3. ocd Flashcards
zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne (OCD)
występowanie nawracających natrętnych myśli (obsesje) i/lub czynności (kompulsje), którym trudno się oprzeć, ponieważ próba powstrzymania się od nich wiąże się z narastającym lękiem, niepokojem, napięciem, cierpieniem.
ocd w poprzednich klasyfikacjach
- Nerwica natręctw
- Zespół anankastyczny
- Nerwica anankastyczna
przyczyny ocd obejmują:
- Nieprawidłowości w budowie anatomicznej i/lub funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego
- Obciążenie okołoporodowe
- Czynniki genetyczne
- Czynniki środowiskowe
myśli natrętne - obsesje:
Mają charakter nasilony, intensywny i przeżywane są przez pacjenta jako przykre, wstydliwe, absurdalne, niechciane, często o podłożu religijnym
Pomimo że obsesje pojawiają się wbrew woli i budzą u pacjenta sprzeciw, to jednak uznawane są przez niego jako jego własne myśli (czynnik różnicujący z zaburzeniami psychotycznymi)
kategorie obsesji:
- Natrętna niepewność - dotycząca najczęściej rzeczy prozaicznych, wielokrotne sprawdzanie wykonywanych czynności
- Natrętne, niechciane o bluźnierczym czy obscenicznym charakterze
- Impulsy natrętne, nieodparte myśli - żeby zrobić rzecz kompromitującą lub zachować się agresywnie wobec innych, nie dochodzi do realizacji, ale osoba wykonuje usilne próby zapobieżenia temu
- Ruminacje - ciągłe, bezużyteczne wracanie do jednego tematu, kwestii lub myśli z niemożnością podjęcia decyzji i dojścia do konstruktywnych wniosków
- Obawy:
- O życie i zdrowie bliskich, nasilające się w sytuacji rozłąki z tymi osobami, zachorowaniem na ciężką chorobę popełnieniem grzechu
- Obsesyjne myśli często dotyczą sfery seksualności i łączą się z przeżywaniem silnego poczucia winy
czynności natrętne - kompulsje
Pacjenci mają wgląd w przeżywane jako bezsensowność swoich zachowań, są zawstydzeni ale relacjonują, że nie mogą ich zatrzymać.
- Natrętne sprawdzanie
- Nawracające czyszczenie, mycie
- Nawracające poprawianie, układanie, porządkowanie
- Wielokrotne pytanie innych (zwykle bliskich) o określoną kwestię
- Czynności złożone, przypominające dziwaczne rytuały, które pacjent musi wykonać, by zapobiec narastającemu napięciu lub groźbie katastrofalnych - choć wysoce nieprawdopodobnych - konsekwencji
- Przymusowe zbieranie i kolekcjonowanie pewnych rzeczy (syllogomania)
- Związane z niepewnością czy czynności te zostały przeprowadzone prawidłowo
lęk w ocd
- Obsesyjny lęk przed brudem, nieczystością, zabrudzeniem siebie lub innych (myzofobia)
- Obsesyjna konieczność utrzymywania perfekcyjnego, nierealnego porządku, symetrii, określonego układu przedmiotów w otoczeniu
- Nasilony lęk przed ostrym przedmiotami, połączony z unikaniem kontaktu z nimi i ich chowaniem (aichmofobia)
- Nasilony lęk przed bakteriami (bakcylofobia)