5.2 embryologie bewegingsapparaat Flashcards
Hoe vormt het mesoderm?
de primitiefstreek maakt tijdens de gastrulatie mesoderm.
somieten
-vormen uit het paraxiaal mesoderm.
- van craniaal naar caudaal aangelegd.
- segmenteel bouwplan van de romp.
in welke drie delen splitsen somieten?
sclerotoom, dermatoom & dermamyotoom.
sclerotoom
de mediale zijde barst open & cellen migreren richting notochord. Wat openbarst is het sclerotoom. Hieruit ontstaan ribben, sternum & wervels.
dermamyotoom
wat overblijft na openbarsting, later zal dit opsplitsen.
dermatoom
vormt de dermis.
myotoom
Vormt de skeletspieren. Tijdens ontwikkeling spieren groeien de neuronen mee.
Aan welke kant zijn de sensibele neuronen en de motorische neuronen?
sensibel = dorsaal
motorisch = ventraal
Shh (sonic hedgehoc)
Uit de notochord stuurt de ontwikkeling tot sclerotoom. Ze vertellen wat mediaal en lateraal is.
signaalmoleculen uit omliggende structuren
Sturen differentiatie van de somieten aan.
S1 - S4
worden beenderen & spieren in het hoofd (occipitaal)
S5
= wervel C1
wervel
ontstaat uit twee somietparen waarbij de zenuwen naar de dermomyotomen tussen de wervels komt te liggen.
neurale buis stuurt welke differentiatie aan?
somieten moeten sclerotoom worden.
BMP-4 stimuleert welke differentiatie aan?
Spiercelvorming vanuit het myotoom. Een deel van de myotoomcellen migreert naar toekomstige ledematen. Dorsale en ventrale myotomen ontwikkelen tot verschillende spiergroepen.
ectoderm stuurt welke differentiatie aan?
het dermatoom tot ontwikkeling van de dermis.
oscillerende genen/ klokgenen
Sturen somieten aan om te segmenteren en wervelkolom te vormen. Deze genen coderen voor een eiwit dat zijn eigen synthese stop kan zetten.
Waarvan hangt de snelheid van de oscillatie af?
- afbraaksnelheid, dus stabiliteit van de klok eiwitten.
- gradiënten van signaalmoleculen zorgen dat uit ongesegmenteerd weefsel, gesegmenteerd weefsel ontstaat.
determination front
de plek waar signaalmoleculen van craniaal naar caudaal elkaar raken. Wanneer de klokgenen daar actief zijn, zal een segment beginnen & eindigen als klokgenen inactief zijn.
Welk gevolg hebben mutaties in segmentatie eiwitten (DII3, Mesp2 & Lfng) ?
veroorzaken aangeboren afwijkingen aan de wervelkolom (scoliose).
cranio-caudale positionele identiteit van somieten
hangt af van het ontstaan en is vastgelegd door differentiële expressie van onder andere Hox- genen.
Hoeveel Hox-clusters zijn er?
Er zijn 4 Hox clusters (A-D). Hox genen met een laag getal bevinden zich craniaal, hox genen met een hoog getal bevinen zich caudaal.
hox genen
door hox genen weten somieten al in een presomitisch stadium welke differentiatie ze zullen doorlopen om een ‘soort’ wervel te worden.
