale klasse
- meest kwetsbare groepen leven korter en vaker geconfronteerd met ernstige ziekte en invaliditeit
- hoger opgeleiden hebben vaker gezondere voedingsgewoonten
- hoe lager op ladder, hoe slechter mentale gezondheid
- kwetsbare groepen nemen minder deel aan preventie- en detectieprogramma’s
- sociaal kwetsbare groepen hebben minder neiging om hulp te zoeken bij gzh-problemen
- sociaal kwetsbare groepen stellen vaker zorg uit omwille van financiële redenen
verschillende modellen om gezondheidsongelijkheid te verklaren (2)
- selectieve sociale mobiliteit
2. sociale causaliteit
selectieve sociale mobiliteit =
= model om gezondheidsongelijkheid te verklaren
= slechte gezondheidstoestand zorgt ervoor dat mensen niet kunnen opklimmen op de sociale ladder of doet dalen
- gevolg = concentratie v mensen met een slechte gezondheid onderaan de sociale ladder
(hypothese is omstreden)
sociale causaliteit =
= model om gezondheidsongelijkheid te verklaren
= de sociale situatie beïnvloedt de gezondheidstoestand onrechtstreeks, door structurele en culturele factoren
structurele factoren (sociale causaliteit) =
= levensomstandigheden worden zwaardere naarmate men afdaalt op de sociale ladder (financiën, huisvesting, werkomstandigheden,…)
(sociale situatie beïnvloedt de gzh onrechtstreeks)
culture factoren (sociale causaliteit) =
= levensstijl (voedingsvoorkeuren etc)
sociale situatie beïnvloedt de gzh onrechtstreeks
verschillende actiemogelijkheden om gezondheidsongelijkheid te verminderen (5)
(gericht op verhogen toegankelijkheid)
1. preventie en opvoeding
2. administratieve vereenvoudiging
3. info over structuren en voorzieningen
4. gzh-systeem niet als enige oorzaak v ongelijkheid zien
5. outreach (zorg bij de mensen brengen ipv mensen naar zorg brengen)
(worden te weinig benut!)
def 1 van toegankelijkheid =
= de mate waarin mensen gemakkelijk toegang hebben tot gezondheidsdiensten in termen van:
- fysieke toegang(geografische spreiding);
- kosten;
- tijd;
- beschikbaarheid v gekwalificeerd personeel
def 2 van toegankelijkheid =
= de graad waarmee iemand met een zorgnood in praktijk een reeks zorgen ontvangt, met als indicatoren
- geografische toegankelijkheid;
- wachtlijsten;
- sociale en culturele toegankelijkheid
- financiële toegankelijkheid
aspecten v toegankelijkheid volgens billijkheidsprincipe (3)
- verplichte ziekteverzekering voor iedereen
- iedereen betaalt volgens kunnen
- iedereen ontvangt zorg
(theoretisch gegarandeerd, maar in praktijk problemen)
wat is de belangrijkste indicator om financiële toegankelijkheid te meten?
het percentage gezinnen dat gezondheidszorg niet kon uitvoeren omwille v financiële redenen
wat maakt dat jongeren meer zorg uitstellen dan ouderen? (3)
- jongeren hebben geld soms harder nodig; in piek-periodes (autootje, huis, etc) +
- alles wat jongeren moeten kopen moeten ze betalen van beginnersloon; +
- hebben minder buffer
uitstel van zorg is (2)
- structureel
2. samenvallend met sleutelmomenten (periodes v samenwonen, scheiden, geboorte meerling)
voor welke zorg wordt er vooral uitgesteld? (2)
- specialisten (tandarts, oogarts, gynaecoloog, psycholoog)
- medicijnen
(gezinnen maken onderscheid tussen noodzakelijke zorg en ‘luxe’ zorg)
uitstel v zorg top 5 =
- tandzorg
- bril en lenzen
- medicijnen
- medische verzorging/operatie
- mentale gezondheid