4.2 het uitstrijkje. bloedverlies in de postmenopauze Flashcards
waaruit bestaat endocervix?
eenlagig cilindrisch slijmvormend epitheel
wat is het doel van het uitstrijkje?
screening op (pre-)maligne afwijkingen van de cervix
opsporing in vroeg stadium waardoor betere behandeling en prognose
premaligne afwijkingen heven zeker niet altijd klachten
uiteindelijk gezondheidswinst
waaruit bestaat de ectocervix (en vagina)?
meerlagig, nier verhoornd plaveiselepitheel
wat is transofmatiezonde SCJ?
overgang tussen de 2 soorten epitheel (ectocervix en endocervix): squamocolumnar junction.
oorspronkelijke cilinderepitheel verandert in plaveiselepitheel= metaplasie
dit is de plek waar HPV het liefst infecteert
wat doe je bij een cervix uitstrijkje?
materiaal van de SCJ afnemen en zowel plaveisel als endocervicaal epitheel bemonsteren
welke HPV types veroorzaken baarmoederhalskanker?
HPV 16 en 18
wat is het life time risk op een persisterende infectie met high risk (HPV)
life time risk: 80%
meer dan 200 types
- 30 types infecteren genitale
ongeveer 15 high risk types
kenmerken HPV?
eenvoudig DNA virus
niet zelf reproduceerbaar
niet te kweken
bij hpv bindt het aan p53 (tumorsuppresor gen) waardoor het niet meer goed werkt en beschadigde cellen niet in apoptose zullen gaan
classificatie papanicolaou (PAP-smear)
pap 0: niet beoordeelbaar
pap 1: normaal celbeeld
pap 2: minimale afwijkingen
pap 3a1: matige celafwijkingen
pap 3a2: ernstige afwijkingen
pap 4: carcinoma in situ
pap 5: kankercellen (niet per definitie BMHK, kunnen ook van endometrium zijn)
wat doe je als een uitstrijkje afwijkend is?
een colposcopie
wat zie je bij CIN I, II, III bij een colposcopie?
CIN I: geringe dysplasie
CIN II: matige dysplasie
CIN III: ernstige dysplasie
wat is progressie en regressie bij CIN I en II?
CIN I–> 70% regressie binnen 2 jaar
CIN II: 50-70% regressie bij jonge vrouwen (<30 jaar)
wanneer behandel je bij CIN?
CIN III
CIN II bij voltooide kinderwens
een persisterende infectie >2 jaar
wat zijn behandelingen van cervixcarcinoom?
cryoagulatie–> ectropion (verbrand of bevriest ectropion waardoor cellen minder gaan bloeden)
laser–> vnl vaginale afwijkingen
conisatie–> grote laesie of endocervicaal
imiquimod–> experimenteel
vaccinatie
wat zijn pitfalls in cervixcytologie diagnostiek (die tot andere uitslagen van uitsrijkje lijden)
atrofie
zwangerschap
IUD
OAC en HRT
postmenopauze en (niet afwijkend) endometrium
preventie HPV/ cervixca?
condooms
vaccinatie
uitstrijkje, behandeling
wat is PMB?
postmenopauzaal bloedverlies
bloedverlies dat later dan 1 jaar na laatste menstruatie (de menopauze) optreedt
risicofactoren endometriumcarcinoom?
vroege menarche
nullipariteit
late menopauze
anovulatie
obesitas
PCOS
tamoxifen
HST
lynch syndroom
cowden/ PTEN
zeg wat over kans PMB en endometriumcarcinoom mbt leeftijd
kans PMB neemt af met leeftijd
kans endometriumcarcinoom als oorzaak van PMB neemt toe met leeftijd
zeg wat over endometriumdikte (te zien met transvaginale echo) en kans endometriumcarci
< 4 mm geen kans endometriumca
uitstrijkje bij endometriumca is tweeledig. leg uit
uitsluiten afwijkingen van cervix (pre)maligniteit
evt aantonen afwijkende endometriumcellen
bij 50% van de vrouwen bij wie een endoometriumcarcinoom wordt vastgesteld is het uitstrijkje afwijkend (PAPIIIa of hoger)
welke 3 typen endometriumca?
endometroid type
sereus type
clear cell type
behandeling verschilt per type
