6. środowisko rodzinne. relacje w rodzinie Flashcards
(36 cards)
modele terapii rodzin
Psychodynamiczne - Kohut, Scharffowie
Oparte na doświadczeniu - Whitaker, Satir
Behawioralno-poznawcze - Ellis, Beck
Systemowe
systemowe modele terapii rodzin
Międzypokoleniowy
Strukturalny
Strategiczny
Komunikacyjno interakcyjny
Mediolański
matki schizofreniczne
nazwane w nurcie badań, który skupiał się nad tym, że pewne zachowania matek mogą być odrzucające wobec dziecka; taka nomenklatura jednak przyczyniła się do niechęci rodziców do terapii; były to początki dziedziny, bardziej skupiano się na “poszukiwaniu toksyczności” niż na poznaniu kontekstu rodziny i przekazu transgeneracyjnego
Modele pozwalają na wzajemną integrację, są otwarte na innowacje. Zależnie od:
Problemu rodziny
Cyklu życia rodziny (Duvall, Fleck)
Struktury relacji
Model międzypokoleniowy, kontekstualny
Bowen, Boszormenyi-Nagy (psychoanalitycy)
- Emocjonalne przywiąanie do rodziny pochodzenia (jak przebiegała separacja w domu rodzinnym)
- Fuzja z rodziną pochodzenia(fuzja nowej rodziny prokreacyjnej z rodziną pochodzenia, Bowen)
- Poznawanie przeszłości
- Terapeuta jako opiekun poza rodziną
główne pojęcia: proces transmisji międzypokoleniowej, dziedzictwo rodzinne, niespłacone “długi”, zobowiązania, ukryte lojalności
Murray Bowen
twórca teorii rodzinnych systemów emocjonalnych
- Narodowy Instytut Zdrowia - projekt badawczy: skłonił matki, by zamieszkały przez kilka miesięcy w domkach na terenie kliniki, w pobliżu swoich dzieci, chorych na schizofrenię; interesowało go wykrycie interakcji symbiotycznych między matkami i dziećmi
- Relacje oscylujące między okresami nadmiernego zbliżenia i nadmiernego oddalenia
- Najczęstsze konflikty między rodzicami: wychowanie dzieci, a zwłaszcza przejawiających się zaburzeń
Mity rodzinne - Antonio Ferreira - paradygmaty utrzymujące status quo rodziny:
Wzorce rozwoju
Sposoby radzenia w sytuacjach kryzysowych
Rytuały
Sekret
Imiona
Ivan BOSZORMENYI-NAGY
Wykształcony psychoanalityczne psychiatra, wyemigrował z Węgier do Stanów w 1948 roku tam założył Wydział Psychiatrii Rodzinnej
Wprowadził do psychoterapii takie pojęcia, jak rodzinna księga rachunkowa i definicje w niej zawarte
rodzinna księga rachunkowa
Dziedzictwo rodzinne - przekazywane przez poprzednie pokolenia oczekiwania dotyczące np. tego, czego się oczekuje od mężczyzn i od kobiet
Lojalność rodzinna (posłuszeństwo dzieci), podzielona lojalność (Stern delegacja, większa lojalność wobec jednego z rodziców)
Sprawiedliwość relacyjna
Etyka relacji - bilans sprawiedliwości pomiędzy członkami rodziny
Relacyjna korupcja - nierównowaga uczciwości
model strategiczny
Harley, Watzlawik
- Objawy są strategią kontroli relacji, sposobem komunikacji między uczestnikami relacji, należy analizować powtarzalne sekwencje zachowań
- Wzorce komunikacji pozwalają poznać reguły i ewentualne dysfunkcje rodzinne, teraźniejszość, aktualne problemy i objawy
- Nawiązania do teorii gier
- Terapeuta aktywny, zorientowany na problem, dający zalecenia, zadania
Główne pojęcia: symetryczne lub komplementarne wzorce komunikacji, hierarchia rodzinna
Terapia krótkoterminowa skoncentrowana na rozwiązaniach SFBT
de Shazer, Berg (1978)
ZAŁOŻENIA
- Jeśli coś działa, rób tego więcej
- Jeśli coś nie działa, rób coś innego
- Jak coś się nie zepsuło, nie naprawiaj
- Nie komplikuj
model komunikacyjno-interakcyjny; pragmatyka komunikacji międzyludzkiej
- Nie możemy się nie komunikować
- Każda interakcja posiada jednocześnie wymiar treści i relacji
- Każda interakcja jest określona poprzez sposób, w jaki uczestnicy nadają sens zdarzeniom
- Interakcje w komunikacji są symetryczne lub komplementarne
- Komunikacja służy potwierdzaniu Ja i samo definiowaniu
- Każdy komunikat ma kontekst i metakontekst
magiczna księga rodziny - Hudson
każda rodzina ma swoją własną epistemologię / wiedza o rodzinie, posiadana przez rodzinę, która w decydujący sposób konstruuje obraz poszczególnych członków rodziny oraz określa ich tożsamość
Teoria podwójnego wiązania (Hudson i wsp.)
