6. Intelligentie Flashcards
Menselijke intelligentie
Cognitief functioneren, gemeten door prestatietests
Intelligentie bij Big Five
Openstaan voor Ervaringen, Intellect
Spearman’s tweefactorentheorie
Dat er bij intelligentie sprake is van een onderliggende construct (g-factor) of van specifieke vaardigheden (s)
g-factor
General ability factor
Verwijst naar een gemeenschappelijke basale eigenschap
De Guilfordkubus
150 specifieke intelligentiefactoren die onderscheiden worden
3 dimensies Guilfordkubus
- Operatie
- Inhoud
- Product
Operatie
De cognitieve activiteit
- Evaluatie
- Covergente productie
- Divergente productie
- Geheugen
- Cognitie
Inhoud
De taak
- Visueel
- Auditief
- Symbolisch
- Semantisch
- Gedragsmatig
Product
De vorm
- Eenheden
- Klassen
- Relaties
- Systemen
- Transformaties
- Implicaties
Carrolls CHC-theorie
Cattell-Horn-Carroll drie-stratumtheorie
CHC-theorie
Cattell ging uit dat verschillen in breedte en diepte van kennis op 2 aspecten
- Fluide intelligentie
- Gekristalliseerde kennis
(niveau Stratum II)
Fluide intelligentie
De vaardigheid om nieuwe informatie snel te leren en de manier waarop mensen dit benaderen/investeren (Gf)
Gekristalliseerde kennis
Kennis van woorden of feiten geleerd op school, gerelateerd aan culturele bagage en opleidingsniveau (Gc)
Multipele intelligentiemodel Gardner
Linguistisch Logisch-Mathematisch Spatieel Muzikaal Lichamelijk-Kinestetisch Naturalistisch Interpersoonlijk Intrapersoonlijk
Linguistisch
Lezen, schrijven, spreken
Logisch-Mathematisch
Wiskundige en logische
Spatieel
Lezen landkaart, vinden van de weg, opbergen
Muzikaal
Zingen, instrument bespelen, componeren
Lichamelijk-Kinestetisch
Dansen, sporten, boogschieten
Naturalistisch
Begrijpen van patronen in de natuur
Interpersoonlijk
Begrijpen van interactie, motieven, emoties
Intrapersoonlijk
Reflecteren
Stenberg’s triarchische theorie
Balans tussen beide extremen (algemene intelligentiefactor en meerdere vormen)
Aspecten Stenberg’s triarchische theorie
Analytisch
Creatief
Praktisch
Wijsheid
EQ
Emotionele Intelligentie
Emotionele intelligentie
De vaardigheid om op accurate wijze te redeneren over emoties en de emotionele kennis toe te passen in denkprocessen
Eigenschappen EQ
- Rechtvaardigheid
- Respect
- Vrijheid
- Politiek
- Inlevingsvermogen
Meten van EQ
- Goed/fout bij emotionele problemen
- Vaardigheden (emotioneel beredeneren, oplossend gericht)
- Persoonlijkheidstrekken
Neurofysiologische technieken
- EEG (elektro-encefalogram)
- PET (Positron Emissie Tomografie)
- MRI (magnetische resonantie imaging)
Grijze stof
Informatie capaciteit, informatie verwerking
Witte stof
Efficiëntie waarmee hersenen informatie verwerken
Welke cortex heeft een grote correlatie met intelligentie?
Frontale, parietale en temporale cortex
Intelligente hersenen verwerken informatie efficiëntie hypothese
Mensen met een hogere intelligentie hoeven minder delen in hun hersenen te activeren om een taak uit te voeren (relatie tussen neurale activatie en moeilijkheidsgraadtaak)
Intelligentietests
- Binet-Simon-schaal (doorbraak)
- Stern (IQ)
- Wechsler (deviatie - IQ)
Bij welk IQ kun je ervan uitgaan dat iemand een verstandelijke beperking heeft?
Wanneer het IQ kleiner dan of gelijk is aan 70
Bij welk IQ kun je ervan uitgaan dat iemand een hoogbegaafd is?
Wanneer het IQ groter dan of gelijk is aan 130
Flynn-effect
impliceert dat gemiddeld scores op een intelligentietest stijgen (wil niet zeggen dat we slimmer worden)
Bij welke g-factor is het Flynn effect groter?
