3. modele społecznej psychologii poznawczej wyjaśniające zachowania zdrowotne Flashcards
modele motywacyjne
dotyczą kształtowania motywacji, czy intencji podjęcia zachowania
modele postintencjonalne
zajmują się czynnikami wpływającymi na wykonanie już istniejącego zamiaru
modele procesualne i fazowe
zmiana zachowania przebiega w czasie w postaci faz
teoria autodeterminacji (Decci)
motywacja dzieli się na wewnętrzną i zewnętrzną
model przekonań zdrowotnych
USA, lata 50. XX w. Odpowiedź na pytanie czemu ludzie nie korzystają z programów profilaktycznych.
teoria uzasadnionego działania i teoria planowanego działania
Ajzen i Fishbein, lata 70. XX w. Większość zachowań człowieka znajduje się pod kontrolą wolicjonalną. Spostrzegana kontrola behawioralna i intencja.
transteoretyczny i stadialny model zachowań zdrowotnych
Prochaska, DiClemente. stadium prekontemplacji -> stadium kontemplacji -> stadium przygotowania (intencja) -> stadium działania -> stadium utrzymania (+ ewentualnie stadium nawrotu)
model fazowy dostrzegania ryzyka
Weinstein.
1. nieświadomość zagrożenia
2. brak zaangażowania
3. podejmowanie decyzji o działaniu
(4. decyzja o braku zmian w zachowaniu)
5. decyzja o zmianie zachowania
6. działanie
7. utrzymywanie działania
procesualny model zachowań zdrowotnych
Schwarzer, Łuszczyńska. Czynnik decydujący o zachowaniu w kolejnych fazach to poczucie własnej skuteczności. Faza motywacyjna i wolicjonalna. Planowanie!
koncepcja siły woli Kuhla
siła woli do wprowadzenia w życie zamiaru dotyczącego zachowań zdrowotnych zależy od orientacji na działanie. Orientacja na działanie = dojrzały zamiar.
teoria wcielania w życie intencji (Gallwitzer)
intencja celu i intencja urzeczywistnienia zamiaru. Urzeczywistnienie intencji polega na zaplanowaniu działania.