5. transpłciowość Flashcards
ICD-10 1990 r.
- Transseksualizm
- Transwestytyzm o typie podwójnej roli
- Zaburzenia identyfikacji płciowej w dzieciństwie
- Inne i nieokreślone zaburzenia identyfikacji płciowej
- Transwestytyzm fetyszystyczny
ICD-11 2018 r.
- Niezgodność płciowa w adolescencji lub dorosłości
- Niezgodność płciowa w dzieciństwie
- Niezgodność płciowa niespecyficzna
kierunki zmian
- odejście od medycznego modelu transpłciowości
- odstąpienie od postrzegania niezgodności płciowej jako zaburzenia
- zapewnienie osobom transpłciowym odpowiedniego wsparcia i dostępu do możliwości do tranzycji
niezgodność płciowa
wyraźna i trwała niezgodność/niespójność między doświadczaną przez daną osobę płcią a płcią, jaka została jej oznaczona przy urodzeniu (osoba taka nie zawsze dąży do tranzycji)
dysforia płciowa
cierpienie/dyskomfort związany z rozbieżnością między płcią przypisaną (oznaczoną w chwili urodzenia) a tożsamością płciową; może wiązać się z chęcią poddania się oddziaływaniom mającym na celu korektę płci
euforia płciowa
stan zadowolenia z uzyskaniem zgodności między wyglądem i/lub ekspresją płciową a tożsamością; dla części osób transpłciowych to euforia, a nie dysforia stanowi siłę napędową tranzycji; euforia jest tu rozumiana w kategoriach pozytywnych, a nie psychopatologicznych lub nadmiarowych
supresja dojrzewania
wdrożenie leków hormonalnych w celu zablokowania dojrzewania, wymogiem jest osiągnięcie konkretnego stadium rozwoju biologicznego
złoty standard opieki - WPATH Światowe Towarzystwo Specjalistów do spraw Zdrowia Osób Transpłciowych
- Depsychiatryzacja
- Od modelu binarnego do ciągłego
- Od podejścia paternalistycznego do skoncentrowanego na osobie
- Elastyczności podejścia, dostosowanego do potrzeb osoby
- Częściowej rezygnacji z tzw. Testu realnego życia
- Częściowej rezygnacji z trójetapowego modelu sekwencyjnego
1. Ujawnienie, zgłoszenie się, praca z rodziną
2. Działania związane z tranzycją - farmakoterapia, zabieg chirurgiczny (ewentualnie) - Nie ma konieczności środkowego etapu, czyli Testu realnego życia
- Podejście do stosowania psychoterapii: od konieczności do rekomendacji
model świadomej zgody
- Ocena dysforii płciowej
- Edukacja
- Pomoc we współwystępujących problemach ze zdrowiem psychicznym
- Ocena kryteriów włączenia interwencji medycznych
- Pomoc w środowisku
- Pomoc prawna
Nie wszystkie osoby z atypowym rozwojem tożsamości płciowej doświadczają
dysforii płciowej
przy atypowym rozwoju tożsamości płciowej niezgodność utrzymuje się przez
2 lata
Większość dzieci, u których występują cechy atypowego rozwoju tożsamości płciowej
ostatecznie wykształca tożsamość płciową zgodną z płcią przypisywaną w dzieciństwie
Tylko część dzieci z atypowym rozwojem tożsamości płciowej
dysforii płciowej
konceptualizacja
- Klasyfikacja ICD-11
- Omer - model otwartej uwagi
- Fonagy & Asen - rodzicielska funkcja refleksyjna (rodzaj mentalizacji)
Omer
- Obecność, kontrola siebie, przejrzystość, opór bez przemocy (szczególnie ważne, gdy u dziecka pojawiają się problemy autodestrukcyjne)
- Stworzenie przymierza z rodzicami, by poczuli się pewnie i bezpiecznie
- Znalezienie takiego rodzaju opisu, który nikogo nie obwinia za to, co się dzieje
- Podtrzymywanie relacji z dzieckiem, wysyłanie ofert zgody - NAJWAŻNIEJSZE
Ważne jest omówienie z rodzicami kwestii zwracania się do dziecka nowym imieniem, którego nie akceptują rodzice - przymierze w końcu obowiązuje wszystkich i należy dać wyraz temu, że cierpienie rodziców z tym związane jest uwzględniane.
rodzicielska funkcja refleksyjna (Fonagy i Asen)
- Jest pojęciem pokrewnym mentalizowania, skoncentrowanym jednak na relacji z dzieckiem
- Rodzic tworzy wewnętrzną reprezentację dziecka w swoim umyśle, następnie ta reprezentacja jest internalizowana przez dziecko
- Oznacza zdolność rodzica do widzenia dziecka jako odrębnego bytu
