3 deo - Terapijski odnos u KBT Flashcards
Šta je radni savez?
Skup formiranih veza, zajedničkih shvatanja i aktivnosti koje sprovode klijent i terapeut tokom psihoterapijskog procesa.
Bordin: radni savez predstavlja univerzalno jezgro promena u svakoj psihoterapiji
Tri glavne komponente terapijskog saveza prema Bordinu:
- Ciljevi koje postavljaju terapeut i klijent
- Aktivnosti ili zadaci koje oni preduzimaju da bi se postigli ciljevi značajni za klijenta
- Interpersonalna povezanost između terapeuta i klijenta
Koji su elementi terapijskog odnosa specifični za KBT?
- Saradnja (kolaboracija)
- Empirizam
- Sokratovski dijalog
Šta je saradnja (kolaboracija)?
Zajednički rad terapeuta i klijenta koji za cilj ima pozitivnu promenu kod klijenta
Šta je empirizam?
Empirizam u filozofiji: celokupno (ljudsko) znanje se zasniva na iskustvu
Empirizam kao element KBT: klijentovo iskustvo je polazna tačka u terapiji, njegove emocije, misli i doživljaji; bavimo se “naučnim istraživanjem” klijentovog iskustva i mogućnostima njegove promene
Preporuke za jačanje kolaborativnog empirizma?
- nivo aktivnosti treba da odgovara težini simptoma pacijenata ili fazi terapije
- u odnosu sa klijentom stalno voditi računa o “nespecifičnim” varijablama
- terapeut podstiče klijenta da koristi različite procedure samopomoći
- dvosmerni feedback
- terapijske intervencije treba prilagoditi klijentu, a ne obrnuto
- adekvatna upotreba humora
- važno je prepoznati i uvažiti kulturološke razlike, društvene stavove i klijentova očekivanja od terapije
Šta je sokratovski dijalog?
Metoda postavljanja niza pitanja usmerenih na otkriće u cilju olakšavanja kognitivnih promena
Prednosti korišćenja sokratovskog dijaloga?
Njegova upotreba može povećati intrizičnu motivaciju klijenta, učvrstiti samostalno donošenje odluka i inicijativu u postavljanju ciljeva, kao i autonomiju, samoefikasnost i samopouzdanje klijenta i prihvatanje odgovornosti klijenta za promenu u terapiji
Šta je bezuslovno prihvatanje u REBT?
Klijenta prihvatamo kao osobu, bez vrednovanja njegovog bića. Terapeut se bezuslovno drži tog stava, prihvatajući da klijent ima pozitivne, negativne i neutralne aspekte, kao i svi ljudi.
Šta je afektivna empatija u REBT, a šta filozofska empatija?
Afektivna empatija = razumem kako se osećaš
klijentu pokazujemo da razumemo kako se oseća
Filozofska empatija = razumem kako misliš
klijentu pokazujemo da razumemo njegovu perspektivu, kao i uverenja povezana sa emocionalnim iskustvom
Šta je direktivnost u terapiji?
Odnosi se na uporno usmeravanje klijenta na “žarište” problema, a to su, prema teoriji REBT, zahtevi koje klijent ima u odnosu na sebe, druge, svet uopšte i drugi iracionalni obrasci mišljenja
Kada aktivno-direktivni stil nije najbolji izbor za klijenta?
Ako su u pitanju pasivni klijenti ili klijenti koji prenaglašeno reaguju na uticaj drugih ljudi
Šta je tehnika samootkrivanja?
Iznošenje terapeutovih ličnih podataka i iskustava iz života u svrhu učvršćivanja terapijske relacije i negovanje autentičnosti terapeuta
Poželjne osobine kod REBT terapeuta (Ellis)?
- efektivni praktičari
- pogoduje im aktivno-direktivni način rada
- dobro se osećaju kao edukatori
- zdrav model svojim klijentima
- intelektualno i “nemagijski” orijentisani
- dobro se osećaju u multimodalnim tretmanima
- “kognitivno” i emocionalno empatični i sposobni za saosećanje
U kojim terapijskih pristupima nove generacije terapijski odnos predstavlja neodvojivi deo terapijskog procesa, odnosno “polugu” promene?
U dijalektičkoj bihejvioralnoj terapiji (DBT), shema terapija, ACT