4.depresyon Flashcards
- Karanlığın, umutsuzluğun ve hayal kırıklığının egemen olduğu bir dönem. Öyle siyah ki, yalnızca insan zihninin cehennemi bu kadar karanlık olabilir”
Psikiyatride Majör Depresif Bozukluk
nedir
mizaçta keder ve elem yönünde bir artışın, ilgi kaybının olduğu, genel işlevsellikte ve kişilerarası ilişkilerde belirgin bozulmanın saptandığı, sıradan mutsuzluk ve üzüntülerden daha uzun süreli ve şiddetli bir sendromu tanımlamakta kullanılır.
- DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ-GLOBAL HASTALIK YÜKÜ 2020’de:
1)İskemik kalp hastalıkları
2)M. Depresyon
*Majör Depresif Bozukluk:
▪ Her yaş ve cinsiyette ve her kesimden insanda;
▪ Kadın / erkek=2 ;
▪ Yaşam boyu görülme sıklığı % 17-25;
▪ Ortalama başlangıç yaşı: 29
*Majör depresif bozukluk için yaşam boyu risk
erkeklerde %5-12, kadınlarda %10-25 olarak bulunmuştur.
depresyon etkenleri :
1)Biyolojik etkenler
-Biyokimyasal etkenler:
-Nöroendokrinolojik →anlatılacak
-Genetik etkenler
-Nöroanatomik →anlatılacak
2) Psikososyal etkenler:
-Psikoanalitik Yaklaşımlar
-Bilişsel Açıklamalar
-Davranışçı Modeller
-Yaşam Olayları:
-Çocukluk Yaşantıları ve Aile İşlevleri
Biyokimyasal etkenler:
-Noradrenalin: Noradrenarjik nöronlar, L. Sereleus, M. Oblangata ve Ponsta bulunur. Noradrenalin eksikligi veya inaktivasyonu
▪ -Seratonin: Serotoninerjik hipofonksiyon ▪ -Dopamin: Dopamin eksikliği ▪ -Kolinerjik-Adrenerjik denge hipotezi ▪ -Reseptör duyarlılğı ve yoğunluğuyla ilgili hipotezler
Bilişsel Açıklamalar ?
Bilişsel görüşe göre çocukluk çağındaki yaşantılar öğrenme yoluyla bazı şemalar ortaya çıkarır. Bu şemalar değersizlik, yetersizlik, başarısızlık düşüncelerini içerir. Bu şemalar kişinin kendisine, geleceğe, dünyaya (kognitif üçlü) olumsuz bakmasına neden olmaktadır. Bu üçlünün etkisinde olan kişi kendini başarısız, dış dünyayı engellerle dolu, geleceği umutsuz görür.
Davranışçı Modeller ?
Seligman’ın “öğrenilmiş çaresizlik” modelinde; erken yaşlardan itibaren olumsuz yaşam olaylarıyla karşılaşan, sürekli engellenen ve bu durumlarla baş edemeyen kişiler depresyona girebilirler. Dolayısıyla kuram, depresyonun bir ‘yanlış öğrenme’ olduğunu; sorunların çözümsüz olduğuna inanmanın depresyona yol açtığını ve çıkış yollarını görmeyi engellediğini ileri sürer.
Yaşam Olayları ?
Kişilerarası ilişkilerdeki sorunlar, arkadaş kayıpları, çalışma yaşamındaki güçlükler depresyonu başlatan önemli olaylardır. Eşler arasındaki anlaşmazlık, ayrılık, yeni bir işe başlama, çalışma yaşamındaki değişiklikler, bireyin sağlık sorunları, aile bireylerinin ani ölümü veya ciddi hastalıkları depresyonun gelişmesinde önemli yaşam olaylarıdır.
Çocukluk Yaşantıları ve Aile İşlevleri?
Depresif bireylerin çocukluk yaşantıları incelendiğinde daha fazla kayıp ve daha fazla travmatik çocukluk yaşayan bireyler olduğu görülmüştür. Ebeveynlerinin; hükmeden, aşırı koruyan, aşırı disipliner olduğu belirtilir.
MDB-Risk Faktörleri
A) Cinsiyet: K/E: 2-3 Kat fazla. X kromozomuna bağlı
B)Yaş: 20-45 yaşta daha sıktır.
C) Medeni Durum: Eşlerinden ayrılmış, boşanmış ..
D) Aile Öyküleri
E) Sosyoekonomik Düzey
G)Menapoz
H)Postpartum Dönem (maternity blues)
J)Çocukluk Dönemleri: Travmatik yaşantılar
K) Histrionik, borderline ve obsessif özellikli kişilerde daha sık.
Dsm- 5 MDB Tanı Kriterleri?
Aşağıdakilerden en az 5’inin en az 15 gün süre ile gün boyu bulunması (1.ve ya 2. kriter mutlaka bulunmalı)
1.Depresif duygudurum
2.Anhedoni, ilgi-istek azalması
3.İştah azalması ya da artması
4.Uyku azalması ya da artması
5.Psikomotor yavaşlama ya da ajitasyon (sinirli ,isyan eder)
6.Enerji azalması, yorgunluk
7.Suçluluk, değersizlik hissi
8.Konsantrasyon güçlüğü
9.İntihar düşüncesi
Depresyon Bozuklukları Belirleyicileri ?
❖ Bunaltılı Sıkıntı (Anksiyeteli Depresyon)
❖ Karma özellikler (Mikst) Gösteren Depresyon
❖ Melankolik Depresyon:
❖ Atipik Depresyon
❖ Psikotik Özellikli Depresyon
❖ Katatoni ile Giden Depresyon
❖ Peripartum Başlayan Depresyon
❖ Mevsimsel Depresyon
Melankolik Depresyon ?
Anhedoni, uyaranlara tepkisiz
kalma, derin bir bunalım-derin duygusal boşluk, psikomotor retardasyon veya ajitasyon, sabah erken uyanma ve yoğun sıkıntı duyma, kilo kaybı-yeme isteğinde azalma, Yaşlı grupta daha sık görülür .
Atipik Depresyon ?
Aşırı iştah ve kilo artışı, aşırı uyku gibi
klinik özelliklerle seyreden depresyon tipidir. Yakınmalarını somatize eden ve histrionik davranışlar gösteren bireylerde daha fazla görülür.
Psikotik Özellikli Depresyon ?
Ağır kognitif ve algı
bozukluğuyla giden, hezeyan ve halusinasyonların eşlik ettiği, prognozun daha kötü olduğu bildirilen depresyon tipidir.
