4. Wybór modelu badawczego - paradygmat eksperymentalny. Sposób formułowania pytań i hipotez badawczych. Flashcards
Czym są badania eksperymentalne?
Wymagają manipulacji eksperymentalnej, pozwalają wnioskować o wpływie. My jako badacze prowadzący badania ustawiamy wartość zmiennej niezależnej (manipulacyjnej). W związku z tym jej wartość będzie różna w różnych grupach. Dobór do grup musi być losowy.
Czym jest jednoczynnikowa analiza wariancji?
kiedy jedna zmienna wpływa na zmienną zależną.
Pytanie badawcze w badaniach eksperymentalnych
Czy i jak zmienna X wpływa na zmienną Y?
Hipotezy w badaniach eksperymentalnych
- Wartość pierwsza zmiennej X powoduje większe nasilenie zmiennej Y niż wartość druga zmiennej X.
- Wystąpienie poziomu pierwszego i poziomu drugiego zmiennej X powoduje mniejsze nasilenie zmiennej Y w porównaniu z brakiem wystąpienia zmiennej X.
Czym są badania porównawcze poprzeczne?
Wymagają porównania co najmniej 2 grup badanych.
Pytania badawcze w pytaniach porównawczych poprzecznych
- Czy i jak osoby z grupy A różnią się od osób z grupy B pod względem zmiennej Y?
- Czy i jak zmienna X różnicuje poziom zmiennej Y?
Hipotezy w badaniach porównawczych poprzecznych
- U osób z grupy A występuje wyższy poziom zmiennej Y niż u osób z grupy B.
- Osoby z grupy A przejawiają mniejsze nasilenie zmiennej Y niż osoby z grupy C.
Czym są badania porównawcze w tej samej próbie
Obejmują porównanie poziomu zmiennych w tej samej próbie.
Pytania badawcze w badaniach porównawczych w tej samej próbie
- Czy i jak poziom zmiennej X różni się od poziomu zmiennej Y u osób z grupy A?
- Czy i jak poziomy zmiennych X, Y, Z różnią się w grupie B?
Hipotezy w badaniach porównawczych w tej samej próbie
- U osób z grupy A występuje wyższy poziom zmiennej X niż zmiennej Y.
- Osoby z grupy B przejawiają większe nasilenie zmiennej Z niż zmiennych X i Y.
Czym są badania porównawcze podłużne
Wymagają porównania jednej lub więcej grup badanych w różnych momentach czasu.
Pytania badawcze w badaniach porównawczych podłużnych
- Czy i jak poziom zmiennej Y u osób z grupy A różni się w zależności od momentu pomiaru
- Czy i jak poziom zmiennej Y w grupie B zmienia się w czasie?
Hipotezy w badaniach porównawczych podłużnych
- U osób z grupy A występuje wyższy poziom zmiennej Y w czasie T1 niż w czasie T2.
- Osoby z grupy A przejawiają mniejsze nasilenie zmiennej Y w czasie T2 niż w czasie T3.
- Z upływem czasu w grupie B poziom zmiennej Y wzrasta. (gdy jest wiele T).
Czym są badania z włączeniem moderatora
Mogą mieć charakter zarówno korelacyjny, regresyjny, eksperymentalny, porównawczy. Bazują na tych badaniach. Włączenie moderatora oznacza włączenie trzeciej zmiennej. Włączamy moderator, który moderuje (różnicuje) główne zależności zmiennych, o które nam chodzi.
Pytania badawcze w badaniach z włączeniem moderatora
Czy i jak zmienna Z moderuje związek między zmienną X i zmienną Y?
Hipotezy w badaniach z włączeniem moderatora
Zmienna Z moderuje związek między zmienną X i zmienną Y.
Czym są badania z włączeniem mediatora
Włączamy trzecią zmienną w postaci mediatora, czyli zmienną pośredniczącą w relacji głównej między zmienną X i zmienną Y.
Czym się różni moderator od mediatora
Mediator musi być zmienną ilościową. Opiera się to na metodzie regresji. Mediator musi zależeć i być związany z główną zmienną wyjaśniającą.
Moderator nie musi (i najczęściej nie jest) zmienną ilościową, jest raczej nominalną, która jako dodatkowy czynnik wpływa na zmienną zależną. Moderator zazwyczaj nie jest. Moderator nie musi być związany z główną zmienną wyjaśniającą. Moderator nie zależy od głównego czynnika, który rozpatrujemy.
Pytania w badaniach z włączeniem mediatora
Czy i jak zmienna Z mediuje związek między zmienną X a zmienną Y?
Hipotezy w badaniach z włączeniem mediatora
Zmienna Z mediuje związek między zmienną X a zmienną Y: im większe nasilenie zmiennej X, tym większe nasilenie zmiennej Z, a im większe nasilenie zmiennej z, tym większe nasilenie zmiennej Y.
Czym są badania ilościowe z elementami jakościowymi
Pytania badawcze i hipotezy mają rodzaj wcześniejszych metod, ale puntem wyjścia do oceny ilościowej są dane jakościowe, samodzielnie generowane przez osobę badaną
Pytania dotyczące elementów jakościowych, np:
- Jakie cele osobiste przyjmują osoby w okresie wczesnej dorosłości
Kolejne pytania dotyczą właściwości ilościowych elementów jakościowych, np. osobistej ważności celów, trudności celów, postrzeganego wsparcia społecznego w realizacji celów
Pozostałe pytania badawcze - odpowiednio do rodzaju modelu badawczego.
