§1 - Geest, Gedrag en psychologische wetenschap Flashcards
Zes belangrijkste perspectieven uit de psychologie
- Biologisch perspectief
- Cognitief perspectief
- Behavioristisch perspectief
- Whole-person perspectief
- Ontwikkelingsperspectief
- Sociaal-cultureel perspectief
- Biologisch perspectief
Descartes 17e eeuw
Perspectief dat onderzoekt hoe biologische processen en mechanismen, zoals de hersenen, het zenuwstelsel, hormonen en genetica, ons gedrag, emoties en denken beïnvloeden.
o Evolutionaire psychologie
Survival of the fittest, overerving: wie past zich het best aan
o Neurowetenschappen
Gedrag/gevoel komt overeen met bepaalde hersenactiviteit
- Cognitief perspectief
Wilhelm Wundt 19e eeuw
Perspectief dat zich richt op hoe mensen informatie verwerken, opslaan en ophalen. Het onderzoekt hoe we kennis opdoen, onze aandacht richten, problemen oplossen en beslissingen nemen.
Structuralisme: gebaseerd op de periodieke tabel met elementen van bewuste ervaring, zoals:
Denken
Geheugen
Aandacht
Emotie
- Behavioristisch perspectief
John Watson/John Locke 20ste eeuw
Ieder mens begint als tabula rasa (lege bladzijde).
Onderzoek naar hoe omgevingsinvloeden en externe stimuli ons gedrag beïnvloeden. Gedrag van mensen (en dieren) wordt gevormd door conditionering en leren, en alle gedragingen kunnen worden verklaard door de stimuli en de responsen.
Onderzoek naar hoe verschillende soorten beloningen, straffen en bekrachtigers invloed hebben op het gedrag van mensen.
In het behavioristisch perspectief worden interne processen zoals gedachten, emoties en mentale toestanden vaak genegeerd omdat ze niet direct waarneembaar zijn.
- Whole person perspectief
Het whole-person perspectief is een benadering in de psychologie die zich richt op de hele persoon in plaats van alleen op specifieke aspecten of delen ervan. Interactie tussen biologische, psychologische, sociale en culturele factoren, mensen kunnen niet worden begrepen door slechts één enkele factor te onderzoeken. Het omvat daarom alle aspecten van een individu, inclusief hun cognitieve, emotionele, spirituele en fysieke welzijn.
Drie richtingen:
- Psychodynamische psychologie - Freud 19e eeuw
Het idee van de “dynamiek” van de psyche: onze innerlijke ervaringen veranderen voortdurend en worden beïnvloed door conflicten tussen onze onbewuste en bewuste geest.
Door het onderzoeken en begrijpen van onze onbewuste gedachten en emoties, kunnen we onze innerlijke conflicten oplossen en ons gedrag veranderen.
o Eros (levensdrift/levenslust)
o Thanatos (doodsdrift/doodsangst)
o Droomanalyse en hypnose
- Humanistische psychologie - Maslow en Rogers 20e eeuw
Positief beeld van psychologie als reactie op Freuds duisterheid.
De eigen ervaringen van een persoon, zijn individuele belevingen en gedachten vormen het uitgangspunt bij het begrijpen van gedrag. Dit verschilt duidelijk van het behaviorisme, waarin eigen ervaringen niet bestudeerd worden.
Ontwikkeling van persoonlijke groei, zelfbewustzijn en zelfvertrouwen, waarbij de focus ligt op het hier en nu en de ervaringen van het individu. !Mensen hebben een vrije wil!
- Karaktertrekken en temperament - De oude Grieken
Individuen kunnen worden begrepen in termen van hun temperament en blijvende karaktertrekken. De kenmerken blijven met de tijd en in alle situaties consistent.
- Ontwikkelingsperspectief
Ainsworth en Piaget 20ste eeuw
Mensen veranderen als gevolg van een interactie tussen erfelijke eigenschappen en de omgeving.
Het benadrukt het belang van verschillende factoren die van invloed zijn op de ontwikkeling van een individu, zoals biologische, psychologische en sociale factoren, en kijkt ook naar de invloed van verschillende contexten.
- Sociaal-cultureel perspectief
Millgram 20ste eeuw, Zimbardo 20ste en 21ste eeuw
Perspectief dat zich richt op hoe sociale en culturele invloeden ons gedrag, emoties en denken beïnvloeden. Het onderzoekt hoe normen, waarden, attitudes en overtuigingen van onze gemeenschappen en culturen ons vormen en beïnvloeden.
Zes vaardigheden voor kritisch denken
- Wat is de bron
is er financieel gewin en heeft de auteur expertise - Is de bewering redelijk of extreem?
buitengewone beweringen hebben buitengewoon bewijs nodig - Wat is het bewijsmateriaal?
wetenschappelijke onderbouwing is nodig voor generaliseerbaarheid - Conclusie bias
krijgen de onderzoekers bijv. geld of sponsering voor de onderzochte medicijnen? - Worden veel voorkomende denkfouten vermeden?
foutieve aannames door verbanden te zien tussen twee losse dingen - Zijn voor oplossing van het probleem verschillende invalshoeken nodig?
vaak dient een probleem vanuit verschillende perspectieven bekeken te worden