ΚΝΣ 2 - Νοσος Parkinson (PD) κ Χορεια του Huntington Flashcards
Αιτιολογια Parkinson
απωλεια ντοπαμινεργικων νευρωνων της συμπαγους μοιρας της μελαινας ουσιας–> ⬇️ DA του ραβδωτου σωματος–> ⬇️ ανασταλτικη δραση στην Ach του ραβδωτου–> ⬆️ δραστηριοτητας Ach
τα συμπτωματα δεν εμφανιζονται παρα μονο οταν τα επ της DA στο ραβδωτο ⬇️ στο 70-80%
Δρασεις DA
⬇️ PRL ⬇️ GH ⬆️ εμετου ελεγχος θερμοκρασιας ανορεξια (μαζι με ΝΕ κ 5ΗΤ)
Θεραπεια PD
ουσιες που ⬆️ DA κ ⬇️ Ach
1 ⬆️ συνθεσης DA: L-Dopa
2 αναστολη καταβολισμου DA: σελεγιλινη
3 διεγερση απελευθερωσης DA: αμφεταμινή
4 αμεση διεγερση ντοπαμ υποδ: βρωμοκρυπτινη κ πραμεξολη
5 αναστολη επαναπροσληψης κ ενισχυση απελευθερωσης DA: αμανταδινη
Φ/κινητικη L-Dopa
απορροφαται γρηγορα με αδειο στομαχι
μονο το 1% φτανει στον εγκεφαλο, γιατι μεταβολιζεται απο την ντοπα-αποκαρβοξυλαση στο ηπαρ κ μετατρεπεται σε DA που κυκλοφορει στην περιφ
καρβιντοπα: ανταγωνιστης της ντοπα-αποκαρβοξυλασης στην περιφ, δεν περναει ΑΕΦ κ ⬇️ τον μεταβ της L-Dopa, η συγχορηγηση επιτρεπει ⬆️ C της L-Dopa στο ΚΝΣ κ αρα ⬇️ της δοσης 4-5 φορες
L-Dopa - φαινομενο “on-off”
χωρις προειδοποιηση ο ασθενης φευγει απο τη φαση της ηρεμιας κ αρχιζουν ολα τα συμπτωματα της PD
μπορει να διαρκεσει απο 30 min εως μερικες ωρες
οφειλεται στον μικρο t1/2 της L-Dopa κ στην υπερευαισθητοποιηση των ντοπαμ υποδ
L-Dopa - Αλληλεπιδρασεις
1 βιτ Β6: συμπαραγοντας αποκαρβοξυλιωσης L-Dopa, ⬆️ τη μετατροπη της σε DA στην περιφ, με αποτ ⬇️ C στο ΚΝΣ
2 αντιψυχωσικα: προκαλουν PD
3 ρεζερπινη: αδειαζει αποθηκες DA
4 αντιχολινεργικα: ενισχυουν αντιπαρκινσονικες ιδιοτητες αλλα ⬇️ απορροφ
5 μη εκλεκτικοι MAOI: υπερτασικη κριση
L-Dopa - AE
1 αντοχη (σταδιακη ⬆️ δοσης)
2 ΚΝΣ: ⬇️ PRL, ψευδαισθησεις, ανησυχια, διατ διαθεσης
3 δυσκινησια
4 κ/α: ταχυκαρδια, αρρυθμιες, υποταση
5 μυδριαση, χρωση ουρων κ σιελου
6 ΓΕΣ: ναυτια, εμετος, ανορεξια, διαρροια ή δυσκοιλιοτητα
7 φαιν “on-off”
Βρωμοκρυπτινη
αγωνιστης DA, μαζι με L-Dopa
σταδιακη αυξηση δοσης
και σε υπερπρολακτιναιμια, ακρομεγαλια
ΑΕ: ψευδαισθησεις, συγχυση, παραληρημα, ναυτια, ορθ υποταση, δυσκινησια
Πραμιπεξολη
αγωνιστης DA με ⬆️ συγγενεια για D3 υποδ
διεγερση ντοπαμ υποδ στο ραβδωτο σωμα
σημαντικη εξαρτηση απο νεφρικη λειτουργια
Αμανταδινη
δραστικο στη θεραπεια γριπης κ αντιπαρκινσονικο
αναστολη NMDA υποδ
⬆️ συνθεση κ απελευθερωση, ⬇️ την επαναπροσληψη DA
σε ασθενεις που δεν ανταποκρινονται σε L-Dopa ή μαζι με αυτην
ΑΕ: ψευδαισθησεις, ψυχωση, συγχυση, παραληρημα, ναυτια, ορθ υποταση, δυσκινησια
Σελεγιλλινη
αναστελλει MAO B (μεταβολιζει DA αλλα οχι NE κ 5ΗΤ)
σε συγχορ με L-Dopa, ⬇️ δοσης της L-Dopa
σε ⬆️ δοσεις κινδυνος υπερτασικης κρισης (χανει την εκλεκτικοτητητα της)
ΑΕ: δυσκινησια, ψυχωση, αϋπνια (μεταβ σε αμφεταμινη)
Εντακαπονη κ Τολκαπονη
αναστολεις COMT
⬆️ δδ κ επιπεδα της L-Dopa κ ⬇️ τη δοση κατα 20-30%
τολκαπονη: απεσυρθη λογω ηπατοτοξικοτητας
αποτελεσματικα στο φαιν “on-off”
Χορεια του Huntington
μη φυσιολ κινησεις, ανοια, ψυχιατρικα προβληματα, προοδευτικη ανικανοτητα, θανατηφορος σε 15-20 χρονια
υψηλη κληρονομικοτητα
⬆️ DA, ⬇️ Ach+GABA
οι ανταγωνιστες DA εχουν μικρη θεραπευτικη δραση
χρηση βενζοδιαζεπινων
Συμπτωματα Parkinson
1 τρομος ηρεμιας 2 ελλειψη αυθορμητης κινητικοτητας 3 βραδυκινησια 4 δυσκαμψια 5 διατ στασης κ βαδισης 6 διατ οσφρησης κ υπνου 7 δυσκοιλιοτητα κ αλλες διατ ΑΝΣ 8 καταθλιψη κ εκπτωση νοητικων λειτουργιων
