5. İNTİHAR VE KENDİNE ZARAR VERME

Question 1

*Bütün psikiyatri hastaları intihar düşünceleri konusunda sorgulanmalıdır (İlk değerlendirmede ve izlemde).
*฀Tamamlanmış intihar: %90 psikiyatrik tanı
*฀İntihar edenlerin 2/3’sinin intihardan önceki ay içinde herhangi bir hekimle görüştüğü bili

Question 2

İNTIHARDA RISK ETMENLERI

1. Sosyodemografik risk etmenleri
2. İntihar düşüncesinin ciddiyeti
3. İntihar planı, ayrıntıları, kurtulma olasılığı
4. Geçmiş intihar girişimlerinin öyküsü
5. Psikiyatrik tıbbi hastalıklar
6. Çevresel etmenler

Question 3

SOSYODEMOGRAFIK RISK ETMENLERI ?

Answer 3

▪ Erkek cinsiyet
▪ Ergenler ve ileri yaştakiler
▪ Dul ya da boşanmış olma
▪ Yalnız yaşama
▪ İşsizlik
▪ Ekonomik sıkıntılar.

Question 4

• Kadınlar 3 kat fazla girişimde bulunurken erkeklerin 3 kat tamamlanmış intihar davranışı mevcuttur.

Question 5

• gençlerde intihar sebepleri:
  ฀–Çevresel streslerin artması
  ฀–Bireyselleşme isteği; sosyal destek sistemlerinin desteğinin azalması
  ฀–Psikiyatrik hastalıklar; alkol madde kullanımının başlaması
  -Gelecekle ilgili belirsizlik
  -Sorun çözme becerilerinin yetersiz kalması

Question 6

NEDEN? YAŞLILAR
▪ Yaşamak için nedeni olmama
▪ Kendini gereksiz hissetme
▪ Bedensel düşkünlük ve hastalıklar; girişimler daha ölümcül
▪ Özel durum pasif intiharlar (yeme içme reddi, yaşamsal
ilaçları kullanmama)

Question 7

RISKLI MESLEKLER ?

Answer 7

฀-Çiftçiler (erkek) ฀
-Sağlık çalışanları (hekim, diş hekimi, hemşire) ฀
-veteriner hekimler ฀
-Asker ve polisler

Question 8

• İntihar düşünceleri : %34 intihar planı yapıyor.
  *İntihar planı: %72 intihar girişimi yapıyor.

Question 9

*
❑ Planı ölümcülse ya da kişi ölümcül bir plan yaptığını düşünüyorsa,
❑ Uygulanabilecek bir plansa, Kesinleştirilmiş ve ayrıntılandırılmışsa,
❑ İntihar sonrası için plan yapıldıysa (vasiyet, mezar yeri alma vb)
→ İntihar riski yüksek!!

Question 10

En önemli risk etmeni!!!

Answer 10

İNTIHAR GIRIŞIMI ÖYKÜSÜ

Question 11

KIŞININ HAYATINA SON VERMEYI ISTEMESININ diğer NEDENLERI:
* Kayıplar
*Utanç intiharları
*Küçük yaşlarda olumsuz yaşam olayları

Question 12

*ÇEVRESEL ETMENLER :

▪ Savaşlar ▪ Felaketler ▪ Kültürsüzleşme (akültürasyon) ▪ Ayrımcılık ▪ Hapiste olma ▪ Mahrumiyet bölgesinde yaşama ▪ İş olanaklarının azlığı ▪ Ekonomik sorunlar ▪ Sosyal hizmetlere ulaşma sorunları ▪ Göç ▪ Medya etkisi

Question 13

Psikiyatrik muayenede saptanan bazı bulgular intihar riskini arttırabilir.bunlar nelerdir ?

Answer 13

*฀Dikkat, uyanıklık ve farkındalığın bozulması
*฀yargılama yetisini olumsuz etkiler (deliryum ya da akut zehirlenmeler)
*฀Psikomotor aktivite artışı, motor huzursuzluk (anksiyeteli veya ajite depresyon, akatizi göstergesi)
*฀Anhedoni
*฀Dürtüsellik
*฀İçgörü eksikliği
*฀Ani sükunet
*฀Ümitsizlik

Question 14

*KORUYUCU ETMENLER

önemlidir;
฀-Aile ve sosyal desteğin güçlü olması ฀
-Gebelik ฀
-18 yaşından küçük çocuk sahibi olma ฀
-Aileye karşı sorumluluk hissi ฀
-Sevdiklerini üzme konusunda suçluluk ฀
-İntihara karşı olumsuz tutum ve değerler ฀
-Kültür dini manevi değerler

Question 15

DEĞERLENDIRMEDE GENEL İLKELER
?

Answer 15

*Hastayla ilişki kurulurken
-฀Sakin
-฀Yargılamayan
-฀Empatik yaklaşım
*intihar hakkında genelden özele konuşulmalı
฀Ölmüş olmayı istedi mi?
฀İntihar düşüncesi var mı?
฀İntihar planı var mı?
฀Planının ayrıntıları neler?
฀İntihar girişiminde bulundu mu; bulunduysa ayrıntıları neler?

Question 16

TEDAVI?

Answer 16

▪ Farmakoterapi (Etyolojiye yönelik, Lityum)
▪ Psikoterapiler (BDT, Sorun çözme terapileri)
▪ EKT