2.2 microscopische bouw van vrouwelijke genitalieën Flashcards
wat is de bouw van het ovarium mbt follikels?
In het buitenste deel van de schors liggen de primordiale en primaire follikels, meestal dieper in de schors vind je secondaire en atretische follikels. De hilus ovarii is de plek waar de bloedvaten het ovarium binnenkomen.
wat is de primordiale follikel?
kleine primaire oocyt, voorlopercel eicel (dus ook van de follikel). Omgeven door een laag platte follikelcellen. Bij rijping follikel worden de cellen ronder en differentieren tot granulosacellen
wat is de primaire follikel?
omgeven door 1 of meerdere lagen van kubische granulosacellen. Ontstaat zone pellucida
wat is de secundaire/ antrale follikel?
er komt vocht tussen de granulosacellen. Er ontstaat een ruimte met vocht, dit is het antrum.
in achtereenvolgende stadia van rijping van de follikel/ oocyt vinden veranderingen plaats. benoem
- oocyt wordt steeds groter
- er wordt een zona pellucia gevormd op de grens van de oocyt en de granulosacellen
- granulosacellen prolifereren en vormen meer lagen
- tussen de granulosacellen vindt vloeistofophoping plaats (er ontstaat een ruimte: antra) eerst in verspreid liggende gebieden (secundaire/ antrale follikel)
- antra raken met elkaar verbonden en vrijwel de gehele holte van de follikel wordt met vocht gevuld. de follikel is nu uitgerijpt tot de graafse follikel
wat is de graafse follikel?
jpe of tertiaire follikel, eicel omgeven door granulosacellen, ligt op heuveltje (cumulus oophorus) in het antrum. Rondom follikel (buiten de laaggranulosacellen) heeft stroma (bindweefsel) zich rondom follikel in 2 lagen gerangschikt: teca interna en theca externa
follikels die niet volledig uitrijpen worden artretisch. wat gebeurd er dan?
- Loslaten van de laag granulosa cellen van de theca interna;
- Pyknotische kernen in de laag granulosacellen;
- Pyknotische granulosa cellen in het antrum;
- Aanwezigheid van fibroblasten te midden van de granulosacellen;
- En tot slot bindweefsel vorming op de plaats waar de atretische follikel zich bevond.
wat produceren de theca cellen?
androstenedion (voorloper oestrogeen) en progesteron (in luteale fase)
wat is het corpus albicans?
het corpus luteum wanneer het ten gronde is gegaan
hoe herken je de tuba pathologisch?
- Een sterk geplooid slijmvlies (binnenste laag), bestaande uit éénlagig epitheel met eronder een lamina propria waarin veel kleine bloedvaten. Let op de afwisseling van trilhaar- en klierepitheelcellen;
- Twee niet duidelijk van elkaar gescheiden spierlagen
wat is max afmeting van een follikel?
4 cm
wat is AMH?
AMH: marker voor ovarium functie
AMH wordt alleen gemaakt door groeiende follikels
AMH expressie correleert goed met type follikel. Is niet afhankelijk van leeftijd
Primordiale follikels maken geen AMH
zeg wat over de groei van follikels en FSH?
Groei van die follikels kunnen zonder FSH
Als FSH verandert zie je geen verandering van AMH
Heeft goeie weergave van hoeveel van de groeiende follikels nog aanwezig zijn
FSH invloed op follikelontwikkeling; vanaf secundaire follikel fsh gevoelig, maar niet fsh afhankelijk. Bij laatste fases fsh afhankelijk. Onvoldoende fsh worden follikels atretisch
wat is PCOS? wat is AMH spiegels hier?
PCOS: meer follikels in ovarium en leidt tot onvruchtbaarheid. Hier hogere AMH spiegels
welke 2 fases heeft het ovarium?
In ovarium 2 fases
Folliculaire fase
○ Stijging FSH
○ Zorgt voor selectie van follikels
○ Bij voldoende ostrogeen productie zorgt dit voor positieve feedback en LH piek
○ Komt overeen met proliferatieve fase van endometrium
Luteale fase
○ Oestrogeen en progesteron productie
○ Komy overeen met secretoire fase van endometrium
wat is kenmerkend aan de uterus in de proliferatiefase?
Serosa aan buitenkant
Veel spier
Celrijk stroma
Recht buis delingsstructuren
wat is kenmerkend aan de uterus na eisprong in luteale fase?
- Endometrium dikker
- Buizen zijn geplooid, ze zijn dus niet recht zoals bij de proliferatiefase
- Groter oppervlak
- Stromacellen zijn groter met grotere kern en meer cytoplasma
wat is kenmerkend aan uterus in menstruatiefase ?
functionalis valt weg
komt weer vrij in proliferatiefase als er geen zwangerschap is
wat is de overgangszone in de baarmoeder/ cervix? hoe varieert dit met leeftijd
Overgangszone is het punt waar deel het meest kwetsbaar is voor HPV virus
Varieert met leeftijd
- Birth: kanaal
- Jonge vrouw: in ectocervix
- Oudere vrouw: plaveiselepitheel groeit terug en is weer in een kanaal