3C1 week 2 HC 1 & 2 Screening Flashcards
Wat is screening?
Medisch onderzoek bij mensen die geen gezondheidsklachten hebben, gericht op het vinden van ziekte, een erfelijke aanleg voor ziekte, of risicofactoren die de kans op ziekte vergroten
Wat zijn criteria voor screening?
- Bewijs voor effectiviteit
- Voordelen groter dan nadelen
- Redelijke balans kosten en netto voordelen
Wat is belangrijk bij vragen over deelname aan screening?
Deelname is een individuele afweging
- Positieve en negatieve aspecten benoemen en kwantificeren
Wat zijn mogelijke oorzaken van een positieve uitslag bij screening?
Aanwezige ziekte, voorstadium of fout-positieve uitslag (lage specificiteit of lage positief voorspellende waarde)
Wat zijn mogelijke oorzaken van een negatieve uitslag bij screening?
Geen ziekte, nog niet detecteerbare ziekte, fout-negatieve uitslag (lage sensitiviteit of lage negatief voorspellende waarde)
Waaruit bestaat de wet-en regelgeving omtrent screening?
- Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO)
- Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG)
- Kwaliteitswet zorginstellingen (KWZ).
- Wet op het Bevolkingsonderzoek (WBO)
Welke vormen van screening zijn vergunningsplichtig?
- Gebruik van ioniserende straling
- Kanker
- Ernstige ziekten of afwijkingen waarvoor geen behandeling of preventie mogelijk is
Hoe kun je een WBO vergunning verkrijgen?
Aanvraag bij WBO-commissie van de gezondheidsraad
-> advies aan minister van VWS die beslissing neemt
Wat zijn nieuwe ontwikkelingen in screening tests?
Multi cancer early detection tests (MCED), total body scans, DNA profilering, over the counter tests
Wat zijn kenmerken van screening in de klinische praktijk?
- Niet vergunningsplichtig
- Bv surveillance Barret slokdarm (geen gerandomiseerde studies)
- Vroegopsporing betekent niet altijd gezondheidswinst
Wat is primaire preventie?
Voorkomen van ziekte/aandoening
- Bv leefstijladvies en vaccinaties
Wat is secundaire preventie?
Opsporen en behandelen van aanwezige ziekte/aandoening in presymptomatisch/preklinisch stadium
Welke secundaire preventie wordt gebruikt in Nederland?
- Zwangerschap: PSIE, NIPT, SEO
- Kind: hielprik, neonatale gehoorscreening
- BVO: baarmoederhalskanker (30-60 jaar), borstkanker (50-75 jaar) en darmkanker (55-75 jaar)
Wat staat er in de wet publieke gezondheid?
De overheid moet de publieke gezondheid beschermen en bevorderen
Wat zijn de ethische principes van publieke gezondheid?
- Weldoen: gezondheid bevorderen, beschermen en ziekte voorkomen
- Niet schaden: schade door maatregelen beperken
- Respect voor autonomie: keuzevrijheid, lichamelijke intergriteit
- Rechtvaardigheid: verdeling schaarse middelen, gezondheidsongelijkheden tegengaan