Πρωτεϊνες Flashcards
Πρωτεϊνη =
= γραμμικά πολυμερή μακρομορια αμινοξέων
Δεσμοί:
- πεπτιδικός
- S-S δισουλφιδικός δεσμός:
ομοιοπολκός,
ο μόνος ισχυρός,
συνδέει 2 πολυπεπτιδικές αλυσίδες
= Τρισδιάστατη μορφη-> βιολογική δράση
Αμινοξέα
200 μη πρωτεϊνικά αμινοξέα
20 πρωτεϊνικά αμινοξέα (21) (ζώα: σεληνοκυστεΐνη)
10 απαραίτητα (ζώα δεν συνθέτουν)
Δίπολο (κάποια υδρόφοβα άλλα υδρόφιλα)
Δεσμός: πεπτιδικός δεσμός
• ΝΗ2 Αμινικη ομάδα
• COOH καρβοξυλικη ομάδα
• R πλευρική ομάδα
2 στερεοϊσομερεις μορφές D, L
Ισοηλεκτρικό σημείο:
pH -> Ηλεκτρικό φορτίο= 0
Μικρό pH: + φορτίο
Μεγάλο pH: - φορτίο
Πρωτοταγης δομή Πρωτεϊνών
Ταυτότητα+ αλληλουχία αμινοξέων
Δεσμοί: πεπτιδικοί, δισουλφιδικοί
Δευτεροταγής Δομή
Πολυπεπτιδική αλυσίδα
• α-έλικα
Περιστροφές αλυσίδας
Αριστερά/δεξιά
Δεσμοί H υδρογόνου σταθεροποιούν έλικα
• β- πτυχωτή
Δεσμοί H υδρογόνου
Παράλληλες αντιπαραλληλες πολυπεπτιδικές αλυσίδες
Αμινοξέα διακόπτουν α-έλικα
- Υδροξυπρολινη
- Προλίνη
Τριτοταγής Δομή
Δεσμός πεπτιδικός
Αναδίπλωση στον χώρο
Τεταρτοταγής Δομή
Συσσωμάτωση πολλών πολυπεπτιδικών αλυσίδων
Βιολογική δράση
Σταθεροποιείται από:
- ιοντικοι δεσμοί ηλεκτρικών φορτίων
- υδρόφοβες αλληλεπιδράσεις
- δεσμοί Η
Πρωτομερη=
>=1 πολυπεπτιδικές αλυσίδες
Μετουσίωση Πρωτεϊνών
Μετουσίωση= αλλοδομηση
= Σπάνε δεσμοί
-> χάνεται η βιολογική δράση
Αντιστρεπτή ή Μόνιμη τροποποίηση
Προκαλούν:
• ↑θ°C
• ακραία pH
• ουρία
• βαρέα μέταλλα
Ινώδεις Πρωτεϊνες
Δομή κυττάρου,
Κίνηση+ προστασία οργανισμού
Δεν διαλύονται στο νερό
Ζώα μόνο
-
Κερατινες:
α κερατινες: δέρμα, νύχια, τρίχες
β κερατινες: φτερά, λέπια, κέλυφος - Φιβροΐνη: μετάξι, ιστος
- Ελαστίνη: σύνδεσμοι, αγγεία
- Κολλαγόνο:
η πιο άφθονη πρωτεϊνη
δέρμα, οστά, δόντια, χόνδροι, μάτια
(Από Τροποκολλαγονο)
Σκορβούτο: ↓ασκορβικό οξύ βιτ. C
↑θ° -> ζελατίνη - Συσταλτες πρωτεϊνες
Λειτουργία
Μυϊκές Πρωτεϊνες (Συσταλτές Πρωτεϊνες)
Σαρκομεριδιο
• χονδρά νημάτια: Μυοσίνη
• λεπτά νημάτια:
Ακτίνη (σφαιρική) F
+ Τροπονίνη T, I, C
+ Τροπομυοσίνη
Σύσπαση μυός:
Ca ασβέστιο
-> ενεργοποιεί σφαιρικό τμήμα Μυοσινης
-> υδρολυει ATP => ADP + Pi
-> μυοσίνη (2 κεφαλές) συνδέεται στην ακτίνη
-> ακτίνη κινείται (=σύσπαση μυός)
-> ADP + Pi απελευθερώνονται
-> ATP στο σφαιρικό τμήμα μυοσίνης
-> μυς ηρεμία
Συσταλτες πρωτεϊνες είναι:
Ακτίνη
Μυοσίνη
Τομπουλίνη (σφαιρική)
Φραγγελίνη (μαστίγιο βακτηρίων)
Σφαιρικές πρωτεϊνες
Όλες εξειδικευμένη βιολογική δράση:
αναγνωρίζουν μόρια
Διακριτές περιοχές
(ενεργό κέντρο: ένζυμα,
δέσμευση αντιγόνων: αντισώματα)
Όλες υδατοδιαλυτές
↓ άλατα -> διαλύονται
↑ άλατα -> καθιζάνουν
Μοριακοί συνοδοί:
Πρωτεΐνια Prions
= Μολυσματικές Πρωτεϊνες
ελάττωμα στη διάταξη πολυπεπτιδικής αλυσίδας
Σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια αγελάδων
Από α-ελικα -> σε β-πτυχωτή
Ομόλογες
ισολογες
ανάλογες
πρωτεινες
Ομόλογες πρωτεϊνες =
Ίδιος ρόλος
Ισόλογες πρωτεϊνες =
Ίδια δράση
Ανάλογες πρωτεΐνες =
Κοινή δομή, #δραση