3. Moderne kijk op persoonlijkheid Flashcards
Persoonspraat
Karakterpraat: uitspraken over wie wat doet met wie en waarom en of dat goed of slecht is
De lexicale hypothese
Hoe vaker men de eigenschap in het gedrag van mensen aantreft, hoe groter de kans dat die eigenschap een naam krijgt en een communicatief gebruiksartikel wordt.
Psycho-lexicaal onderzoek
Gaat na welke woorden en uitdrukkingen uit zelfbeschrijvingen en de persoonspraat voortkomen en in de taal terechtkomen
Taxonomie
Begrijpelijke ordening van woorden in de vorm van een lijst
Wat is de taxonomie/vragenlijst van Cattell
16 Personality Factors (16PF)
Wat is het model van Goldberg (1981)
Big-Five Model
Waaruit bestaat het Big-Five Model?
Extraversie Vriendelijkheid Zorgvuldigheid Emotionele Stabiliteit Intellect (Openstaan voor Ervaringen)
Extraversie
o Spraakzaam vs zwijgzaam
o Sociaal vs teruggetrokken
o Avontuurlijk vs niet avontuurlijk
o Open vs geheimzinnig
Vriendelijkheid
o Goedaardig vs prikkelbaar
o Coöperatief vs negatief
o Mild vs koppig
o Niet jaloers vs jaloers
Zorgvuldigheid
o Verantwoordelijk vs onbetrouwbaar
o Gewetensvol vs gewetenloos
o Volhardend vs geeft gauw op
o Netjes vs onverschillig
Emotionele Stabiliteit
o Kalm vs angstig
o Beheerst vs onbeheerst
o Niet hypochondrisch vs hypochondrisch
o Evenwichtig vs nerveus
Intellect
o Intellectueel vs onnadenkend
o Artistiek vs niet artistiek
o Fantasierijk vs eenvoudig
o Verfijnd vs lomp
Wat is het Eysenck’s PEN-model?
Psychoticisme
Extraversie
Neuroticisme
Psychoticisme (volgens PEN)
- Heeft te maken met verlies van realiteitszin en agressiviteit
- Verhoogd testosteronniveau
Extraversie (volgens PEN)
- Corticale arousal (activatie van het zenuwstelsel)
- Meten door huidgeleiding, hersengolven, zweet
- Het zenuwstelsel van introverten is chronisch overprikkeld
Neuroticisme
- Activeringsdrempel van het sympathische zenuwstelsel of het limbisch systeem (fight or flight)
- Lage activeringsdrempel: snel negatieve emoties
Wat was de theorie van Jeffrey Gray?
De biopsychologiesche persoonlijkheidstheorie (BIS/BAS)
Was het niet eens met Eysenck; i.p.v. corticale arousal, twee andere systemen in de hersenen die gedrag verklaren
BAS
Behavioral Activation System
BIS
Behavioral Inhibition System
Het BAS zorgt ervoor dat mensen…
Actief worden en uitdagingen aangaan
Welke motivatie hebben mensen met een reactief BAS?
Mensen met een reactief BAS zijn gevoelig voor beloning en hebben een approach-motivatie
Het BIS zorgt ervoor dat mensen…
Zich terugtrekken, ze gaan problemen en enge situaties uit de weg
Welke motivatie hebben mensen met een reactief BIS?
Mensen met een reactief BIS zijn gevoelig voor straf en hebben een avoidance-motivatie