10.panik ve fobi

Question 1

• Panik atak tek başına psikiyatrik hastalık mı!

Answer 1

değildir.

Question 2

• Panik nöbetleri bütün anksiyete bozukluklarında ya da başka ruhsal bozukluklarda ortaya çıkabilirken;
  panik bozukluk kendiliğinden ve beklenmedik panik nöbetleri ile giden bir anksiyete bozukluğudur.

Question 3

• Beklenmeden gelen, yineleyici panik ataklarla karakterize bir bozukluktur.
• Hasta “Kontrolünü kaybedeceği”, “kalp krizi geçireceği” ya da “çıldıracağı” gibi korkulara kapılır.
• Panik atak ya da ataklardan sonra başka atakların olacağına ilişkin sürekli endişe yaşanır.
• Kişi, panik atak geçirebileceğini düşündüğü ortamlardan kaçınma şeklinde davranış değişiklikleri de
gösterir.

Question 4

Panik atak görülme sıklığı ?

Answer 4

Panik atak görülme sıklığı yılda %10 iken panik bozukluk yaşam boyu prevelansı %1,5-5 arasında değişir.

Question 5

PANİK BOZUKLUĞU
kadın /erkek ?

Answer 5

Kadınlarda bozukluğun görülme oranı erkeklere göre 2-3 kat fazladır.

Question 6

• Hastalık her hangi bir yaşta gelişebilmekle birlikte daha çok 20’li yaşlarda başlar.
• Her on hastanın sekizinde hastalığın 30 yaş öncesi başladığı gözlenir.

Question 7

Panik Atağı
• (1)çarpıntı, kalp atımlarını duyumsama veya kalp hızında artma olması
• (2)terleme
• (3)titreme veya sarsılma
• (4)nefes darlığı veya boğuluyor gibi olma duyumları
• (5)soluğun kesilmesi
• (6)göğüs ağrısı veya göğüste sıkıntı hissi
• (7)bulantı veya karın ağrısı
• (8)baş dönmesi, sersemlik hissi, düşecekmiş veya bayılacakmış gibi olma
• (9) derealizasyon ya da depersonalizasyon (Çevredeki şeyler size sanki gerçek değilmiş gibi geldi mi?
Çevreden kopuyormuş gibi hissettiniz mi? Vücudunuz değişiyor gibi geldi mi? )
• (10) kontrolünü kaybedeceği ya da çıldıracağı korkusu
• (11) ölüm korkusu
• (12) paresteziler-uyuşma
• (13) üşüme, ürperme ya da ateş basmaları

Question 8

• Panik nöbeti yaşadıktan sonra en büyük korkusu nöbetleri tekrar yaşamaktır (beklenti anksiyetesi). Nöbet esnasında fizyolojik belirtilerin yanı sıra ölüm/delirme korkusu,
  özdenetimini yitirme korkusu belirgindir.

Question 9

panikte
* Bedensel ve fizyolojik belirtiler: otonom sinir sistemi kamçılanışına bağlı belirtiler olur.
* Düşünce süreci ve içeriği: çoğu hasta nöbet tekrar gelirse kendisine ne olacağı ile ilgilşi
düşünceler içindedir.

Question 10

panik bozukluk kronik bir hastalık mı ?

Answer 10

dalgalı gidişli kronik bir hastalıktır.

Question 11

panik bozukluk tedaviye yanıt ?

Answer 11

Hastaların %50-70’inde tedaviyle önemli iyilik sağlanabilmektedir.

Question 12

panik bozuklukta intihar riski var mı

Answer 12

İntihar riski normal populasyona göre yüksektir.

Question 13

panik bozuklukta en sık karşılaşan komplikasyonlar(hangi hastalıklarla ) ?

Answer 13

En sık karşılaşılan komplikasyonlar, depresyon ve alkol-madde bağımlılığının gelişmesidir
* Hastaların %50’sinde görülen depresyon tabloyu daha da ağırlaştırır. Alkol-madde bağımlılığı ise
hastaların %20’sinde komplikasyon olarak gelişmektedir.

Question 14

• Panik bozukluğunda bilişsel-davranışçı terapiler etkili terapi yöntemidir

Question 15

• • Özgül fobide; bir nesne(kedi,köpek, örümcek gibi) ya da durumun(uçak yolculuğu, yüksek yerler, kan görme gibi) varlığı ya da böyle bir durumla karşılaşacak olma beklentisi ile başlayan aşırı korku söz konusudur.
  • Sosyal fobide ise kişi, sosyal ortamlarda(toplum karşısında konuşmak, başkaları ile birlikte yemek yemek gibi) utanacağı ya da küçük duruma düşeceği korkusunu yaşar.

Question 16

Özgül fobinin yaşam boyu görülme olasılığı?

Answer 16

Özgül fobinin yaşam boyu görülme olasılığının %11 , sosyal
fobinin ise %3-13 olduğu bildirilmiştir.

Question 17

Özgül fobiler sıklıkla hangi yaşlarında başlar

Answer 17

Özgül fobiler sıklıkla çocukluk yaşlarında başlar

Question 18

özgül fobiler kadın/ erkek ?