zjawisko w komunikacji, które jeśli zdarza się rzadko, nie jest uszkadzające, ale trwałe używanie niszczy diadę (jedna osoba w pułapce relacyjnej, druga “wygrana”
Podwójne wiązanie to przykład zakłócenia w komunikacji, opartego na pozornym wyborze, który prowadzi do pułapki emocjonalnej. Lekarstwo = metakomunikacja.
Terapeutyczne podwójne wiązanie
Rodzina: zmieńcie nas, ale jednocześnie pośrednie komunikaty nie zmieniajcie nas
Terapeuci: objaw pod kontrolą (nie rezygnować z objawu - intencja paradoksalna), technika przepisywania objawu, technika zmiany etykiety
zespół mediolański
Cecchini, Selvini-Palazzoli, Bosciolo, Prata
Rodziny dysfunkcyjne są uwikłane w destrukcyjne gry, kierują się systemem przekonań, który nie pasuje do ich rzeczywistego życia.
Teraźniejszość.
- Cyrkularność
- Neutralność - przyglądanie się w miarę obiektywne
- hipotetyczność - nie tylko generujemy hipotezy, ale skupiamy się na użyteczności hipotezy (rodzina może przyjąć inną perspektywę)
model strukturalny
Minuchin
struktura rodziny, rodzinne wzorce, nieprzystosowawcza organizacja rodziny.
Główne pojęcia: przywództwo rodzicielskie, granice, podsystemy, koalicje, uwikłanie, brak zaangażowania.
Terapeuta to aktywny reżyser ustanawiający strukturę rodziny.
konstrukcjonizm społeczny
Andersen: ludzie używają języka, by subiektywnie określać swoje poglądy na rzeczywistość i tworzyć opowieści o samych sobie. Problemy to historie, które rodziny zgodziły się opowiadać o sobie
model narracyjny
White: opowieści, które ludzie opowiadają samym sobie, organizują ich doświadczenia i kształtują ich zachowania. Rodzina jednoczy się, by zrewidować autodestrukcyjne historie
zespół odzwierciedlający
proces wzajemnego słuchania
terapia narracyjna
White, Epston
- przywracanie autorstwa, tworzenie alternatywnych narracji, wielowersyjność
- Zachowania potwierdzają narracje, zwalniając z odpowiedzialności wpływu
- Ujawnianie wyjątków od reguły
Cel terapii: dekonstrukcja opowieści, która powoduje trudności i przepisanie jej na nowo, uwzględniając potrzeby i możliwości
podejście wielokulturowe
Pedersen, Goldenberg, Goldenberg
Kultura nie jest jedynie dziedzictwem etnicznym czy rasowym, ale może odnosić się też do wieku, płci, wykształcenia czy statusu socjoekonomicznego.
Perspektywa wielokulturowa polega na wrażliwym na kontekst kulturowy podejściu do rodzin.
modele funkcjonowania rodziny
Nathana McMastera – zdrowie i patologia rodziny
Kołowy Olsona – 16 typów rodzinnych i rodzicielskich. Spójność i zdolność adaptacyjna
Systemowy Beaversa – zdolności adaptacyjne rodziny i zdolność do autonomii
Model Flecka stosowany w diagnozie rodzin
Rodzina wywiera wpływ na rozwój, zachowanie, postawy i poglądy, decyzje dziecka. Wpływ przebiega poprzez oddziaływania zamierzone i niezamierzone.