Bij fluide intelligentie
Wechsler-schalen
De Wechsler-schalen zijn wereldwijd en ook in Nederland de meest gebruikte intelligentietests
WB-I
Wechsler-Bellevue Intelligence Scale (1946)
WAIS
Wechsler Adult Intelligence Scale (1970)
WAIS-R
WAIS voor Verenigde Staten (1981)
WAIS-III
VS 1997/NL 2000
WISC
Wechsler Intelligence Scale for Children (1949)
WISC-RN
Wechsler voor kinderen in Nederland (1976 voorlopig/1986 definitief)
Uit welke indexen bestaat de WAIS-IV-NL?
- Verbaal Begrip (VBI)
- Perceptueel Redeneren (PRI)
- Werkgeheugen (WgI)
- Verwerkingssnelheid (VsI)
Verbaal begrip
o Reflecteert het verwerven van gekristalliseerde kennis en het vermogen dit te begrijpen o Woordenschat o Informatie o Overeenkomsten o Begrijpen (aanvullend)
Werkgeheugen
o Onderzoek of de proefpersoon voor korte tijd onder bewuste aandacht een beperkte hoeveelheid verbale informatie kan houden en mentaal manipuleren
o Cijferreeksen
o Rekenen
o Cijfers en letters nazeggen (optioneel)
Verwerkingssnelheid
o De snelheid waarmee mentale verwerkingen worden uitgevoerd op visuele stimuli
o Symbool zoeken
o Symbool substitutie coderen
o Mensen die hierop een hoge indexscore halen, kunnen efficiënt gebruikmaken van hun cognitieve vaardigheden. Zij kunnen in het dagelijks leven snel problemen oplossen, lezen snel of zoeken snel iets op internet op.
WNV-NL
Wechsler Nonverbal Scale of Ability
Waar dient de WNV voor?
Voor mensen met specifieke taalproblemen, etnisch culturele achtergrond, slechthorenden, etc.
RPM
Ravens Progressive Matrices
Ravens Progressive Matrices
Een niet verbale test van 60 items voor personen van 6,5 t/m 85 jaar oud, waarmee het cognitieve vermogen om deductief, abstract te redeneren onderzocht kan worden
CPM
Coloured Progressive Matrices
Coloured Progressive Matrices
CPM is voor kinderen van 5,5 tot 12 jaar en de items zijn in kleur uitgevoerd. Deze versie kan om klinische redenen ook worden gebruikt voor ouderen, mensen met een verstandelijke beperking of met ernstige neurologische aandoeningen
APM
Advanced Progressive Matrices
Advanced Progressive Matrices
APM is speciaal ontwikkeld voor mensen met een bovengemiddelde intelligentie
SON
Snijders-Oomen Niet-verbale Intelligentietest
Snijders-Oomen Niet-verbale Intelligentietest
Een test waarbij zowel de testleider als de proefpersoon geen taal hoeft te gebruiken bij afname
- SON-R 2,5-7
- SON-R 6-40
GIT
Groninger Intelligentie Test
Groninger Intelligentie Test
GIT is een individueel af te nemen test die geconstrueerd is voor een breed leeftijdsbereik van 16 tot 85 jaar.
Nederlandse taal moet goed beheerst worden door proefpersoon
Van welke intelligentiefactoren gaat de GIT uit?
- Woordenlijst
- Legkaarten
- Vaaropdrachten
- Sorteren
- Figuur ontdekken
- Cijferen
- Draaikaarten
- Matrijzen
- Woord opnoemen
Wanneer gebruik je de GIT(-2)?
De GIT-2 kan worden ingezet bij het routinematig bepalen van het intelligentieniveau, naar de vraag of er sprake is van verstandelijke beperkingen, dementie of hersenbeschadiging. Ook bij studie- beroepskeuze advies kan de GIT-2 worden gebruikt.
NLV
Nederlandse Leestest voor Volwassenen
Nederlandse Leestest voor Volwassenen
NLV is bedoeld om in korte tijd een schatting te kunnen maken van de zogenoemde premorbide intellectuele capaciteiten van mensen met een hersendisfunctie.
