Λιπιδια Flashcards
Λιπίδια=
= ετερογενής ουσίες
υδρόφοβες
Αλειφατικη αλυσίδα (-CH-) >8C
Εξαίρεση: βουτυρικο οξύ: 4C
Φυτά: ως 18 C
Κατάταξη Λιπιδίων
- •Ειδικό βιολογικό ρόλο:
(καροτενοειδή, ουβικινονες)
•Ορμονική, Βιταμινικη δραση - Ενεργειακα: αποθήκευση κύτταρο -> ενέργεια + C
- Δομικά: μεμβράνες
Κατάταξη Λιπιδίων βάση συμπεριφορά σε αλκοολούχο διαλύμα KOH 100°C (αλκαλική επεξεργασία)
- Μη σαπωνοποιησιμα
2.Σαπωνοποιησιμα
Μη σαπωνοποιησιμα λιπαρά οξέα
καμία τροποποίηση
Δεν έχουν λιπαρό οξύ
Όλα = ισοπρενιο
• Ορμόνες
• Στερόλες (χοληστερίνη ζώα)
• Στιγμαστερολες (βιταμίνη D)
• Ισοπρενοειδη (βιταμίνη Α, Ε, Κ, καροτενοειδη)
• Χολικα οξεα
• Τερπένια (αιθέρια έλαια)
Σαπωνοποιησιμα ;
Προϊόντα;
Μορφή;
Τροποιουνται
Ακυλογλυκερολες,
κηροι,
φωσφολιπίδια,
γλυκολιπιδια
Παράγονται υδατοδιαλυτά προϊόντα:
- γλυκερόλη
- σφιγκοσινη,
- άλατα καλίου= σάπωνες
Μορφή:
1. Μονοκαρβονικα:
• COOH κεφαλή πολικη
• ουρά μη διακλαδ. αλειφατικη αλυσίδα (CH) άρτιο 10-24 C
Κορεσμένα + ακόρεστα διπλοί δεσμοι =>1
Cis διαμόρφωση
2.(Σπάνια)
Αλειφατικη αλυσίδα: διακλαδωσεις ,ή κυκλική, ή υδροξυλιωμενη (ρετσινόλαδο)
Κορεσμένα # ακόρεστα λιπαρά οξεα
- Κορεσμένα:
0 διπλοί δεσμοι - Ακόρεστα: διπλοί δεσμοι =>1
Ω3 Ω6 λιπαρά οξεα
Απαραίτητα
Πολυακόρεστα
Ω3 λινελαικο
Ω6 α-λινολενικο
Ω3/ Ω6 = 1/ 3 ως 5
(ω μετράω ανάποδα από τελευταίο C)
Βιολογικός ρόλος λιπαρών οξεων
- Δομή μεμβρανών:
- φωσφολιπίδια
- γλυκολιπιδια - Αποθήκευση ενέργεια+ C
- ακυλογλυκερολες
(Αραχιδονικο οξύ: ζώα)
Πιο άφθονο ακόρεστο λιπαρό οξυ
Έλαικο οξυ
Λιπιδικη Υπεροξειδωση
Ελεύθερες ρίζες Ο2
-> Υπεροξειδωση πολυακόρεστων λιπαρών οξέων ( μεμβράνες, ω3 Ω6)
Αποτροπή:
Βιταμίνες Ε (+ Βιτ C + γλουταθειονη)
Ενεργειακά Λιπιδια
Ακυλογλυκερολες/Γλυκερίδια
= εστέρες γλυκερολης
Κορεσμένα/ ακόρεστα
Δομικά Λιπίδια
Όλες μεμβράνες
• Σαπωνοποιησιμα:
- γλυκεροφωσφολιπιδια
- γλυκοσυλο- διγλυκεριδια
- σφιγγολλιπιδια
• Μη σαπωνοποιησιμα:
- στερόλες
- κηροι
Αμφιφιλα (υδρόφιλη κεφαλή + υδρόφοβη ουρά)
Διακρίνονται:
- Φωσφολιπίδια
- Γλυκολιπιδια
Γλυκεροφωσφολιπιδια
Δομικά, μεμβράνες
Φωσφατιδικο οξύ=
γλυκερόλη
+ -> 2 OH εστεροποιημενα με: 2 λιπαρά οξέα (1 κορεσμένο + 1 ακόρεστο)
+ -> 1 OH εστεροποιημενο με: φωσφορικό οξυ
+…
Φωσφατιδυλο-
-λεκιθινες (εστεροποιηση με χολίνη) ζώα, φυτά
-αιθανολαμινες (βακτήρια)
-σερινες
-ινοσιτόλες
Γλυκοσυλο-διγλυκεριδια
Δομικά
=
Διγλυκεριδιο (=γλυκερόλη+2 λιπαρά οξέα)
+ απλά σάκχαρα (=γλυκόζη ή σακχαροζη)
Χλωροπλάστες: Σουλφολιπιδια(= + Θεϊκή ομάδα)
+ λινελαικο + α-λινολενικο οξυ
Σφιγγολλιπιδια
Δομικό, μεμβράνη
Σφιγγοσινη + 1 λιπαρά οξύ +…