ปัญหาไทย-กัมพูชา

Question 1

นายกรัฐมนตรีของกัมพูชา / ผู้นำรัฐบาลที่ดำรงตำแหน่งยาวนานที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

Answer 1

นายกรัฐมนตรีฮุน เซน ของกัมพูชา วัย 60 ปี ซึ่งปกครองกัมพูชา มาตั้งแต่ปี 2528 สัญญาว่า จะยอมปล่อยมือจากอำนาจ เมื่ออายุครบ 74 ปี

กัมพูชา ได้จัดการเลือกตั้งทั่วไปทุก 5 ปี มาตั้งแต่ปี 2536 แต่นายกรัฐมนตรีฮุน เซน สามารถกลับมาครองอำนาจได้ทุกครั้ง

ชาวกัมพูชากำลังจะออกไปใช้สิทธิ์เลือกตั้งกันอีกครั้งในเดือนกรกฎาคม แต่นายสม รังสี ผู้นำฝ่ายค้าน ได้ถูกห้ามลงสมัครรับเลือกตั้ง เนื่องจากเผชิญข้อกล่าวหาที่เป็นความผิดหลายกระทง และต้องลี้ภัยอยู่ในฝรั่งเศสมาตั้งแต่ปี 2552

Question 2

ความขัดแย้งเป็นมาอย่างไร

Answer 2

เริ่ม 2501 ขึ้นศาลโลก 2502 ตัดสินให้ปราสาทเป็นของกัมพูชา 2505

เหตุจากเอกอัครราชทูตกัมพูชา ประจำกรุงลอนดอน ซัมซารี ได้เขียนบทความเกี่ยวกับสิทธิเหนือปราสาทเขาพระวิหาร ลงในนิตยสาร กัมพูชาวันนี้ จึงทำให้เกิดกระแสในกัมพูชา

Question 3

การตัดสินของศาลโลก

Answer 3

ศาลยุติธรรมระหว่างประเทศพิจารณาว่า รัฐบาลไทยในขณะนั้นได้ยอมรับ (acquiese) ว่า ฝรั่งเศส มีอำนาจอธิปไตยเหนือเขาพระวิหารเป็นเวลายาวนานถึง 50 ปีมาแล้ว ตามหลักกฎหมายระหว่างประเทศ ว่าด้วยหลักกฎหมายปิดปาก (estoppel)

Question 4

ปัญหากรณีพิพาทในปัจจุบัน

Answer 4

พ.ศ. 2550 ประเทศกัมพูชาได้เสนอต่อองค์การยูเนสโก ในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลก สมัยที่ 31 ณ เมืองไครสต์เชิร์ช นิวซีแลนด์ ให้ขึ้นทะเบียนปราสาทพระวิหารเป็นมรดกโลก แต่ประเทศไทยมีปัญหาว่าแผนที่ที่กัมพูชาแนบท้ายว่าเป็นอาณาบริเวณของปราสาทพระวิหารนั้นได้ขีดเส้นเขตแดนล้ำเข้ามาในบริเวณทางทิศเหนือและทิศตะวันตกของปราสาท ซึ่งเป็นพื้นที่ทับซ้อน และได้ขีดเส้นเขตแดนประเทศล้ำเข้ามาในฝั่งไทย

28 เมษายน 2554 กัมพูชาได้ยื่นคำร้องต่อศาลยุติธรรมระหว่างประเทศเพื่อขอให้ศาลตีความคำพิพากษาคดีปราสาทพระวิหาร พ.ศ. 2505 และในวันเดียวกันประเทศกัมพูชาได้ยื่นคำร้องต่อศาลเดียวกันเพื่อขอให้ศาลระบุมาตรการคุ้มครองชั่วคราวเพื่อรักษาสิทธิของกัมพูชาอย่างเร่งด่วน ปัจจุบันคดีดังกล่าวยังอยู่ในระหว่างกระบวนพิจารณาของศาล

Question 5

กรณี รมว.ต่างประเทศ

Answer 5

ฝ่ายกัมพูชาตกลงที่จะเปลี่ยนแผนที่ที่แนบในเอกสารคำขอยื่นขึ้นทะเบียนมรดกโลก โดยจดทะเบียนเฉพาะตัวปราสาทประวิหารเท่านั้น ซึ่งตัวปราสาทนี้ศาลโลกได้พิพากษาตั้งแต่ พ.ศ. 2505 แล้วว่าเป็นของกัมพูชา ทางกัมพูชาส่งแผนที่ที่ได้รับการปรับแก้ไขใหม่มาให้ฝั่งไทย เมื่อวันที่ 5 มิถุนายน กรมแผนที่ทหารได้ตรวจสอบว่าแผนที่ใหม่ที่ส่งมานั้นไม่มีการล้ำเข้ามาในเขตไทย สภาความมั่นคงแห่งชาติจึงได้พิจารณาเห็นชอบ และคณะรัฐมนตรีได้ให้ความเห็นชอบร่างคำแถลงการร่วม ต่อมาเมื่อวันที่ 18 มิถุนายน พ.ศ. 2551 นายนพดล ปัทมะ ในฐานะรัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศได้ลงนามคำแถลงการร่วมกับฝ่ายกัมพูชาและยูเนสโก

ถึงแม้ว่าศาลรัฐธรรมนูญคัดค้านและตัดสินให้การดำเนินการของนาย นพดล ปัทมะ ที่รับรองกัมพูชาเป็นโมฆะ เมื่อ 8 กรกฎาคม พ.ศ. 2551 ที่นครควิเบก ประเทศแคนาดา องค์การยูเนสโกประกาศขึ้นทะเบียนตามคำขอของกัมพูชาให้ตัวปราสาทพระวิหารเป็นมรดกโลก

Question 6

พนิช วิกิตเศรษฐ์ พร้อมกับพวกโดนจับ

Answer 6

29 ธันวาคม พ.ศ. 2553 พนิช วิกิตเศรษฐ์ พร้อมกับพวกจำนวน 6 คน ลงพื้นที่ตรวจสอบที่ได้รับเรื่องร้องเรียนว่าทหารกัมพูชารุกล้ำเข้ามาในเขตไทย บริเวณอำเภอโคกสูง จังหวัดสระแก้ว ได้ข้ามแดนบริเวณหลักเขตแดนที่ 46 บ้านภูมิโจกเจย (บ้านโชคชัย) ตำบลโอเบยเจือน อำเภอโจรว จังหวัดบันเตียเมียนเจย และถูกทหารรักษาชายแดนที่ 503 ของกัมพูชาควบคุมตัว โดยศาลเขตพนมเปญได้ตั้งข้อหาพนิช และพวกในข้อหาเดินทางข้ามพรมแดนโดยผิดกฎหมาย และรุกล้ำเขตทหาร

Question 7

เหตุการปะทะกำลัง

Answer 7

3เมษายน พ.ศ. 2552 ประเทศกัมพูชาได้ปะทะกับประเทศไทยด้วยอาวุธเป็นครั้งแรก

กุมภาพันธ์ 2554 มีการปะทะกันรุนแรงและบ่อยขึ้น จนถึง มิถุนายน 2554