Answer 18

Kadınlarda görülme sıklığı erkeklerden 2 kat fazladır.

Question 19

Sosyal fobi kadın /erkek ?

Answer 19

Kadın ve erkeklerde eşit oranda görülür.

Question 20

Sosyal fobi ise çoğunlukla hangi yıllarında başla

Answer 20

ergenlikte

Question 21

*Özgül Fobi Fobi kaynağı uyarana göre kodlanır

Question 22

• Fobik uyaranla karşılaşan bireylerde sempatik aktivitede artış olur. En sık gözlenen bulgular;
  taşikardi, kas gerginliği, hiperventilasyon, titreme, nefes daralması, ellerde soğukluk ve göğüste
  sıkışma hissidir.

Question 23

Kan-enjeksiyon-yaralanma tipinde sempatik aktivitede artış olur mu ?

Answer 23

Kan-enjeksiyon-yaralanma tipinde farklı olarak bifazik tepki gelişir. Sempatik aktivite artışını
baygınlık hissi ve senkop ile sonuçlanan bradikardi takip eder(vazovagal bayılma).

Question 24

Özgül fobinin başkaca ruhsal hastalıkla birlikte görülebilir mi ?

Answer 24

Özgül fobinin başkaca ruhsal hastalıkla birlikte görülme oranı %50-80 arasında değişmektedir

Question 25

Özgül fobi hangi hastalıklarla bulunabilir ?

Answer 25

anksiyete, duygudurum ve alkol-madde kullanım bozukluklarıdır.

Question 26

Özgül fobi Kronik seyirli bir bozukluk mu ?

Answer 26

evet

Question 27

*fobi dalgalı Diğer anksiyete bozukluklarının dalgalı gidişinden farklı olarak daha sabit bir klinik gidiş söz konusudur.

Question 28

Özgül Fobi-Tedavi ?

Answer 28

• Farmakoterapi: Özgül fobinin tedavisinde etkinliği kanıtlanmış psikotropik ilaç yoktur. • Psikoterapi: ➢Bilişsel-davranışçı terapi ➢İçgörü yönelimli Terapi

Question 29

*Sosyal Fobi ( Toplumsal Kaygı Bozukluğu): yabancılarla teması ya da onları dikkatle incelemeyi kapsayan durumlar gibi çeşitli toplumsal durumlardan korkuyu içerir. • Bu kişiler toplumsal ortamlardan (toplantılar, sözlü sunumlar, yeni insanlarla tanışma) utanmalarının korkusu içerisindedir.

Question 30

* osyal Fobide Korku, kaygı ya da kaçınma sürekli bir durumdur, altı ay ya da daha uzun sürer.

Question 31

* Sosyal toplantılardan, sözel sunumlardan ya da yeni insanlarla tanışmaktan korkabileceği gibi birisiyle yemek yemek, yazı yazmak, karşılıklı konuşmak türünden sıradan aktivitelerde de sorun yaşayabilirler.

Question 32

Sosyal fobiye eşlik eden ruhsal hastalıkları?

Answer 32

diğer anksiyete bozuklukları, duygudurum bozuklukları, alkol-madde kullanım bozuklukları ve bulimia nervoza olarak sayabiliriz. Yaygın tip sosyal fobi genellikle çekingen kişilik bozukluğu ile birlikte görülmektedir. ر

Question 33

Sosyal fobi kronik mı ?

Answer 33

Sosyal fobi kronik seyir gösteren bir rahatsızlıktır

Question 34

Sosyal Fobi- Kötü prognoz ölçütleri ?

Answer 34

bozukluğun 11 yaşından önce başlaması, eşlik eden başkaca psikiyatrik hastalığın bulunması ve düşük eğitim düzeyi olarak saptanmıştır.

Question 35

osyal Fobi- Tedavi

Answer 35

seçici serotonin geri alım inhibitörleri-SSGI (essitalopram, fluoksetin, fluvoksamin, sertralin, paroksetin), ➢ moklobemid, ➢ venlafaksin , ➢ α-adrenerjik blokerler (performans anksiyetesi olan hastalarda) • Psikoterapi: ➢ Bilişsel-davranışçı tedavi

Question 36

* Fobik bozuklukların tedavisinde bilişsel-davranışçı terapiler en etkili terapilerdir. Giderek artan oranda fobik obje ya da duruma maruz kalınması(exposure) sağlanır. Böylece fobik uyarana karşı duyarsızlaşma olur(sistematik desentisizasyon). Diğer bir yöntem ise, hastanın korkuyu tolere edebildiği en son noktaya, daha fazla bir şey hissedemeyeceği noktaya kadar fobik uyaranla karşılaştırılmasıdır(flooding). * Sosyal fobide, maruz bırakılma yönteminin yanı sıra sosyal beceri eğitimi ve bilişsel yeniden yapılanma teknikleri de kullanılır. Bilişsel yeniden yapılanma; başkaları tarafından olumsuz değerlendirileceği korkularının yanı sıra yetersiz kendilik algısına odaklanır.